روایت تازه از درخواست ترامپ ازروحانی عكس:AP

براساس این گزارش، دولت آمریکا در حاشیه هفتاد و دومین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد از «امانوئل مکرون» رئیس‌جمهوری فرانسه خواسته بود تا واسطه گفت‌وگوی مستقیم «دونالد ترامپ» و «حسن روحانی» روسای‌جمهوری آمریکا و ایران شود؛ درخواستی که به گفته این رسانه با «مخالفت قاطع» تهران مواجه شده است.

به گزارش «ایرنا» این رسانه به نقل از منابع خبری خود نوشت که این درخواست را «رکس تیلرسون» وزیر امورخارجه آمریکا در ۱۹‌سپتامبر (۲۸ شهریور) و تنها چند ساعت پس از سخنرانی ترامپ علیه ایران مطرح کرده بود. اولین‌بار این خبر روز هفتم آبان ماه دربرخی رسانه‌ها منتشر شد. خبری که ایران و آمریکا هر دو آن را تایید کردند. هر چند وزارت خارجه آمریکا ادعا کرده که این درخواست از سوی ترامپ صورت نگرفته است و مقامات ارشد کاخ سفید خواستار این ملاقات شدند. درهمین حال روز پنج‌شنبه روزنامه واشنگتن‌پست با انتشار گزارشی که در آن به جزئیات این درخواست اشاره شده بود به نوعی بر صحت خبر مهم درخواست رئیس‌جمهوری آمریکا برای دیدار با حسن روحانی، رئیس‌جمهوری ایران مهر تایید زد.

به گفته یک منبع آگاه درگفت‌وگو با روزنامه واشنگتن‌پست، ظاهرا ترامپ پیش از سخنرانی‌اش در سازمان ملل نیز در دیدار دوجانبه با رئیس‌جمهوری فرانسه، ایده میانجی‌گری پاریس میان تهران و واشنگتن را مطرح کرده بود. به ادعای واشنگتن‌پست، ترامپ خطاب به مکرون گفته بود: شما روابط خوبی با ایران دارید؛ می‌توانید از این روابط بهره گرفته و از تهران بپرسید که چنانچه آمریکا بخواهد گفت‌وگو کند، آیا آنها تمایل به چنین کاری دارند؟

به گزارش «ایسنا» فرانسه پس از مطرح کردن درخواست آمریکا با ایران، اعلام کرده است که طرف ایرانی پاسخ منفی صریح خود را در این‌باره اعلام کرده و علت آن را جدی نبودن کافی آمریکا دانسته و آن را یک «حقه آمریکایی»توصیف کرده است. این مقام آگاه هدف از تلاش ترامپ برای برقراری این تماس را تهدید مجدد ایران دانست و مدعی شد که پیام اصلی وی برای تهران این بود که «فرصت طلایی دوران اوباما برای آشتی به اتمام رسیده است.»

وی همچنین مدعی شد که تیلرسون هم در دیدار خود با «محمدجواد ظریف» وزیر امورخارجه کشورمان در نشست ۲۰ سپتامبر (۲۹ شهریور) کمیسیون مشترک برجام، پیشنهاد گفت‌وگوهای مقام‌های ایرانی و آمریکایی در سطوح مختلف را مطرح کرده بود. البته تیلرسون پیش از این نیز در دیداری که ۳۰اردیبهشت سال‌جاری با «عادل الجبیر»، همتای‌ عربستانی‌اش در ریاض داشت، به نوعی خواستار تماس دیپلماتیک با ایران شده و گفته بود ما به احتمال زیاد، «در زمان مناسب» با یکدیگر گفت‌وگو خواهیم کرد. او همچنین تاکید کرده بود که «من هرگز هیچ تماسی را بر روی کسانی که خواهان «گفت‌وگوی سازنده» باشند، قطع نمی‌کنم.»

هرچند در گزارش واشنگتن‌پست به نقش فرانسه برای میانجیگری میان ایران و آمریکا برای گفت‌وگو اشاره شده است اما بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت‌خارجه یکشنبه هفته گذشته به نوعی این جزئیات را رد کرد و گفت: «درخصوص سایر جزئیات و حواشی پرداخته شده باید تاکید کنم که مطالب مطرح‌شده و هر آنچه راجع به دیگران و به‌خصوص اقدامات مکرون، رئیس‌‌جمهوری فرانسه بیان شده است، نادرست بوده و قابل تایید نیست.»

تاریخچه گفت‌وگوهای تهران و واشنگتن

این اولین‌بار نیست که یکی از روسای‌جمهوری آمریکا درخواست ملاقات با رئیس‌جمهوری ایران را مطرح می‌کند. پیش از این در سال ۹۲ نیز باراک اوباما، رئیس‌جمهوری وقت آمریکا پس از پایان سفر حسن روحانی رئیس‌جمهوری به آمریکا درخواست گفت‌وگو با او را مطرح کرده بود که این درخواست با موافقت ایران همراه شد و دو رئیس‌جمهوری پس از سه دهه قطع روابط دیپلماتیک با یکدیگر به‌صورت مستقیم و به مدت ۱۵ دقیقه به‌صورت تلفنی گفت‌وگو کردند. این گفت‌وگو که درفرودگاه جان‌اف‌کندی نیویورک پس از پایان حضور روحانی در شصت‌و‌هشتمین مجمع عمومی سازمان ملل متحد صورت گرفت، در شرایطی بود که دو کشور درگیر مذاکرات هسته‌ای بودند و ازهمین‌رو محتوای گفت‌وگوی آنها در رابطه با اقدامات و تلاش‌های جاری درخصوص رسیدن به توافق در زمینه برنامه هسته‌ای ایران بود. پس از آن در سال ۹۴ و درحاشیه هفتادمین نشست مجمع‌عمومی سازمان ملل در نیویورک، خبر روبه‌رو شدن و دست‌دادن محمدجواد ظریف و باراک اوباما با یکدیگر خبرساز شد.

براساس گزارش‌ها محمدجواد ظریف، وزیر امورخارجه درحال خروج از سالن مجمع عمومی بود که به‌طور اتفاقی با باراک اوباما رئیس‌جمهوری و جان کری وزیر خارجه آمریکا روبه‌رو شد و پس از آن آنها بایکدیگر دست داده و احوالپرسی کرده بودند. در دوران ریاست‌جمهوری بیل کلینتون رئیس‌جمهوری وقت آمریکا نیز خواهان مذاکره مستقیم میان ایران و آمریکا شده بود که آن درخواست ملاقات نیز از سوی رئیس دولت اصلاحات رد شده بود. البته درخواست برای گفت‌وگو یا دیدار میان روسای‌جمهوری ایران و آمریکا تنها ازسوی مقامات آمریکا صورت نگرفته است. محمود احمدی‌نژاد رئیس‌جمهوری سابق ایران نیز در اردیبهشت ماه سال ۸۵ نامه‌ای ۱۸ صفحه‌ای به جورج بوش، رئیس‌جمهوری پیشین آمریکا نوشت که با استقبال سرد آمریکا مواجه شد.

 او پس از آن نامه‌هایی برای باراک اوباما و دونالد ترامپ نیز ارسال کرد. هرچند محتوای این نامه‌ها درخواست ملاقات یا گفت‌وگو نبود اما می‌توان از آن به‌عنوان تابوشکنی در روابط ایران و آمریکا یاد کرد. به هر ترتیب دونالد ترامپ در شرایطی خواستار ملاقات با رئیس‌جمهوری ایران شد که در اولین سخنرانی خود در هفتادمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل مواضع تندی علیه ایران اتخاذ کرد. مواضعی که البته با پاسخ به دور ازتنش حسن روحانی رئیس‌جمهوری در سخنرانی‌اش درسازمان ملل روبه‌رو شد.  رو‌حانی در سخنرانی خود که یک روز پس از سخنرانی ترامپ صورت گرفت، بدون آنکه نامی از ترامپ ببرد، او را فردی تازه‌وارد به جهان سیاست توصیف کرد.