دکتر مهدی بصیری/ مدیر عامل اطلس سنگ اصفهان

راه ورود به بازارهای جهانی تمرکز بر کیفیت محصولات در این صنعت معدن و سنگ است. اگرچه ما دارای معادن سنگ با ارزش و با تنوع فراوان در کشور هستیم که هر یک در صورت فرآوری و برش مناسب سهم خوبی از بازار صادراتی را به خود اختصاص خواهد داد اما متاسفانه این سهم و این پتانسیل در فقدان تعریف سازوکار مناسب این بازار در حال از دست رفتن است. کارخانجاتی که دارای تکنولوژی‏های به‏روز و پرسنل مجرب هستند همیشه در تامین مواد خام با کیفیت داخلی ناتوانند. و محصولات خام ما از مجاری دیگری با کیفیت پایین رهسپار بازارهای جهانی می‏شود. این امر از دو جهت بر صنعت سنگ فشار تحمیل کرده و رفته رفته ابعاد تولیدی در کشور را کاهش داده است.

بخش تولیدی ما برای حضور در بازار جهانی نیازمند مواد خام با کیفیت است که متاسفانه همیشه در این امر با مشکل مواجه است، یا میزان در دسترس آن برای پاسخگویی به تقاضای بازارهای بین‏المللی کم بوده و یا قیمت آن بسیار بالا است. از طرفی همین منابع در نبود تکنولوژی و کیفیت مناسب نتوانسته‏اند شناسنامه و اسم و رسمی برای خود در بازارهای جهانی فراهم کنند. مجموعه این عوامل صنعت سنگ را در سراشیبی سقوط قرار داده است. باید مکانیزمی طراحی کرد تا بوسیله آن مواد خام با کیفیت و قیمت مناسب، در اختیار تولیدکنندگان خبره با سطح بالای تکنولوژی قرار گیرد. کم شدن این فاصله در حقیقت گسترش ظرفیت تولیدی کشور برای تولید محصولاتی با کیفیت و قیمت مناسب در سطح جهانی خواهد بود. چه بسیار فرصت‏های مناسبی که طی سالیان حضورم در این صنعت بواسطه کم بودن مواد اولیه در دسترس در اختیار رقبای سایر کشورها قرار گرفته و عواید آن به‏جای این‏که سهم توسعه ملی کشورم و اشتغال جوانان باشد چرخ اقتصاد رقبا را به حرکت درآورده است.

باید توجه داشت سطح کلی مواد خام با کیفیت در کشور پایین نیست، این عدم تعریف یک سیستم منسجم برای تزریق این منابع به بدنه تولید و فرآوری صنعت سنگ است که مانع از رشد این صنعت شده است. پیشنهاد گره‏گشا و سازنده در این زمینه پیوند مواد اولیه با تکنولوژی به‏روز برای حرکت به سمت بازارهای جهانی است که مسیر اصلی آن از مجرای وزارت صنعت و معدن می‏گذرد. پیشنهاد می‏کنم وزارت صنعت و معدن به این صنعت ورود کند و نخست خلاء‏های آموزشی موجود در این صنعت چه در بعد تکنولوژی و چه بعد نیروی انسانی را از بین ببرد. برای مثال برخی کارخانجات ماشین‏آلات و تجهیزات بسیار مناسبی دارند اما توانایی بهره‏وری بالا از آن را ندارند یا در نبود سرمایه انسانی با کیفیت هرز منابع در سطح بالایی قرار دارد. در گام بعدی این وزارت اقدام به شناسایی و صدور گواهی به کارخانجات با کیفیت داخلی کند.

این عمل یعنی تمیز نیروی محرکه این صنعت از سایر بخش‏های آن. کارخانجات که سطح تکنولوژی و سرمایه انسانی بالایی دارند از سایرین جدا شده و گواهینامه تاییدی دریافت کنند. این یعنی شکل‏گیری رقابتی مبتنی بر کیفیت و استانداردهای جهانی. همچنین پیشنهاد می‌کنم کارگروه کارشناسی از خبره‌های علاقمند به آموزش تولیدکنندگان حرفه‌ای این صنعت تعیین شود تا به صورت مستقیم بین وزارت صنعت،‏ معدن و تجارت و تولیدکنندگان حرفه‌ای صنعت ارتباط ایجاد کند. سپس تسهیلات مناسب در اختیار این کارخانجات قرار دهد. به‏طور خاص با توجه به این‏که برای حضور در بازارهای جهانی باید تمرکز ویزه بر کیفیت داشته باشیم تامین مواد اولیه این کارخانجات باید در اولویت قرار گیرد. این کارخانجات باید براحتی قادر به تامین مواد اولیه با کیفیت در اندازه‏ها و مقدار وسیع باشند. معادن با کیفیت باید در اختیار این کارخانجات تایید شده و دارای گواهی استاندارد قرار گیرند. حتی مقرر گردد که مثلا مواد اولیه فلان معدن به‏جهت سازگاری با تکنولوژی فلان کارخانه باید در مدتی معین تنها رهسپار آن کارخانه یا کارخانه‏های مشابه شود. این سازوکار هم کیفیت و استانداردهای ما را به سطح رقبا می‏رساند و هم بواسطه کاهش هزینه، قیمت رقابتی ما را کاهش خواهد داد؛ دو فاکتوری که شرط لازم برای حضور در بازارهای بین‏المللی خواهد بود.