چه عناصری موجب گستاخی ترامپ شد؟ عکس: President.ir

روحانی با اشاره به تصمیم ترامپ برای انتقال پایتخت اسرائیل به بیت‌المقدس تاکید کرد: آنچه بیش از هر چیز دیگری محرک و مشوق این تصمیم‌گیری بوده، تلاش برخی برای ایجاد ارتباط با رژیم صهیونیستی و هماهنگی و همکاری با آن رژیم است که به‌جای مقابله با تهدید‌های صهیونیست‌ها، در همراهی با آمریکا و رژیم صهیونیستی، نسخه‌هایی را برای آینده فلسطین تجویز می‌کنند که در صورت عملی شدن، صهیونیست‌ها برای همیشه بر فلسطین مسلط خواهند شد. روحانی همچنین اعلام کرد جمهوری اسلامی ایران آمادگی دارد با تک‌تک کشورهای اسلامی برای دفاع از قدس بدون هیچ‌گونه ملاحظه و پیش‌شرطی همکاری کند.نشست فوق‌العاده کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی روز گذشته به دعوت رئیس‌جمهور ترکیه و دراعتراض به تصمیم اخیر دونالد ترامپ رئیس‌جمهوری آمریکا، در به رسمیت شناختن بیت‌المقدس به‌عنوان پایتخت اسرائیل در استانبول برگزار شد.ترامپ، چهارشنبه هفته گذشته در سخنانی، بیت‌المقدس را به‌عنوان پایتخت اسرائیل به رسمیت شناخت و رسما دستور انتقال سفارت این کشور از تل‌آویو به بیت‌المقدس را صادر کرد. به‌دنبال این تصمیم موجی از انتقادها ازسوی کشورهای جهان شکل گرفت و اقدام رئیس‌جمهوری آمریکا را محکوم کردند. همزمان رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه پیشنهاد داد تا نشست فوق‌العاده سران کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی در کشورش برگزار شود و در گفت‌وگوی تلفنی با حسن روحانی رئیس‌جمهوری، از او دعوت کرد تا در این کنفرانس شرکت کند. اجلاس کشورهای اسلامی در استانبول روز گذشته با حضور مقامات و سران ۵۷ کشور اسلامی برگزار شد.

به جز حضور فعال ایران و ترکیه در این اجلاس یک روزه، روسای‌جمهور افغانستان، لبنان، یمن و جمهوری آذربایجان و همچنین پادشاه اردن، امیران قطر و کویت و رئیس تشکیلات خودگردان فلسطینی نیز در این نشست فوق‌العاده شرکت کردند. عربستان سعودی نیز در پایین‌ترین سطح در این اجلاس شرکت کرد و نزار مدنی، وزیر مشاور در امور خارجه را به‌عنوان نماینده خود به این نشست فرستاد.

واکنش سریع کشورهای اسلامی

ایران روز گذشته مواضع خود را در اجلاس فوق‌العاده سران کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی در استانبول در مورد تصمیم اخیر ترامپ درانتقال پایتخت اسرائیل به بیت‌المقدس اعلام کرد. حسن روحانی که سه‌شنبه شب برای شرکت دراین اجلاس راهی ترکیه شد، روز گذشته همه کشورهای اسلامی را به وحدت و اتحاد فرا خواند و گفت: اقدام اخیر دولت آمریکا برای کسانی که هنوز روزنه امیدی به ایفای نقش مثبت آمریکا در حل بحران فلسطین داشتند آشکارا روشن ساخت که آمریکا تنها در پی منافع حداکثری صهیونیست‌ها است و احترامی برای خواسته‌های مشروع فلسطینیان قائل نیست. به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست‌جمهوری، او گفت: خوشبختانه کشورهای اسلامی در قبال رویکرد دولت آمریکا نسبت به شهر قدس واکنشی سریع از خود نشان دادند و تشکیل این نشست معطوف به قرائت درست کشورهای اسلامی از اقدام نادرست رئیس‌جمهور آمریکا است.

انتقاد از همراهی برخی کشورها با اسرائیل

روحانی در بخش دیگری از سخنانش تاکید کرد: باید از همه راه‌های ممکن مانع اجرای این اقدام غیرقانونی دولت آمریکا شویم. اما جای طرح این سوال وجود دارد که چه عناصر و عواملی باعث شد رئیس‌جمهور آمریکا اینچنین گستاخانه حرمت‌شکنی کند؟!

رئیس‌جمهوری گفت: به عقیده من آنچه بیش از هر چیز دیگری محرک و مشوق این تصمیم‌گیری بوده، تلاش برخی برای ایجاد ارتباط با رژیم صهیونیستی و هماهنگی و همکاری با آن رژیم است که به‌جای مقابله با تهدید‌های صهیونیست‌ها، در همراهی با آمریکا و رژیم صهیونیستی، نسخه‌هایی را برای آینده فلسطین تجویز می‌کنند که در صورت عملی شدن، صهیونیست‌ها برای همیشه بر فلسطین مسلط خواهند شد.اشاره حسن روحانی احتمالا به خبری است که براساس آن محمد‌بن‌سلمان یک ماه پیش در دیدار با «محمود عباس» رئیس‌ تشکیلات خودگردان فلسطین طرح‌هایی را درباره سازش فلسطینیان و تل‌آویو مطرح کرده است.این خبر اولین بار از سوی روزنامه آمریکایی نیویورک‌تایمز منتشر شد. بر مبنای آن محمد‌بن‌سلمان طرحی را ارائه کرده است که بیش از هر زمان دیگری مورد استقبال دولت آمریکا قرارگرفته است. به گزارش خبرگزاری فارس، طبق این طرح، فلسطینیان دولت خود را خواهند داشت اما تنها بخش‌های ناهمجوار کرانه باختری و تنها با حاکمیت محدود بر قلمرو خود. بخش‌های اعظمی از شهرک‌های رژیم صهیونیستی در کرانه باختری که از نظر جامعه جهانی غیرقانونی است، برجای خود باقی می‌ماند. همچنین قدس شرقی به‌عنوان پایتخت به فلسطینیان داده نمی‌شود و آوارگان فلسطینی و فرزندانشان حق بازگشت ندارند.نیویورک تایمز همچنین خبر داد که نشست محمد‌بن‌سلمان با عباس درست کمتر از دو هفته بعد از دیدار کوشنر و ولیعهد عربستان در ریاض درخصوص بحث درباره طرح سازش صورت گرفته است.از همین رو حسن روحانی روز گذشته در اجلاس فوق‌العاده سران کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی، تصریح کرد:امروز دیگر همه می‌دانند که بزرگ‌ترین دشمن یهودیان، نه مسلمانان و نه اعراب بلکه پروژه خطرناک صهیونیسم است. ما مسلمانان و مسیحیان و یهودیان، صاحبان تاریخی این منطقه هستیم. این صهیونیست‌ها هستند که در این جمع غریبه‌اند و خود را بر این منطقه تحمیل کرده‌اند؛ آنهایی که بذر تروریسم و خشونت‌گرایی را از سال‌های آغازین قرن گذشته به منطقه ما آوردند. رئیس‌جمهوری در ادامه گفت: ایالات‌متحده هیچگاه میانجی صادقی نبوده و نخواهد بود.

۷ پیشنهاد روحانی

در ادامه رئیس‌جمهوری پیشنهاد هفت اقدام ضروری برای مقابله با تصمیم ناصحیح و غیرقانونی رئیس‌جمهور آمریکا برای انتقال سفارت این کشور به شهر قدس شریف را اعلام کرد. ضرورت محکومیت تصمیم اخیر آمریکا در اعلام قدس شریف به‌عنوان پایتخت رژیم صهیونیستی و انتقال سفارت خود به آنجا ازسوی اجلاس، ضرورت وحدت جهان اسلام در برابر رژیم صهیونیستی و عدم اختلاف درمورد دفاع از قدس و آرمان فلسطین دو پیشنهاد اول روحانی دراین اجلاس بود. او همچنین در بخش سوم پیشنهادهایش تاکید کرد: دولت آمریکا باید متوجه این واقعیت بشود که جهان اسلام نسبت به سرنوشت فلسطین و قدس شریف بی‌تفاوت نبوده و به سخره گرفتن مصوبات بین‌المللی و نظرات اکثریت قریب به اتفاق جامعه بین‌المللی در موضوع فلسطین، بدون هزینه سیاسی نخواهد بود. رئیس‌جمهوری گفت: کشورهای اسلامی به‌طور یکپارچه موضع اصولی خود در مخالفت با اقدام اخیر آمریکا را در گفت‌وگو با شرکای آمریکا به ویژه کشورهای اروپایی مطرح و بر لزوم پایداری همه کشورها در برابر تصمیم اخیر ترامپ تاکید کنند.

بازگشت موضوع فلسطین به موضوع اول جهان اسلام، لزوم ایفای نقش کلیدی سازمان ملل و به‌خصوص شورای امنیت در مخالفت با تصمیم اخیر آمریکا و در نهایت رصد تحرکات رژیم صهیونیستی به‌طور مستمر و تشکیل جلسه سازمان همکاری اسلامی در صورت نیاز برای اتخاذ تدابیر لازم در سطح وزرا یا سران از دیگر پیشنهادهای حسن روحانی در نشست دیروز استانبول بود. ازسوی دیگر محمدجواد ظریف، وزیر خارجه که رئیس‌جمهوری را در این اجلاس همراهی می‌کرد روز گذشته با انتشار پیامی در شبکه اجتماعی توییتر نوشت: «با در نظر گرفتن برخی استثناها، از مشارکت بالا در نشست ویژه سازمان همکاری اسلامی تحت تاثیر قرار گرفتم. تمامی جهان اسلام با فلسطین همبستگی دارد و هدیه ترامپ به آنهایی که حق داشتن آن را ندارند، رد می‌کند.»

اعلام قدس شرقی به‌عنوان پایتخت فلسطین

در همین حال نشست فوق‌العاده سازمان همکاری اسلامی پس از برگزاری اجلاس سران با صدور بیانیه نهایی پایان یافت و کشورهای شرکت‌کننده در این نشست بر به رسمیت شناختن دولت فلسطین به مرکزیت قدس شرقی تاکید کردند. به گزارش «ایرنا» کشورهای شرکت‌کننده در این نشست همچنین اعلام کردند که «تصمیم رئیس‌جمهوری آمریکا درخصوص شناسایی قدس به پایتختی رژیم صهیونیستی و نیز انتقال سفارت آمریکا به این شهر مقدس اسلامی را نپذیرفته و آن را به شدت محکوم می‌کنیم.»کشورهای شرکت‌کننده در این نشست همچنین اعلام کردند: درصورتی‌که شورای امنیت سازمان ملل متحد در قبال تصمیم آمریکا در مورد قدس اقدامی نکند، این پرونده را به مجمع عمومی سازمان ملل خواهیم برد.

حسن روحانی