گزارش دنیای اقتصاد از خسارات وارده به کشاورزان استان‌های خراسان؛
سرما همه را غافلگیر کرد
دنیای اقتصاد، زهرا صفدری- کاهش یکباره دما در اوایل آذرماه امسال و سرد شدن شدید هوا در هفته‌های گذشته خسارات زیادی را به کشاورزان استان‌های خراسان وارد کرد، بسیاری از کشاورزان و باغدارانی که در انتظار روزهای برداشت محصولات پاییزه خود بودند، با افت شدید دما غافلگیر شدند و متاسفانه حاصل زحمات یکساله و چندماهه‌شان از بین رفت. در میان محصولات باغی پاییزه، بیشترین میزان خسارت به باغداران انار وارد شد و زعفران‌کاران مناطق گرمسیری نیز با خسارت زیادی روبرو شدند. موضوعی که در این بین اهمیت دارد، بیمه نبودن بخش زیادی از اراضی آسیب دیده است.
دنیای اقتصاد، زهرا صفدری- کاهش یکباره دما در اوایل آذرماه امسال و سرد شدن شدید هوا در هفته‌های گذشته خسارات زیادی را به کشاورزان استان‌های خراسان وارد کرد، بسیاری از کشاورزان و باغدارانی که در انتظار روزهای برداشت محصولات پاییزه خود بودند، با افت شدید دما غافلگیر شدند و متاسفانه حاصل زحمات یکساله و چندماهه‌شان از بین رفت. در میان محصولات باغی پاییزه، بیشترین میزان خسارت به باغداران انار وارد شد و زعفران‌کاران مناطق گرمسیری نیز با خسارت زیادی روبرو شدند. موضوعی که در این بین اهمیت دارد، بیمه نبودن بخش زیادی از اراضی آسیب دیده است. بسیاری از کشاورزان به دلیل هزینه‌های بیمه و یا مهم نداستن موضوع بیمه، مزارع و باغات خود را تحت پوشش آن قرار ندادند و امروز پس از آسیب‌های وارد شده به محصولاتشان ضرر و زیان بالایی را متحمل می‌شوند. امروز مسئولان مرتبط با بخش کشاورزی در استان‌های خراسان آمار و ارقام بزرگی از خسارات وارد شده بر کشاورزان می‌دهند، کشاورزانی که تمام سال تلاش می‌کنند و برای به بار نشستن محصولاتشان زحمات زیادی را متحمل می‌شوند. اما سوال اینجاست که با وجود پیشرفت‌های علم هواشناسی و پیش‌بینی‌های دقیقی که از دمای روزهای آینده اعلام میشود، چرا هیچ‌یک از مسئولان امر در حوزه‌های هواشناسی و یا بخش کشاورزی، کشاورزان را از وضعیت هوا در سرمای شدید آذرماه مطلع نکرده و هشدارهای لازم را ندادند؟ تا آنها چاره‌ای و راه حلی برای جلوگیری از این میزان خسارت و یا دست کم کاهش این میزان ضرر و زیان بیاندیشند و دست به کار شوند. کشاورزانی که زمین‌های خود را بیمه نکرده بودند چطور می‌توانند از پس زیانهای وارده برآیند؟ امروز دیگر زمان غافلگیری از وضعیت هوا نیست و مسئولان باید پاسخگو باشند.
خسارت 866 میلیارد تومانی به کشاورزی خراسان رضوی
رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی در گفت‌وگو با دنیای اقتصاد از خسارت ۸۶۶ میلراد تومانی سرما به کشاورزی این استان خبر داده و می‌گوید: بخش زیادی از خسارت سرمای نابهنگام آذرماه، متوجه باغ‌های انار استان شده و موجب از بین رفتن بسیاری از این باغ‌ها شده است. بر اثر سرما بیش از ۹ هزار و ۷۰۰ هکتار از انارستان‌های استان به طور جدی آسیب دید و بخش زیادی از درختان این باغ‌ها باید کف‌بر شود. مجتبی مزروعی می افزاید: بالغ بر ۳۹۹ میلیارد تومان از مجموع خسارات وارد شده به کشاورزی استان، مربوط به باغات انار است. وی با اشاره به خسارات وارد شده به مزارع زعفران استان نیز اظهار می‌کند: ۲۹ هزار و ۴۷۱ هکتار از اراضی زعفران دچار آسیب شده‌اند که میزان خسارت وارد شده به این مزارع در مجموع بیش از ۳۰۳ میلیارد تومان است.
مزروعی سهم محصولاتی چون گندم و جو از خسارات وارد شده را ۱۱۷ میلیارد تومان اعلام کرده و می‌گوید: ۱۰ درصد از غلات استان دچار خسارت شده است، همچنین ۹ هزار هکتار از اراضی زیرکشت کلزا در خراسان رضوی آسیب ۴۰ درصدی به ارزش ۲۰ میلیارد تومان دیده است. رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی ادامه می‌دهد: متاسفانه چغندر پاییزه با خسارت ۱۰۰ درصدی روبرو شده و ۱۹ میلیارد تومان در این زمینه به کشاورزان ضرر وارد شد و چغندر قند بهاره هم ۱۵ درصد به ارزش ۵ میلیارد و ۸۰۰ میلیون تومان خسارت دیده است.
مزروعی خاطرنشان می‌کند: به منظور کمک به کشاورزان و باغداران خسارت دیده تمهیداتی اندیشیده شده که در این راستا با همکاری صندوق بیمه بانک کشاورزی برای بیمه این باغ‌ها برنامه‌ریزی‌هایی در حال انجام است. وی می‌گوید: در این خصوص در هفته جاری نشستی با دست اندرکاران این بخش در وزارت جهاد کشاورزی و صندوق بیمه تهران برگزار میشود تا برای رفع مشکل کشاورزانی که در سال گذشته بیمه داشته و متقاضی بیمه بوده‌اند اما مهلت بیمه نیافته و فرصت زیادی از بیمه سال قبل آنها نگذشته، تدبیر شود. رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی تصریح می‌کند: تلاش میشود با استمهال وام‌های کشاورزان و نیز ارائه کمکی به آنان از محل اعتبارات ماده ۱۲ مدیریت بحران استان به این بخش کمک شود. وی تامین نهاده‌ها، بذر و نهال‌های مورد نیاز کشاورزان خسارت دیده به ویژه در بخشی که درختان باید کف‌بر شود را از دیگر کمک‌ها به این کشاورزان دانسته و می‌افزاید: تامین تسهیلات کم‌بهره برای بحث جایگزینی باغ‌ها به روش‌های نوین، به نوعی که در مقابل تنش‌های محیطی پایدارتر باشد، از دیگر برنامه‌ریزی‌ها در این حوزه است.
40 تن زعفران دچار سرمازدگی شد
مسئول واحد زعفران سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی نیز می‌گوید: سرمای شدید هوا در اوایل آذرماه امسال به زعفران مناطق گرمسیری مثل مه‌ولات، کاشمر، گناباد، بجستان، رشتخوار، خواف و بردسکن که در آغاز فصل گل‌دهی بودند، خسارت شدیدی وارد کرد. رامین اسمی می‌افزاید: در مجموع ۶۱ تن از این محصول به دلیل سرما در مناطق گرمسیر و نیز خشکسالی‌ها در مناطق سردسیر دچار خسارت شد که حدود ۳۵ تا ۴۰ تن از این مقدار به دلیل سرمازدگی از بین رفت. اسمی اظهار می‌کند: هر کیلوگرم زعفران به مبلغ ۵ میلیون تومان در سال جاری به فروش رفته و با این حساب، ضرر بسیار زیادی به زعفران‌کارانی که در مجموع ۶۱ هزار تن از محصولاتشان از بین رفت، وارد شده است. وی خاطرنشان می‌کند: گل زعفران حساس است و کاهش شدید دما در میزان برداشت و کیفیت آن اثرگذار است. با کاهش شدید دما، گلهایی که در عمق ۵ سانتیمتری زمین بوده یخ زده و گلهایی که بیرون خاک بودند نیز به طور کلی از بین رفتند. مسئول واحد زعفران جهاد کشاورزی خراسان رضوی می‌گوید: برای جبران خسارت وارده، متاسفانه سطح بیمه بسیار پایین بوده و تنها ۲۵۰۰ هکتار از اراضی زعفران ما بیمه بودند که این مقدار به نسبت اراضی زیرکشت بسیار کم است.
خسارت 80 میلیارد تومانی در خراسان شمالی
معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی خراسان شمالی نیز به دنیای اقتصاد می‌گوید: در مناطق شمال شرق استان با افت بسیار زیاد دما مواجه شدیم بطوری‌که شهرستان مانه و سملقان دمای ۱۷ درجه زیر صفر را تجربه کرد و این دما یک هفته در استان ما مستقر شد و روی محصولات کشاورزی تاثیر گذاشت که طبق بررسی‌های ما ۸۰ میلیارد تومان خسارت ناشی از سرمازدگی بر محصولات کشاورزی خراسان شمالی وارد شد. محمدجواد تشکری می‌افزاید: از طرفی به دلیل کاهش ۵۰ درصدی بارندگی در سال گذشته و عقب بودن کشت پاییزه از زمان خود، هم درکشت پاییزه و هم در باغات دچار خسارت شدیم. به ویژه کشت پاییزه چغندر قند که برای اولین‌بار در سطح استان انجام شد، به طور صد در صدی و تمام ۴۲۳ هکتار زیرکشت این محصول نابود شد.
وی ادامه می‌دهد: در محصول کلزا نیز ۴۲۰۰ هکتار از اراضی موجود در استان با خسارت ۴۲ درصدی روبرو شد که در برخی مناطق به دلیل اینکه محصول به مرحله مقاومت نرسیده بود، این مقدار خسارت تا ۶۰ درصد هم افزایش پیدا کرد که رقم بالایی بود. تشکری اظهار می‌کند: ۲۰ هزار هکتار از اراضی گندم آبی و ۳۰ هزار هکتار اراضی گندم دیم نیز به ترتیب دچار خسارت ۳۵ و ۲۰ درصدی شد. وی می‌افزاید: وقتی دمای هوا به یکباره با افت شدید مواجه میشود گیاه نمی‌تواند خود را با آن دما وفق دهد. اگر کاهش دما به صورت تدریجی اتفاق بیافتد، گیاه خود را وفق می‌دهد اما با سرمای یکباره مکانیسم تحمل گیاه از دست می‌رود و قابل مقاومت نیست. معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی خراسان جنوبی عنوان می‌کند: ۱۱ هزار هکتار از اراضی جو آبی استان و ۷۵۰۰ هکتار از اراضی جو دیم نیز بین ۱۴ تا ۳۵ درصد دچار خسارت شد. علاوه بر این، در محصولاتی مثل پیاز برداشتی نداشتیم و تقریبا به بخشی از پیازهای انبار شده خسارت وارد شد. چغندرهای بهاره هم در سطح ۵۰۰ هکتار دچار خسارت شده و در زمین یخ زد.
وی با بیان اینکه در باغاتی مثل انار، زیتون و گردو هم خساراتی به باغداران وارد شد، اضافه می‌کند:۲۰۰ هکتار از باغات زیتون و۱۵۰ هکتار از باغات انار نیز دچار خسارت ۴۰ درصدی شد، افزون بر این، یکی از گلخانه‌های سه هزار متری استان که در سیستم گرمایشی دچار مشکل بود، تمام محصولاتش از بین رفت. تشکری با اشاره به تلاش‌های سازمان جهاد کشاورزی برای جبران خسارات کشاورزان از مجاری بیمه و تسهیلات، می‌گوید: متاسفانه هیچ یک از باغات زیتون، انار و یا گردو بیمه نبودند و تنها ۲۰ درصد از اراضی بسیار زیاد گندم و جو زیر پوشش بیمه قرار داشتند اما در زراعت چغندر پاییزه و کلزا خوشبختانه بیمه بودیم. معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی خراسان شمالی می‌افزاید: در محصول چغندر قند پاییزه تقریبا تا ۵۰ درصد جبران خسارت خواهیم داشت و در کلزا تا سقف ۶۰۰ هزار تومان تعهد بیمه ای وجود دارد اما اگر پوشش بیمه‌ای هم کامل باشد، تعهدات بیمه‌ای نمی‌تواند خسارت‌ها را جبران کند و باید از مجاری دیگر مانند وام‌ها و تسهیلات اعتباری به کشاورزان کمک کنیم تا بخشی از زیان آنها جبران شود. وی خاطرنشان می‌کند: در محصولاتی مثل کلزا زمان برای کشت مجدد وجود دارد و می‌توانیم کمبود این محصول را جبران کنیم و در مورد گندم و جو هم امکان کشت مجدد با تغییر رقم هست اما با همه این اقدامات و تدابیر، خسارت ۱۰ درصدی غیرقابل جبرانی را برای محصولات کشاورزی خراسان شمالی می‌توان پیش‌بینی کرد.
زیان 321 میلیارد تومانی باغات خراسان جنوبی
معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی خراسان جنوبی نیز می‌گوید: در اثر سرمای شدید هوا در آذرماه امسال خسارتی بالغ بر ۳۲۸ میلیارد تومان به کشاورزی این استان وارد شد که ۳۲۱ میلیارد تومان از این مقدار مربوط به ۱۱ هزار هکتار اراضی باغی و ۷ میلیارد تومان مربوط به ۵۵۰۰ هکتار از اراضی بخش زراعی بوده است. مهدی عصمتی‌پور می‌افزاید: زعفران، پیاز زعفران و انار محصولاتی بودند که بیشترین خسارت‌ها را دیدند، در انار علاوه بر خشک‌شدن درخت، به دلیل لزوم کف‌بر شدن درختان، تا ۵ سال آینده، محصولی نخواهیم داشت. زیتون و خرما و بخشی از مرکبات باغ‌های طبس هم از دیگر محصولات باغی ما هستند که دچار خسارت شده‌اند. وی اظهار می‌کند: برای جبران خسارت محصولاتی که بیمه بودند از طریق صندوق بیمه پیگیری میشود که این موضوع شامل کلزا و بخشی از اراضی زعفران استان میشود اما برای محصولاتی که بیمه نبودند از طریق ستاد بحران پیگیری می‌کنیم تا بتوان با تسهیلات کم‌بهره به کشاورزان کمک کرد.
عصمتی‌پور عنوان می‌کند: بیشترین خسارت وارد شده به بخش زراعت، مربوط به محصول کلزا بوده و گندم، ذرت، جو، چغندر و برخی دیگر از سبزیجات نیز آسیب دید. شهرستان‌های سربیشه، سرایان، فردوس، طبس، زیرکوه، بشرویه، قاین و درمیان در بخش کشاورزی دچار آسیب شدند که در این میان ۲۷۱ میلیارد تومان خسارت به باغات انار فردوس وارد شده است. معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی خراسان جنوبی می‌افزاید: در مجموع با خسارت ۴۲ درصدی به اراضی زراعی استان، ۱۲ هزار و ۷۰۰ تن از محصولات ما از بین رفت که متاسفانه به دلیل اینکه برخی از بهره‌برداران توانایی چندانی برای بیمه نداشتند به طور کلی سطح اراضی از میزان بیمه بیشتر است.
ارسال نظر