با تولید فکر برای صدها نفر ایجاد اشتغال وکارآفرینی کرده‌ایم

بازی تنها وسیله‌ای برای گذران وقت کودکان نیست، بلکه یکی از مهم‌ترین عوامل تاثیرگذار در شکل گیری شخصیت و توانایی‌های آن ها نیز هست. بیهوده نیست که بسیاری از متفکران و نویسندگان از هزاران سال پیش به این مهم اندیشیده اند و در باب آن بسیار گفته و نوشته اند. زیگموند فروید مؤسس مکتب روانکاوی، به ما آموخت که کودک تنها از طریق بازی است که می تواند دنیای پیچیده پیرامون را برای خود قابل فهم کند. فروید با اشاره به بازی «پورت-دا» که در آن کودک گلوله کاموایی را از خود دور می کند و دوباره به طرف خود می کشد، نشان داد که این بازی در واقع راهی است برای نمادین کردن و قابل درک و تحمل نمودن دوری مادر. بچه‌ها از طریق بازی دنیا را کشف می‌کنند. طبق ماده ۳۰ پیمان جهانی حقوق کودک، کودک حق بازی، تفریح و مشارکت در فعالیت‌های فرهنگی و هنری را دارد. «خانه کودک فراز» نیز با درک این موضوع و با توجه به همین مسائل بنا شده است و همچنان موفق تر از پیش به راه خود ادامه می دهد. این مؤسسه امروز به اُلگویی مناسب در تولید و خدمات دهی به کودکان بدل شده است، به گونه‌ای که مؤسسان این خانه علاوه بر تکیه بر آموزش کودکان و نیز سرگرم کردن آن ها با برترین متدها و استانداردهای روز دنیا، با ایجاد بیش از صد شغل مستقیم به کارآفرینانی موفق در این حوزه نیز بدل شده اند.

«خانه کودک فراز» را می‌توانیم بزرگترین مجموعه تخصصی اسباب بازی کودکان در کشور بدانیم؛ موسسه‌ای که بیش از نُه سال از افتتاح آن می‌گذرد و به صورت تخصصی در چندین طبقه به ارائه اسباب بازی‌های داخلی و خارجی، کتاب و همچنین به عنوان یکی از مجموعه‌های تحت نظارت کانون زبان ایران، به آموزش زبان انگلیسی برای کودکان زیر ده سال می‌پردازد. اگر چه شاید این مجموعه به دلیل فعالیت اندکی که در زمینه طراحی و تولید اسباب بازی دارد، در زمره تولیدکنندگان اسباب بازی محسوب نشود، ولی کار ارزشمندی که در زمینه گردآوری بیش از بیست‌هزار عنوان محصول مرتبط با اسباب بازی و کتاب برای کودکان در یک مکان و ارائه و فروش آن به خانواده‌ها انجام داده است و مشاوره‌ای که در این زمینه به خانواده‌ها، مهدهای کودک و مربیان انجام می‌دهد، کار ارزشمندی است که در نوع خود بی‌نظیر است. برادران سلطانی(مهندس حسین و محمدباقر سلطانی)، مدیران این مجموعه بزرگ در گفت‌و‌گو با دنیای اقتصاد از مشکلات تولیدکنندگان و دست‌ا ندرکاران صنعت اسباب بازی و کارآفرینی در این رشته سخن می گویند. پای صحبت های آنان نشسته ایم تا خودشان قصه این خانه را برایمان بگویند.

ممکن است از چگونگی شکل گیری و تاسیس «خانه کودک فراز» بگویید؟

محمد باقر سلطانی: بله، خانه کودک فراز در سال ۱۳۸۳ با هدف گسترش فعالیت فرهنگی، آموزشی و تفریحی در غرب تهران راه‌اندازی شد و حدود یک سال و نیم در زمینه تئاتر کودک فعالیت کرد، اما بعد ما به فکر احداث سینما هم افتادیم و با تهیه دو آپارات حرفه ای به پخش فیلم های بلند سینمایی پرداختیم. البته برای این کار نیاز به صندلی‌های سینمایی هم داشتیم و نزدیک به صد صندلی را از سینماهای تعطیل شده جمع آوری و تعمیر کردیم و سینما را به هر زحمتی که بود و با پیگیری مستمر از وزارت ارشاد برای گرفتن مجوز اکران راه‌اندازی کردیم. بعد از آن تحت عنوان مرکز آفرینش های هنری کودکان، کلاس های خطاطی، نقاشی، نمایش خلاق، بازیگری تئاتر، کاردستی، منبت کاری، سفالگری و از این دست کلاس ها را هم برای کودکان گذاشتیم و البته در کنار آن کلاس های کوتاه مدتی هم برای والدین داشتیم. بعدها با اضافه شدن کانون زبان، کار شکل جدی تری به خودش گرفت، به طوری که حالا دو طبقه از ساختمان خانه کودک فراز به کانون زبان اختصاص یافته و هزار و دویست نفر زبان آموز دختر و پسر در محدوده سنی هشت تا ده سال در این مجموعه مشغول یادگیری زبان هستند.

یکی از خلاقیت های شما در این خانه، داشتن بخش نگهداری کودکان بود. در این مورد بیشتر بگویید.

محمد باقر سلطانی: این بخش در حدود دو سال و نیم فعال بود. ابتدا ما طبقه زیر همکف را به بخش نگهداری کودکان اختصاص دادیم و به این ترتیب مادرانی که برای خرید به منطقه صادقیه می‌آمدند، یا پیگیر امور اداری و غیره بودند، می‌توانستند با خیال راحت فرزندانشان را به این مکان که بالغ بر ۱۵۰ متر وسعت داشت بسپارند.

چه شد که به فکرتاسیس فروشگاهی برای کودکان افتادید؟

محمد باقر سلطانی: در سال های بعد ما با هدف بسط و گسترش فرهنگ استفاده از محصولات با کیفیت و منطبق با معیارهای جهانی و بهره‌مندی کودکان از آخرین دستاوردهای علمی و تولیدات مفید سرگرمی‌های فکری، بزرگترین فروشگاه سرگرمی آموزشی، علمی، کتاب و اسباب بازی کودک را در ۳ طبقه راه اندازی کردیم. چون معتقد بودیم کودکان ایرانی حق دارند بهترین‌ها را داشته باشند و تمام سعی ما در تولید و همچنین معرفی و انتخاب بهترین‌ها برای بچه‌ها و والدین آنها بود.

یکی از شاخصه های «خانه کودک فراز» این است که این خانه به کار تولیدی هم می پردازد، درست است؟

محمد باقرسلطانی: بله، ما اولین استخرِ توپ پرتابل را در کشور تولید کرده و می‌کنیم. در طراحی وساخت این استخر تمامی استانداردهای علمی و ایمنی متناسب با شرایط کودکان رعایت شده است. این استخرِ توپ به دلیل امکان آسان جابه‌جایی، رعایت بهداشت و نظافت، قیمت مناسب و ایمنی اش به سرعت جای خود را باز کرد و مورد توجه مراکز و مهدهای کودک قرار گرفت. علیرغم گران شدن مواد اولیه، قیمت محصولات تولید شده ما با کمترین افزایش در اختیار مصرف‌کنندگان قرار می‌گیرد، چراکه سایر عوامل تولید یعنی مکان، نیروی انسانی و سرمایه در اختیار خود ماست، به همین دلیل ما به خاطر رضایت مشتریان، در سال ۹۱ با دریافت کمترین سود قیمت‌هایمان را به امید بهبود شرایط کنترل کرده‌ایم و کمترین سود را برای خودمان در نظر گرفته‌ایم. از زمانی که ما استخر توپ پرتابل را تولید کردیم، مهدها، مراکز تفریحی و آموزشی رغبت و تمایل زیادی برای تهیه این استخر نشان دادند و جالب است بدانید این استخرها الان در سراسر کشور از آذربایجان تا سیستان و بلوچستان و شهرهای جنوبی کشور شناخته شده و عرضه می‌شود.

به عنوان یک واحد موفق تولیدی، رویکرد شما در بازاریابی و فروش محصولات تان چیست؟

حسین سلطانی: ما پس از مطالعه و بررسی شرایط گروه های مختلف و با ارائه مشاوره صحیح و صادقانه توانسته ایم با تجربه و اشراف خوبی که در حوزه فعالیت خود بدست آورده ایم آنها را به ایجاد واحدهای تخصصی کودک تشویق کنیم، حتی اگر این مشاوره به فروش منتهی نشود انگیزه ای بسیار بالا در افراد و گروه ها ایجاد می شود که که برای ما این امر مهم تر از فروش محصول می باشد.

مشاوره های ما صادقانه است و تمامی تجربه و اطلاعاتمان در اختیار مخاطب قرار می گیرد.

ما در سال ۹۰ سیستم ارتباط با مشتریان (CRM) را راه اندازی کردیم و در حقیقت اکنون حلقه ارتباط با مشتریان کامل شده است. واحد مشتریان و کنترل کیفیت ارتباط خوبی با مشتریان دارند و این ارتباط باعث شده تا اشکالات مجموعه مشخص و برطرف شود. تنها در بخش ارتباط با مشتریان خانه کودک فراز چهار نفر مشغول هستند و با مشتریان ارتباط تنگاتنگ دارند. تا کنون در حدود بیست هزار نفر در سیستم مشترکین خانه فراز عضویت پیدا کرده‌اند.

تحقیقاتی که در کشورهای مختلف در ارتباط با رضایت مشتری انجام شده نشان می دهد که یک مشتری ناراضی، نارضایتی خود را به طور متوسط به ۲۶ نفر اعلام می کند ولی در مقابل یک مشتری راضی رضایت خود را به طور متوسط به ۵ نفر اعلام می کند.

همین طور مشخص شده که به دست آوردن یک مشتری جدید ۷ برابر گران تر از حفظ یک ۵ مشتری قدیمی می باشد .

شما به عنوان توزیع کننده محصولات داخلی و خارجی در همین حوزه نیز پا به میدان گذاشته اید. ممکن است در این مورد توضیح بدهید؟

حسین سلطانی: یکی از کارهایی که در این مجموعه انجام شده تولید و گردآوری بیش از بیست هزار عنوان از محصولات مرتبط با کودک و همچنین توزیع محصولات و تجربیات به سراسر کشور است. آنچه که از آن بسیار لذت می‌بریم این است که ما با تولید فکر، اشتغال تولید کرده‌ایم. با توجه به اینکه در سطح کشور، چه در بخش دولتی و چه در بخش خصوصی، خیلی به مسائل کودکان و حواشی آن توجه نشده و با توجه به تقاضای بسیار بالا و عرضه کم و تخصصی محصولات کودک، این مجموعه می‌تواند الگویی مناسب جهت توسعه در بخش‌های دولتی و خصوصی باشد. بیش از هفت هزار عنوان سرگرمی آموزشی و بازی فکری، پنج هزار عنوان کتاب، سه هزار عنوان وسایل علمی آزمایشگاهی و بیش از پنج هزار عنوان سایر محصولات مثل لوازم التحریر، سی دی و غیره که مورد توجه و استقبال عموم مردم، مدارس، مراکز آموزشی و غیره قرار گرفته است، در فروشگاه ما عرضه می شود. این فروشگاه از۸صبح تا ۱۰:۳۰ شب در دو شیفت کاری در خدمت مشتریان است. کلیه بازی های فکری، سرگرمی و اسباب بازی‌ها با مطالعه روی برندها انتخاب شده و از بین تمامی محصولات با کیفیت ایرانی و خارجی گلچین شده است. محصولات ارائه شده داخلی از تمامی استانداردهای لازم برخوردار است و آن‌هایی که وارداتی است هم استاندارد اروپا را دارد. حتی اگر محصولاتی از کشور چین داشته باشیم، قطعاً استاندارد و از بهترین نوع محصولات چینی است.البته ما منکر اشکالات خود نیستیم .ادیسون که هزاران اختراع دارد می گوید:هر اشتباه گامی است به سمت جلو پس اگر اشتباهی صورت نگیرد و آزمون و خطا در کار نباشد تجربه ای به دست نمی آید. در حال حاضر بخش قابل توجهی از تولیدات داخلی در زمینه بازی‌های فکری و سرگرمی به سفارش این مجموعه تولید و بخش اعظم آن نیز در همین مرکز توزیع و عرضه می‌شود. جالب است بدانید که بسیاری از مراکز درمانی برای تهیه بازی‌های ذهنی و حرکتی که در توانبخشی کودکانی موثر است کودکان را به اینجا معرفی می‌کنند و این برای ما افتخار است که امروز شناخت از این مجموعه در کشور به حدی رسیده است که بسیاری از افراد با در دست داشتن نسخه پزشک برای تهیه اسباب‌بازی‌های مخصوص کار درمانی و گفتار درمانی به خانه کودک فراز مراجعه می‌کنند.

شما در کارتان هم شادی و تخیل را به کودکان هدیه می دهید، هم به عنوان واحدی اقتصادی نقش مؤثری در کارآفرینی و پویایی اقتصادی کشور بازی می کنید. چه رابطه ای بین این دو وجه کار خود می بینید؟

محمد باقر سلطانی: خب، بازی و تخیل، دنیای کودک است. بچه‌ها از طریق بازی دنیا را کشف می‌کنند. ماده ۳۰ پیمان جهانی حقوق کودک می گوید که کودک حق بازی، تفریح و مشارکت در فعالیت‌های فرهنگی و هنری دارد. بر اساس این دو موضوع بود که خانه کودک فراز بنا شده و به فعالیت خود ادامه می دهد. محصولات ما در اصل همان چیزی است که بچه‌ها به وسیله آن تخیل خود را می‌سازند و دنیای خود را بر آن بنا می‌کنند. حدیثی وجود دارد که می‌گوید، آدم‌ها به قدر همتشان پرواز می‌کنند. ما بر این اساس و بر اساس ایجاد تغییر عمل کرده‌ایم.

اوج موفقیت ما شناسایی مسیر بود و در این مسیر تجارب کوچک و بزرگ زیادی از سر گذرانده ایم، اما چون هدف ما کار برای کودکان بود، نهایتا به این مدل رسیدیم. می دانید، ذات کار کودک خودش تشویق کننده است و انرژی بسیار مثبت و بالایی به آدم می دهد و از دلسرد شدن و به بن‌بست رسیدن آدم جلوگیری می‌کند. ما برای بیش از صد نفر به طور مستقیم ایجاد اشتغال کردیم و در کنار آن نیز صدها شغل غیر مستقیم و فرعی ایجاد شده است. البته بیش از هزاران شغل از ایده نویی که توسط ما ایجاد شد، در شهرستان ها و تهران در زمینه کار کودک و تشویق بخش خصوصی انجام شد. افراد مختلفی که در کارهایشان در شهرستان ها ناموفق بودند، با مشاوره ما در این صنف وارد شدند و به عنوان نمایندگی فروش محصولات ما جواب گرفتند. در زمینه کار برای کودکان خلاء‌های زیادی در کشور وجود دارد. اما ما از این خلاء به عنوان فرصت استفاده کردیم و با پشتکار فراوان به جایی رسیدیم که اکنون به عنوان بزرگترین مرکز تخصصی سرگرمی های کودکان شناخته شویم.

چه شاخصه هایی در صنعت اسباب بازی وجود دارد که خیلی ها از ورود به آن هراسان اند؟

محمد باقر سلطانی: باید گفت که در مقایسه با سایر سرمایه‌گذاری‌ها، دوره برگشت سرمایه در بخش صنعت اسباب بازی به علت پایین بودن مارجین سود بالا است و بین هفت تا ده سال طول می‌کشد. به همین دلیل و به خاطر طولانی بودن بازگشت سرمایه، این کار برای بخش خصوصی و حتی دولتی توجیه اقتصادی ندارد. حتی دولتی‌ها هم خیلی علاقمند به سرمایه‌گذاری در این بخش نیستند. برای سرمایه‌گذاری در این بخش، عشق و علاقه و سعه صدر لازم است. برای مثال، ما برای اختصاص طبقه همکف و زیر همکف به رستوران سنتی و فست فود از سوی برندهای موفق پیشنهادات زیادی داشتیم. مگر نمی‌توانستیم این بخش از ساختمان را به رستوران تخصیص بدهیم و سود بیشتر و بازگشت پول سریع تری را برای خود تضمین کنیم؟ تنها عشق و علاقه به کودکان و دنیای شان است که ما را همچنان در این صنعت موفق و پابرجا کرده است.

به نظر شما چه مشکلاتی بر سر راه بخش خصوصی و کارآفرینان در این حوزه وجود دارد؟

حسین سلطانی: از موانعی که بر سر راه بخش خصوصی به ویژه بخش خلاق و کارآفرین این حوزه وجود دارد، این است که متاسفانه هر چه خلاقیت و کارآفرینی و تولید فکر بیشتر می‌شود، مشکلات به صورت تصاعدی چند برابر می‌شود. مشکلات کسی که یک شغل تولید می‌کند، به مراتب کمتر از کسی است که چندین شغل ایجاد می‌کند و به نظرم علت این مشکلات تماماً به ناهماهنگی بین سازمان‌های دولتی برمی‌گردد. بیش از هشتاد درصد از انرژی بخش خصوصی در ادارات دولتی صرف حل مشکلات می‌شود، یا بهتر است بگوییم به هدر می‌رود. عمدتا کسانی که در بخش خصوصی قانونمند حرکت می‌کنند، مشکلات بیشتری دارند. تعداد سازمان‌ها و شاخه‌های زیرمجموعه آن‌ها به قدری زیاد و ناهماهنگ شده که بخش خصوصی را مستأصل و به شدت تشویق به سرمایه‌گذاری‌های کاذب می‌کند، یعنی نقطه‌ای که با کارآفرینی و اشتغال زایی در تضاد است. مثلاً از یک سازمان واحد، سه گروه مختلف برای پیگیری و کنترل یک موضوع به مراکز صنفی مراجعه می‌کنند، در حالی که هیچکدام شان از مراجعه دیگری مطلع نیستند. این افراد به زعم خودشان دارند انجام وظیفه می‌کنند، اما این موازی کاری‌ها برای بخش خصوصی بحران ایجاد می‌کند. در همه جای دنیا وقتی بخش خصوصی تولید اشتغال می‌کند، مورد تشویق قرار می‌گیرد و به آنان مساعدت می‌شود. ما به عنوان یکی از تولید کنندگان بخش خصوصی که صدها شغل ایجاد کرده‌ است، فکر می‌کنیم تولیدکنندگان در شرایط فعلی اصلاً نیازی به کمک سازمان‌های دولتی ندارند. بلکه نیاز ما رفع موانع بوروکراتیک و یا حداقل کاهش این موانع توسط نهادهای دولتی است که این مسئله خودش بالاترین کمک و مشوق است. بیشتر قوانینی که در ارتباط با حمایت از کارآفرینی وضع می‌شود، در حد شعار و آمار است و نه تنها به عرصه ظهور نمی‌رسد، بلکه خیلی از آن‌ها دست و پاگیر می‌شوند. ادامه این مسیر با توجه به مشکلات روزافزون بدون تردید تعطیلی واحدهای تولیدی اشتغال زا و خلاق را در پی دارد. متاسفانه قوانین هیجانی و تغییرات ناگهانی در اجرای قوانین هر روزه گریبان گروهی از بخش خصوصی را می‌گیرد و آنان را مجبور به کناره‌گیری می‌کند. یعنی جریان به سمتی پیش می‌رود که گروه‌های خلاق، کارآفرین و با انگیزه به تدریج از گردونه خارج می‌شوند. در این میان برخی که هیچ انگیزه‌ای برای ایجاد یا ادامه کار ندارند، برای کاهش موانع یا فرار از آن به طرف تولید زیر زمینی می‌روند. به نظر من تغییر نگرش در سیاست‌های اجرایی بخش خصوصی مشکلات را کمتر می‌کند. فکر می کنم استفاده از نظرات خلاق و گروه‌های کارآفرین و گرفتن بازخورد از کارهای آزمایشی موثر خواهد بود.

خب، حالا چه خبر خوبی می توانید به خوانندگان ما بدهید؟

حسین سلطانی: خبر خوب این که خانه کودک فراز آمادگی دارد تا به بخش‌های دولتی و خصوصی جهت راه‌اندازی و ایجاد مراکز بازی کودکان و همچنین ایجاد مراکز تخصصی کودک جهت عرضه محصولات علمی آموزشی و فرهنگی به صورت رایگان مشاوره بدهد.