تایید پایبندی ایران به توافق سال ۲۰۱۵ که ایران بعد از مذاکره با آمریکا و پنج قدرت بزرگ جهانی با محدود کردن برنامه هسته‌ای‌اش به ازای لغو تحریم‌های بین‌المللی موافقت کرد، شرط این توافق نیست، بلکه کنگره به موجب صدور قانونی از رئیس‌جمهوری آمریکا خواست هر ۹۰ روز یک بار پایبندی ایران را به تعهداتش و اینکه آیا توافق منافع امنیت ملی آمریکا را تامین می‌کند یا نه، تایید کند. بنابراین تصمیم ترامپ به خودداری از تایید توافق به‌طور خودکار به «پاره کردن» توافق، آنچنان که ترامپ در کارزار انتخابات ریاست‌جمهوری وعده داد، منجر نخواهد شد. این امر تصمیم‌گیری در این زمینه را به کنگره واگذار می‌کند که در نهایت می‌تواند درباره اعمال دوباره تحریم‌های اقتصادی تصمیم بگیرد. اما این امر به نوبه خود یک ریسک محسوب می‌شود و در هر صورت ابراز نارضایتی ترامپ از توافق می‌تواند متحدان نزدیک آمریکا را که برای دستیابی به توافق تلاش کردند، آزرده خاطر کند. ترامپ در حصاری قرار گرفته که خود ساخته است. وی به‌عنوان نامزد انتخابات و زمانی که هیچ تجربه‌ای در سیاست خارجی نداشت، موضعی سختگیرانه علیه توافق گرفت و به این موضع پایبند ماند و به‌تازگی در سخنرانی‌اش در مجمع عمومی سازمان ملل متحد این توافق را «بدترین توافق و یکطرفه‌ترین توافقی که آمریکا وارد آن شده است» توصیف کرد. چنین قضاوتی ظاهرا بازتاب عادت اقدام نسنجیده ترامپ در رد دستاوردهای باراک اوباما رئیس‌جمهوری پیشین آمریکا و نمایش موضع بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر اسرائیل است که این توافق را بیهوده قلمداد می‌کند. به علاوه، دشمنی تاریخی آمریکا علیه ایران همچنان قوی است.

ترامپ دو بار پایبندی ایران را به توافق تایید کرد و مشاوران امنیت ملی‌اش مصرانه از وی می‌خواهند بار دیگر این توافق را تایید کند. اما از قرار، وی از چنین شیوه‌ای ناراضی و مصمم است وعده انتخاباتی‌اش را تا مهلت بعدی تایید توافق در ۱۵ اکتبر محقق سازد. به‌نظر می‌رسد تایید پایبندی ایران به تعهداتش توسط آژانس بین‌الملل انرژی اتمی که نظارت بر فعالیت‌های هسته‌ای ایران را برعهده دارد، جامعه اطلاعاتی آمریکا و پنتاگون تاثیری در تغییر تصمیم ترامپ در این زمینه ندارد. درحالی که بیشتر اعضای کنگره در زمان مذاکرات مخالف توافق ایران بودند، اکنون بسیاری از اعضای آن ارزش این توافق را درک کرده‌اند و در بحبوحه چالش آمریکا با بحران کره‌شمالی، مخالف تحریک بحران هسته‌ای جدیدی هستند. اما تضمینی وجود ندارد که کنگره با ارائه طرحی برای اعمال دوباره تحریم‌ها یا درخواست مذاکرات دوباره درباره توافق، چه خواهد کرد. اقدام منطقی و هوشمندانه این است که ترامپ این توافق را تایید کند. ترامپ با حفظ توافق فرصت بیشتری برای رفع نگرانی‌هایش درباره ایران و حفظ اتحاد با شرکایش خواهد داشت.

اخبار مرتبط