آموزش مدیریت مالی به فرزندان
چگونه فرزندی اقتصادی تربیت کنیم؟
گروهی از کارشناسان مدیریت مالی معتقد هستند داشتن مهارت مالی و پولی بیش از تحصیلات دانشگاهی در موفقیت فرد نقش دارد. از این رو توصیه می‌کنند فرزندان از سن پایین (مثلا دوسالگی) باید برای دستیابی به مهارت‌های مالی و پولی آموزش ببینید. سنینی که بسیاری از والدین گمان می‌کنند باید تمام تلاش خود را صرف آموزش مهارت‌های اولیه زندگی فرزندان خود کنند. ممکن است این سوال به ذهن شما خطور کند که چگونه می‌توان به کودکی که به راحتی قادر به صحبت کردن نیست، مفهوم پس انداز کردن را آموخت؟ کارشناسان در پاسخ به این سوال می‌گویند: بچه‌های یک تا ۲ ساله اگرچه ارزش پول را نمی‌فهمند اما می‌توان مفهوم کاهش ضایعات را به آنها یاد داد.
گروهی از کارشناسان مدیریت مالی معتقد هستند داشتن مهارت مالی و پولی بیش از تحصیلات دانشگاهی در موفقیت فرد نقش دارد. از این رو توصیه می‌کنند فرزندان از سن پایین (مثلا دوسالگی) باید برای دستیابی به مهارت‌های مالی و پولی آموزش ببینید. سنینی که بسیاری از والدین گمان می‌کنند باید تمام تلاش خود را صرف آموزش مهارت‌های اولیه زندگی فرزندان خود کنند.ممکن است این سوال به ذهن شما خطور کند که چگونه می‌توان به کودکی که به راحتی قادر به صحبت کردن نیست، مفهوم پس انداز کردن را آموخت؟ کارشناسان در پاسخ به این سوال می‌گویند: بچه‌های یک تا 2 ساله اگرچه ارزش پول را نمی‌فهمند اما می‌توان مفهوم کاهش ضایعات را به آنها یاد داد.برای مثال اگر فرزند شما یک لیوان شیر خواست و فقط نصف آن را خورد، به او بگویید که بقیه شیر را هدر داده است و نمی‌تواند به این زودی دوباره شیر بخورد.
به تفاوت‌ها فکر کنید
در خانواده‌هایی که اقتصاد جایگاه تعریف‌شده‌ای دارد و البته این تعاریف به زبان خود کودک نیز برای او شرح داده می‌شود، کودک یکی از شرکای واقعی خانواده است و از یک مصرف‌کننده صرف در طول عمرش از کودکی به نوجوانی و جوانی به یک شریک و سرمایه‌گذار مالی تبدیل می‌شود، طوری که در نوجوانی و جوانی در تصمیمات اقتصادی خانواده دخیل و تاثیرگذار خواهد بود. انتظاری که از یک نوجوان آموزش داده شده در دنیای مهارت‌های اقتصادی وجود دارد، مسلما در یک کودک ۳ تا ۵ ساله محدود است. داشتن یک قلک برای کودک ۳ ساله همانقدر حائز اهمیت است که داشتن یک دفترچه حساب پس‌انداز برای یک نوجوان و البته مدیریت خانواده و گاه نظارت و حمایت ایشان برای پربار شدن همان قلک یا دفترچه حساب پس‌انداز فرزندان.
آموزش غیرمستقیم
اقتصاد، مهارتی آموختنی است.باور به مقتصد شدن بچه‌ها و باور به داشتن مهارت در کنترل و نگهداری پول که به معنای اندوختن ثروت است، محصول فرآیند یادگیری است که خود در برگیرنده ۲ نوع یادگیری یعنی یادگیری مشاهده‌ای و یادگیری آموزشی است. منظور از یادگیری مشاهده‌ای به معنی دیدن، درک کردن و به کارگیری است که عمده آن محصول دوره‌های رشدی کودکی و مشاهده الگوهای رفتاری و انتخابی خانواده‌ها است. خانواده‌هایی که در آنها برنامه‌ریزی مالی به عینه مشهود بوده و اتفاقا برای کودک قابل توضیح نیز هست، غیرمستقیم به کودک خود اصل حفظ سرمایه و تبعات مثبت آن را آموزش می‌دهند.مثل زمان‌هایی که کودک کالایی را مثل اسباب بازی طلب می‌کند و خانواده برای کودک توضیح می‌دهد که به علت محدودیت مالی (خانواده اینقدر تومان در آمد دارد، اینقدر تومان هم خرج و هزینه‌های خانواده است و کلا اینقدر تومان باقی می‌ماند که باید بین نیازهای همه خانواده تقسیم شود) توان خرید آن را ندارد و اگر او پول‌های توجیبی‌اش را جمع کند، آن‌گاه می‌تواند به کمک خانواده، آن کالا و بعدها کالاهای دیگری را نیز خریداری کند.
در مقابل در خانواده‌هایی که تحقق خواسته‌های کودک و نوجوان مشروط به چیزی یا عملی یا تغییری نمی‌شود و هر چه بخواهد در اسرع وقت مهیا می‌شود، غیرمستقیم کودک می‌آموزد که همیشه توانی برای تحقق آرزوهای او در والدین وجود دارد و ترس از نداشتن و ترس از آینده‌ای که شاید روزی با امروز متفاوت باشدشکل نمی‌گیرد و این یعنی اعتماد کاذب به آینده‌ای پرفراز و نشیب و گاه غیرقابل پیش‌بینی.پس اصل مشروط بودن، اصل اعتدال و اصل نسبی بودن شرایط و آینده باعث قدرتمندتر شدن کودک و نوجوان ما و نیز شراکت او در وظایف اجتماعی و اقتصادی برای تحقق آرمان‌ها و آرزوهای آینده خود او خواهد بود.
در چه سنی چه آموزشی به فرزند خود بدهیم؟
3 تا 4 سالگی، پول چیست؟ بدون شک ممکن است برای آموزش دستشویی رفتن کودک 3 یا 4 ساله‌تان بیشتر درگیر باشید، اما یادتان باشد که باید کلاس‌هایی هم برای آموزش پول برایش بگذارید. در این سن او نمی‌تواند بفهمد مفهوم پول چیست، اما شما می‌توانید کم کم تفاوت سکه‌های مختلف را به او آموزش دهید.
یک راه این است که یک بازی بامزه راه بیندازید. به او بگویید سکه‌ها را در اندازه و رنگ‌های مختلف قرار دهد. بازی نمایشی هم می‌توانید انجام دهید، مثلا بازی فروشگاه یا رستوران. مواد لازم این بازی تمام اسباب‌بازی‌هایی است که کودک می‌خواهد بفروشد، با مقداری پول.
5 تا 6 سال، بگذارید خرید کند: این سنین زمان خوبی برای آن است که به فرزندتان اجازه دهید به مدیریت پول و پرداخت خرید عادت کند. برای مثال می‌توانید از فرزند 6 ساله‌تان بخواهید برای‌تان شیر بخرد. حالا شما این شانس را دارید که مفهوم تفریق و جمع را به فرزندتان بیاموزید. به او هزار تومان می‌دهید تا چیزی را که 900 تومان است، بخرد. بنابراین 100 تومان به او بازگردانده می‌شود و به این ترتیب می‌توانید درباره اینکه چرا به او 100 تومان بازگردانده شده توضیح دهید.
۷ تا ۹ سال، بودجه چیست؟هفت تا نه سالگی زمانی است که بهتر است به فرزندتان مفهوم بودجه را یاد دهید؛ چون حالا دیگر او پول تو جیبی می‌گیرد. برای مثال برای او توضیح دهید که هزینه‌های خانواده با همین بودجه مدیریت می‌شود و با اولویت‌هایی برای نیازها و خواسته مشخص می‌شود. وقتی به اصرار او برای خرید اسباب‌بازی نه می‌گویید برایش علت را توضیح دهید که بودجه ماه برای خرید اسباب‌بازی استفاده شده است یا قیمت اسباب‌بازی با بودجه‌ای که در نظر گرفته شده نمی‌خواند. به او کمک کنید بخشی از پول تو جیبی‌اش را پس‌انداز کند، بخشی را خرج کند و حتی بخشی را برای خیریه اختصاص دهد. برای این کار می‌توانید ۳ بطری در نظر بگیرید حتی می‌توانید حساب پس انداز برایش افتتاح کنید. وقتی مفهوم بودجه را به فرزندتان یاد دهید او تشخیص خواهد داد که به دست آوردن پول راحت نیست.
10 تا 12 سال، صرفه‌جویی را دوباره توضیح دهید
تا این سن فرزند شما معنی پول را به خوبی فهمیده و می‌داند با آن چکار می‌تواند کند. پیام صرفه‌جویی را با تشویق نوجوان‌تان به مقایسه قیمت‌ها هنگام خرید دوباره تکرار کنید. وقتی این مفهوم را بازخوانی کنید دیگر پول خود را خرج یک وسیله گران نمی‌کند؛ در حالی که وسیله مشابه آن با قیمت بهتر وجود دارد.
به تفاوت‌ها فکر کنید
در خانواده‌هایی که اقتصاد جایگاه تعریف‌شده‌ای دارد و البته این تعاریف به زبان خود کودک نیز برای او شرح داده می‌شود، کودک یکی از شرکای واقعی خانواده است و از یک مصرف‌کننده صرف در طول عمرش از کودکی به نوجوانی و جوانی به یک شریک و سرمایه‌گذار مالی تبدیل می‌شود، طوری که در نوجوانی و جوانی در تصمیمات اقتصادی خانواده دخیل و تاثیرگذار خواهد بود. انتظاری که از یک نوجوان آموزش داده شده در دنیای مهارت‌های اقتصادی وجود دارد، مسلما در یک کودک ۳ تا ۵ ساله محدود است. داشتن یک قلک برای کودک ۳ ساله همانقدر حائز اهمیت است که داشتن یک دفترچه حساب پس‌انداز برای یک نوجوان و البته مدیریت خانواده و گاه نظارت و حمایت ایشان برای پربار شدن همان قلک یا دفترچه حساب پس‌انداز فرزندان.
آموزش غیرمستقیم
اقتصاد، مهارتی آموختنی است.باور به مقتصد شدن بچه‌ها و باور به داشتن مهارت در کنترل و نگهداری پول که به معنای اندوختن ثروت است، محصول فرآیند یادگیری است که خود در برگیرنده ۲ نوع یادگیری یعنی یادگیری مشاهده‌ای و یادگیری آموزشی است. منظور از یادگیری مشاهده‌ای به معنی دیدن، درک کردن و به کارگیری است که عمده آن محصول دوره‌های رشدی کودکی و مشاهده الگوهای رفتاری و انتخابی خانواده‌ها است. خانواده‌هایی که در آنها برنامه‌ریزی مالی به عینه مشهود بوده و اتفاقا برای کودک قابل توضیح نیز هست، غیرمستقیم به کودک خود اصل حفظ سرمایه و تبعات مثبت آن را آموزش می‌دهند.مثل زمان‌هایی که کودک کالایی را مثل اسباب بازی طلب می‌کند و خانواده برای کودک توضیح می‌دهد که به علت محدودیت مالی (خانواده اینقدر تومان در آمد دارد، اینقدر تومان هم خرج و هزینه‌های خانواده است و کلا اینقدر تومان باقی می‌ماند که باید بین نیازهای همه خانواده تقسیم شود) توان خرید آن را ندارد و اگر او پول‌های توجیبی‌اش را جمع کند، آن‌گاه می‌تواند به کمک خانواده، آن کالا و بعدها کالاهای دیگری را نیز خریداری کند.
در مقابل در خانواده‌هایی که تحقق خواسته‌های کودک و نوجوان مشروط به چیزی یا عملی یا تغییری نمی‌شود و هر چه بخواهد در اسرع وقت مهیا می‌شود، غیرمستقیم کودک می‌آموزد که همیشه توانی برای تحقق آرزوهای او در والدین وجود دارد و ترس از نداشتن و ترس از آینده‌ای که شاید روزی با امروز متفاوت باشدشکل نمی‌گیرد و این یعنی اعتماد کاذب به آینده‌ای پرفراز و نشیب و گاه غیرقابل پیش‌بینی.پس اصل مشروط بودن، اصل اعتدال و اصل نسبی بودن شرایط و آینده باعث قدرتمندتر شدن کودک و نوجوان ما و نیز شراکت او در وظایف اجتماعی و اقتصادی برای تحقق آرمان‌ها و آرزوهای آینده خود او خواهد بود.
در چه سنی چه آموزشی به فرزند خود بدهیم؟
3 تا 4 سالگی، پول چیست؟ بدون شک ممکن است برای آموزش دستشویی رفتن کودک 3 یا 4 ساله‌تان بیشتر درگیر باشید، اما یادتان باشد که باید کلاس‌هایی هم برای آموزش پول برایش بگذارید. در این سن او نمی‌تواند بفهمد مفهوم پول چیست، اما شما می‌توانید کم کم تفاوت سکه‌های مختلف را به او آموزش دهید.
یک راه این است که یک بازی بامزه راه بیندازید. به او بگویید سکه‌ها را در اندازه و رنگ‌های مختلف قرار دهد. بازی نمایشی هم می‌توانید انجام دهید، مثلا بازی فروشگاه یا رستوران. مواد لازم این بازی تمام اسباب‌بازی‌هایی است که کودک می‌خواهد بفروشد، با مقداری پول.
5 تا 6 سال، بگذارید خرید کند: این سنین زمان خوبی برای آن است که به فرزندتان اجازه دهید به مدیریت پول و پرداخت خرید عادت کند. برای مثال می‌توانید از فرزند 6 ساله‌تان بخواهید برای‌تان شیر بخرد. حالا شما این شانس را دارید که مفهوم تفریق و جمع را به فرزندتان بیاموزید. به او هزار تومان می‌دهید تا چیزی را که 900 تومان است، بخرد. بنابراین 100 تومان به او بازگردانده می‌شود و به این ترتیب می‌توانید درباره اینکه چرا به او 100 تومان بازگردانده شده توضیح دهید.
۷ تا ۹ سال، بودجه چیست؟هفت تا نه سالگی زمانی است که بهتر است به فرزندتان مفهوم بودجه را یاد دهید؛ چون حالا دیگر او پول تو جیبی می‌گیرد. برای مثال برای او توضیح دهید که هزینه‌های خانواده با همین بودجه مدیریت می‌شود و با اولویت‌هایی برای نیازها و خواسته مشخص می‌شود. وقتی به اصرار او برای خرید اسباب‌بازی نه می‌گویید برایش علت را توضیح دهید که بودجه ماه برای خرید اسباب‌بازی استفاده شده است یا قیمت اسباب‌بازی با بودجه‌ای که در نظر گرفته شده نمی‌خواند. به او کمک کنید بخشی از پول تو جیبی‌اش را پس‌انداز کند، بخشی را خرج کند و حتی بخشی را برای خیریه اختصاص دهد. برای این کار می‌توانید ۳ بطری در نظر بگیرید حتی می‌توانید حساب پس انداز برایش افتتاح کنید. وقتی مفهوم بودجه را به فرزندتان یاد دهید او تشخیص خواهد داد که به دست آوردن پول راحت نیست.
10 تا 12 سال، صرفه‌جویی را دوباره توضیح دهید
تا این سن فرزند شما معنی پول را به خوبی فهمیده و می‌داند با آن چکار می‌تواند کند. پیام صرفه‌جویی را با تشویق نوجوان‌تان به مقایسه قیمت‌ها هنگام خرید دوباره تکرار کنید. وقتی این مفهوم را بازخوانی کنید دیگر پول خود را خرج یک وسیله گران نمی‌کند؛ در حالی که وسیله مشابه آن با قیمت بهتر وجود دارد.
ارسال نظر