پیش‌بینی رئیس‌جمهوری فرانسه از موضع احتمالی ترامپ درباره برجام
دنیای اقتصاد: رئیس‌جمهوری فرانسه با دفاع از برنامه جامع اقدام مشترک موسوم به برجام گفت که بر این باور است دونالد ترامپ توافق هسته‌ای را پاره نخواهد کرد. درواقع پس از واکنش‌ها، هشدارها و توصیه‌های رهبران اروپایی به رئیس‌جمهوری منتخب آمریکا در خصوص آینده برجام، اکنون و با گذشت یک هفته از اعلام نتایج انتخابات آمریکا، فرانسوا اولاند در صحبت‌هایی پیش‌بینی کرده است که احتمالا ترامپ توافق هسته‌ای با ایران را لغو نخواهد کرد. اولاند ازجمله رهبران اروپایی بود که از پیروزی ترامپ در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا استقبال سردی کرد و تنها به تبریک مختصری به دونالد ترامپ، میلیاردر جمهوری‌خواه بسنده و بر نقش کلیدی واشنگتن در امور جهانی تاکید کرد.
به گزارش رویترز، اولاند در گفت‌وگو با شبکه تلویزیونی ۲۴ فرانسه تاکید کرد: «این توافق(برجام) برای ما همه نوعی امنیت را به همراه دارد. آیا آمریکا تحت ریاست‌جمهوری ترامپ می‌تواند این توافق را زیر سوال ببرد؟ فکر نمی‌کنم.» رئیس‌جمهوری فرانسه افزود: «واقعیت‌های اصولی وجود دارند و اینکه این پیمان به ما تضمین می‌دهد. فقدان هرگونه پیمان، مساله‌ای خیلی جدی خواهد بود.» اولاند افزود: «نبود این توافق، تبعاتی جدی به همراه خواهد داشت. به نفع همه است که توافق با ایران، همچنان مورد تایید، راستی‌آزمایی و ارزیابی باشد.» رئیس‌جمهوری فرانسه پیش از انتخاب ترامپ به‌عنوان رئیس‌جمهوری آمریکا، اظهارنظرهای تندی درباره او داشت. از جمله آنکه، اولاند ورود ترامپ به کاخ سفید را خطرناک توصیف کرده و در این‌باره هشدار داده بود.
مواضع متناقض ترامپ
ترامپ در دوره کارزار انتخاباتی که تابستان ۲۰۱۵ شروع شد؛ توافق‌نامه وین را به‌شدت مورد حمله قرار داد، آن را بدترین موافقت‌نامه مورد مذاکره که احتمال دارد به هولوکاست هسته‌ای منجر شود، توصیف و تصریح کرد که برجام، احمقانه‌ترین توافق‌نامه تاریخ است. او گفته بود اگر به ریاست‌جمهوری انتخاب شود، طرف‌های درگیر در پرونده هسته‌ای ایران را بار دیگر سر میز مذاکره خواهد آورد تا توافق‌نامه بهتری منعقد شود. ترامپ در طول مبارزات انتخاباتی خود بارها اظهارات ناخوشایند و در عین حال متناقضی را درباره این توافق بیان کرد. او در زمان‌های مختلف این توافق را بدترین توافقی دانست که تاکنون حاصل شده است؛ آن را به عنوان «یک واقعیت مسلم» پذیرفت و قول داد که به شدت و به صورت سختگیرانه آن را زیر نظر بگیرد و همچنین گفت در نخستین روزهای ریاست جمهوری خود بار دیگر درباره این توافق مذاکره خواهد کرد.
همچنین دو روز بعد از پایان انتخابات؛ ولید فارس، از مشاوران ترامپ، ضمن اعلام نارضایتی رئیس‌جمهور منتخب از برجام گفت که امکان دارد برخی از مفاد این توافق‌نامه مورد بررسی مجدد قرار بگیرد. البته او با عقب نشینی صریح از ادعای ترامپ در دوران انتخابات، گفت که «پاره کردن شاید کلمه‌ای کاملا تند باشد.» فارس افزود: «او این توافق‌نامه را بررسی مجدد می‌کند، به کنگره بازمی‌گرداند، از ایرانی‌ها می‌خواهد که برخی مفاد را تغییر دهند و درباره آن مذاکره دوباره انجام شود.» با وجود این اظهارنظرهایی که از سوی فارس مطرح شد اما شخص ترامپ در گفت‌وگویی که چند روز پس از انتخابات آمریکا با برنامه ۶۰ دقیقه سی‌بی‌اس داشت، هیچ اظهارنظری در مورد برجام نکرد که به عقیده برخی کارشناسان این خنثی بودن ترامپ درخصوص توافق هسته‌ای با ایران بیانگر آن است اکنون که او به عنوان رئیس‌جمهوری انتخاب شده است، بیشتر باید به سمت واقع‌گرایی حرکت کند و از این‌رو احتمالا دیگر صحبت‌هایی را که در زمان انتخابات در خصوص مساله‌ای چون برجام داشت تکرار نخواهد کرد. همچنین احتمالا رئیس‌جمهوری منتخب آمریکا اولویت خود را به مسائل داخلی کشورش اختصاص خواهد داد و برجام برای او خیلی در اولویت نخواهد بود. توافق هسته‌ای ایران و شش قدرت جهانی شامل آمریکا، چین، روسیه، فرانسه و بریتانیا همراه با آلمان روز ۲۳ تیرماه سال گذشته در وین به امضای طرفین رسید و بر اساس آن، در ازای محدودیت‌های شدید بر برنامه هسته‌ای تهران تحریم‌های اعمال‌شده بر ایران کاهش یافته یا لغو خواهند شد. رئیس‌جمهوری فرانسه از حصول این توافق بسیار استقبال کرده و گفته بود: «این توافق ثابت می‌کند که دنیا در حال پیشرفت است.»
هشدار پشت هشدار
البته پیش از رئیس‌جمهوری فرانسه، برخی دیگر از مقامات غربی نیز نسبت به هرگونه تغییری در برجام به رئیس‌جمهوری منتخب آمریکا هشدار داده بودند. از جمله رئیس فعلی کاخ سفید، باراک اوباما روز دوشنبه در نخستین کنفرانس خبری خود پس از انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا گفت که دونالد ترامپ به راحتی نخواهد توانست توافق با ایران را برهم بزند. اوباما روز دوشنبه ۱۴ نوامبر در اولین کنفرانس مطبوعاتی خود پس از پیروزی ترامپ در انتخابات در کاخ سفید پیش‌بینی کرد که برهم زدن توافق هسته‌ای ایران (برجام) دشوار باشد زیرا به ادعای وی این توافق موثر واقع شده و از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای جلوگیری کرده است. اوباما گفت: «توجیه به‌هم‌زدن توافقی که موثر بوده و مانع از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای شده، دشوار خواهد بود، به‌خصوص وقتی که گزینه جایگزین این باشد که ایران از زیر بار تمام تعهداتش بیرون بیاید و آزادانه به دنبال کسب سلاح هسته‌ای برود.» باراک اوباما با دفاع از میراث سیاست خارجی خود افزود: «به‌خاطر داشته باشید که این توافق فقط بین ما و ایرانی‌ها نیست. توافق بین ایران و گروه ۱+۵ یعنی کشورهای دیگر از جمله برخی از نزدیک‌ترین متحدان ما است. اگر ما از برجام خارج شویم به معنای آن خواهد بود که باید کشورهای اروپایی، یا روسیه یا چین را که به توافق پایبند مانده‌اند، تحریم کنیم.» رئیس‌جمهوری دموکرات گفت که توافق هسته‌ای ایران مثال خوبی است که «شکاف بین لفاظی و واقعیت‌ها را در واشنگتن نشان می‌دهد. وقتی که مسوول آن نبوده‌اید، می‌توانید آن را توافق بد بخوانید، اما وقتی که درباره توافق و جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای مسوولیت پیدا می‌کنید، احتمال آنکه به واقعیت‌ها نگاه کنید بیشتر خواهد شد.» در همین زمینه، وزیران خارجه اروپایی نیز در نشست روز دوشنبه بر تعهد خود به توافق هسته‌ای ایران که سه کشور اصلی این اتحادیه، بریتانیا، فرانسه و آلمان، همراه با ایالات‌متحده، روسیه و چین دست‌اندرکار آن بودند، تاکید کرد‌ه‌اند. فدریکا موگرینی، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا پس از برگزاری نشست غیررسمی وزیران امور‌خارجه اتحادیه اروپا با موضوع «تغییر سیاست خارجی دولت آمریکا در دوره ترامپ» ضمن اشاره به این مساله که «ما آماده مشارکت قوی با دولت جدید آمریکا براساس اصول و منافع اتحادیه اروپا هستیم» تاکید کرد: «برجام یک توافق چندجانبه است که تغییر نخواهد کرد.» او همچنین اضافه کرد که حفظ برجام اولویت اتحادیه اروپاست.
ارسال نظر