براساس رفتار متقابل با سعودی‌ها عمل خواهیم کرد

دنیای اقتصاد: سه هفته پس از دستگیری سه نفر از نیروهای ایرانی در نزدیکی میدان نفتی مرجان ازسوی نیروهای سعودی، حالا مدیرکل امور مرزی وزارت کشور از توقیف یک فروند لنج عربستانی ازسوی نیروی دریایی سپاه در ۴ ‌مایلی غرب جزیره فارسی به‌دلیل تجاوز مرزی خبر داد. مجید آقابابایی، مدیرکل امور مرزی وزارت کشور درباره جزئیات توقیف یک فروند قایق صیادی عربستانی در آب‌های ایران اظهار کرد: «ساعت ۲۰:۰۰ روز پنج‌شنبه مورخ ۱۵ تیرماه یک فروند لنج عربستانی با ۴ نفر خدمه هندی در ۴ ‌مایلی غرب جزیره فارسی به‌دلیل تجاوز مرزی ازسوی گشتی‌های نیروی دریایی سپاه (ندسا) مورد توقیف و جهت سیر مراحل ‌قانونی به سمت آب‌های ایران هدایت و تحویل فرماندهی دریابانی می‌شوند.»

به گزارش خبرگزاری فارس، جمعه شب اخباری مبنی بر ورود یک شناور صیادی از بندر دارین عربستان به آب‌های ساحلی جمهوری اسلامی ایران منتشر و اعلام شد که نیروهای منطقه دوم نیروی دریایی سپاه آن را توقیف و چهار خدمه‌ آن را دستگیر کردند. جزیره فارسی در جنوب غربی جزیره خارک و در مرز ایران و عربستان واقع شده است. مدیر کل امور مرزی وزارت کشور با بیان اینکه صیادان بازداشت شده روی لنج عربستانی، هندی بودند، گفت:‌ «با آنها طبق مقررات جمهوری اسلامی ایران رفتار می‌شود.» مجید آقابابایی در گفت‌وگو با «ایسنا» درباره دستگیری صیادان لنج عربستان در آب‌های سرزمینی ایران اظهار کرد: «چهار صیاد هندی که روی یک شناور عربستانی مشغول فعالیت بودند، پس از ورود به آب‌های سرزمینی ایران دستگیر شدند. این افراد تحویل مقامات قضایی داده می‌شوند.»

او در ادامه درباره نحوه رسیدگی به جرم این افراد افزود:‌ «اگر این افراد که به‌صورت غیرقانونی وارد کشور می‌شوند از سوی نیروی نظامی دستگیر شوند، تحویل دریابانی نیروی انتظامی می‌شوند. نیروی انتظامی گزارشی تهیه و پرونده را تکمیل کرده و تحویل محاکم قضایی می‌دهد و محاکم قضایی براساس این گزارش و همچنین براساس قوانین و مقررات جمهوری‌اسلامی ایران تصمیمات لازم را می‌گیرند.»

آقابابایی ادامه داد: «اکنون پرونده این افراد در حال بررسی است و البته ما هم براساس رفتار متقابل عمل می‌کنیم، یعنی هرگونه رفتاری که عربستان با صیادان ایرانی انجام داده است، ما هم همان‌گونه رفتار می‌کنیم. البته ورود شناورهای صیادی به آب‌های سرزمینی کشورها در حوزه خلیج‌فارس و دریای عمان طبیعی است و از سال‌های پیش این موضوع وجود داشته و جدید نیست. معمولا بر اثر خرابی شناور یا توفان این اتفاق رخ می‌دهد. در چند ماه گذشته ۲۰ شناور صیادی کشورهای همسایه به آب‌های سرزمینی ما وارد شده‌اند که با توجه به اینکه ورود آنها بر اثر اشتباه بوده و تهدید امنیتی برای ما نداشته‌اند، آنها آزاد شدند.»

مدیر کل امور مرزی وزارت کشور با بیان اینکه این مساله نه امنیتی و نه سیاسی است، تاکید کرد: «انتظار داریم دولت عربستان صیادان ما را آزاد کند. آنها حتما بررسی کرده‌اند و متوجه شده‌اند که شناورهای ایرانی صیادی بوده‌اند. البته ما هم براساس رفتار متقابل عمل خواهیم کرد.»

او در پایان تاکید کرد: «تعدادی از صیادان ما در عربستان زندانی هستند که از وزارت خارجه خواسته‌ایم تعداد آنها را به‌دست بیاورند ولی چون ما در آن کشور سفارت نداریم هنوز آمار دقیقی از تعداد صیادان ایرانی زندانی شده در عربستان نداریم. وزارت خارجه از طریق مجاری غیررسمی و همچنین مجامع بین‌المللی پیگیر موضوع آزادی صیادان ایرانی در عربستان است، البته چون در این کشور سفارت نداریم، نمی‌توانیم با مقامات عربستانی ارتباط مستقیم برقرار کنیم.»

پیش از این، منابع سعودی مدعی شده بودند که سه نفر از نیروهای ایرانی را در نزدیکی میدانی نفتی بازداشت کرده‌اند. العربیه به نقل از منابع سعودی مدعی بازداشت سه نفر از نیروهای ایرانی در نزدیکی میدان نفتی مرجان شده بود. این رسانه سعودی مدعی شد که نیروی دریایی عربستان سه نیروی ایرانی را در داخل قایقی که در نزدیکی میدان نفتی مرجان در روز جمعه توقیف کرده بازداشت کرده است. توقیف این شناور صیادی در حالی بود که براساس اعلام مقامات ایران، نیروهای گارد مرزی عربستان سعودی روز ۲۶ خرداد به سه قایق ماهیگیری ایرانی تیراندازی کرده بودند که در نتیجه این تیراندازی یک صیاد کشته شده و نیروهای عربستان سعودی سه صیاد دیگر را دستگیر کرده‌اند. با این حال وزارت امنیت عربستان مدعی شد بازداشت‌شدگان عضو سپاه پاسداران بوده‌اند و عنوان کرد که آنها سوار بر یک قایق حامل سلاح به سکوهای نفتی مرجان این کشور در خلیج‌فارس نزدیک شده بودند. مقامات جمهوری اسلامی اما این اتهام را رد کرده‌اند. در همین خصوص مدیرکل امور مرزی وزارت کشور درخصوص چگونگی دستگیری سه فرد ایرانی در آب‌های عربستان گفت: «۲ قایق ایرانی که در حال ماهیگیری در آب‌های خلیج‌فارس بودند بر اثر امواج دریا از مسیر خود خارج می‌شوند. بر این اساس و بدون تایید این مساله که قایق‌های ایرانی وارد مرزهای عربستان شوند، تیراندازی از سوی گارد مرزبانی این کشور به سوی قایق‌های ایرانی صورت می‌گیرد و یک صیاد ایرانی بر اثر اصابت تیر به کمرش کشته می‌شود. این کار عربستان مطابق با اصول انسانی نبوده و حتی با فرض ورود قایق‌های ایرانی به مرزهای عربستان بر اثر امواج دریا آنها مجاز به شلیک به‌سوی قایق‌های ایرانی نبودند. این کار عربستانی‌ها مطابق با اصول انسانی و دریانوردی نبوده است.»

با این حال عربستان سعودی روز پنج‌شنبه هشتم تیر ماه پنج صیاد بوشهری و گناوه‌ای را که سال گذشته از سوی گارد دریایی این کشور بازداشت شده بودند، آزاد کرد. دستگیری متقابل اتباع دو کشور در شرایطی در حال رخ دادن است که روابط ایران و عربستان به شدت تیره است و پس از سفر دونالد ترامپ به ریاض نیز تنش‌های لفظی دو کشور افزایش یافته است.

در واقع تمامی فعل‌وانفعالات عربستان در منطقه و در سطح جهانی مرتبط با ایران، معطوف به نقش و نفوذ تهران در منطقه است. اگر تا پیش از این، توافق هسته‌ای و برجام به ذهنیت تقابلی مقامات ریاض شکل داده بود و تمام تلاش خود را برای جلوگیری از این معامله به‌عمل آوردند، اما با انجام توافق و قرار گرفتن ایران در فرآیند راستی‌آزمایی و عمل به تعهدات، سعودی‌ها نیز با عبور از برجام و به رسمیت شناختن غیرمستقیم آن، توجه خود را متمرکز بر نقش ایران در خاورمیانه کردند. ناظران معتقدند که تاکید محمد بن‌سلمان بر نقش و نفوذ تهران بر پایتخت‌های عربی نشان می‌دهد که سعودی‌ها همچنان امیدوارند تا توجه مقامات واشنگتن را بر نقش در حال گسترش ایران در خاورمیانه متمرکز کنند.