۱۰ دسامبر یا ۱۹ آذر سالگرد درگذشت آلفرد نوبل است و به همین خاطر هر سال برگزاری مراسم اهدای جوایز نوبل در این روز برگزار می‌شود. به جز نوبل صلح که در اسلو پایتخت نروژ اهدا شد دیگر برندگان نوبل در سالن کنسرت شهر استکهلم، پایتخت سوئد جوایز خود را از پادشاه این کشور گرفتند. جایزه نوبل تنها یک تقدیر خشک و خالی نیست، بلکه برندگان این عنوان ارزشمند بین المللی یک مدال طلای ۱۸ عیار به همراه مبلغی در حدود ۱.۱ میلیون دلار دریافت می‌کنند. تصمیم بر اهدای این جایزه نقدی، به پایه گذار این عمل یعنی آلفرد نوبل، شیمیدان و کارآفرین سوئدی بر می گردد که دینامیت را اختراع کرد. او به خاطر کاربرد نظامی اختراعش بسیار ناراحت بود، به همین دلیل در زمان مرگ تصمیم گرفت از سود دارایی هایش (که اکنون ارزشی بالغ بر ۱۹۷.۴ میلیون دلار دارد) هر سال ۵ جایزه مختلف را به افراد برجسته رشته های گوناگون اهدا کند. 

فیزیک

 کیپ تورن، رایتر ویس، بری بریش

مطالعه درباره امواج گرانشی و رصد این امواج در دنیای واقعی، دلیل اهدای جایزه نوبل فیزیک امسال به این 3 نفر است. وجود این امواج بیش از 100سال پیش توسط آلبرت اینشتین نابغه، اثبات شده بود اما تا امروز هیچ دستگاه و روشی وجود نداشت که بتواند این روش را اثبات کند. چون این امواج مربوط به سال‌ها پیش هستند و به‌خاطر فاصله و زمان زیادی که از تولیدشان گذشته، عملا بسیار ضعیف هستند و شناسایی‌شان کار بسیار دشواری است. مرکز تحقیقاتی «لایگو» نخستین جایی است که توانسته به فناوری شناسایی این امواج بسیار ضعیف دست پیدا کند و وجود امواج گرانشی در دنیای واقعی را رسما اثبات کند.

 

شناسایی این امواج به جز ارضای حس کنجکاوی بشر یا پاسخ به یک سری پرسش‌های علمی که مختص دانشمندان است، در زندگی روزمره ما نیز تأثیر زیادی گذاشته است. چون برای دست یافتن به یک فناوری خاص که بتواند امواج ریز را شناسایی کند، ‌دستگاه‌های زیادی ساخته شده و پژوهش‌های مفصلی انجام شده‌اند که بخشی از آنها در دنیای واقعی تأثیرگذار بوده است.

  فیزیولوژی و پزشکی

 جفری هال، مایکل یانگ، مایکل روزبش

«پیداکردن مکانیزم کارکرد ساعت بدن در موجودات زنده»، این عنوانی است که پای دلیل اهدای جایزه نوبل به این سه نفر عنوان شده است. این ساعت در تمام موجودات زنده وجود دارد و به‌صورت ناخودآگاه تنظیم می‌شود. وجود چنین ساعتی بر کسی پوشیده نبوده. درباره اینکه هرکسی می‌تواند با قرار گرفتن در موقعیت‌های مختلف ساعتش را طبق محل جدید تنظیم کند، برکسی پوشیده نبود اما اینکه چه واکنشی در بدن انسان یا موجودات دیگر باعث می‌شد چنین تنظیماتی صورت بگیرد، ناشناخته بود. این دانشمندان پروتئینی را کشف کرده‌اند که در طول روز و شب عملکرد متفاوتی از خودش نشان می‌دهد.

بعد از شناختن کارکرد این سیستم می‌توان کنترل بدن را تا حد زیادی در دست گرفت. دانشمندان می‌گویند، شاید بتوان در آینده معین کرد که کدام بخش‌های بدن در چه زمان‌هایی از روز پرکار یا کم‌کار باشند، برخی اعضا کمتر کار کنند و برخی دیگر، پرکار شوند.

 شیمی

 یواخیم فرانک، ریچارد هندرسن، ژاک دوبوشه

پیشرفت دادن روش «الکترون- کریو میکروسکوپی» برای نقشه‌برداری از ساختار مولکول‌های زنده، دلیل اهدای نوبل شیمی به این سه نفر است. تماشای مولکول‌های زیستی اتفاق چندان تازه‌ای نیست اما «افزایش دقت» اتفاق مهمی است که کمک مهمی به مطالعه واکنش مولکول‌ها نسبت به محرک‌های زنده است. در این روش؛ بعد از سرد کردن مولکول‌های زنده از آنها تصویربرداری می‌شود که به‌خاطر جنب‌وجوش کمتر مولکول‌ها، دقت تصویربرداری نیز بیشتر است. با به‌کارگیری این روش‌ها، مطالعه ساختار شیمیایی مولکول‌ها و تأثیر داروهای مختلف روی سلول‌ها ساده‌تر است؛ اینها یعنی داروهایی ساخته خواهند شد که دقیق‌تر روی بدن تأثیر می‌گذارند و عوارض کمتری دارند.

 

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.