دنیای اقتصاد: نماگر فرابورس ایران روز گذشته پس از ۳ روز رشد متوالی، با افت ۶/ ۰ واحدی مواجه شد. بر این اساس با احتساب افت دیروز آیفکس، بازدهی این بازار از ابتدای سال تاکنون به ۴۶/ ۵ درصد محدود شد. دیروز نماد معاملاتی شرکت‌های تولید نیروی برق دماوند، پالایش نفت لاوان و توکاریل بیشترین تاثیر منفی بر آیفکس را داشتند. در مقابل معاملات مثبت در نماد معاملاتی شرکت‌های پالایش نفت شیراز و گروه سرمایه‌گذاری میراث فرهنگی مانع از افت بیشتر شاخص این بازار شدند. در نهایت نیز شاخص کل فرابورس تا سطح ۶/ ۸۴۹ واحدی عقب‌نشینی کرد. افت ۰۸/ ۰ درصدی آیفکس در حالی رقم خورد که بورس تهران پس از بازگشایی نماد معاملاتی بانک تجارت ریزش ۷/ ۰ درصدی را تجربه کرد. فرابورس ایران در حال حاضر با توقف سه نماد بانکی «سمایه»، «وزمین» و «وگردش» روبه‌روست. با این تفاصیل به نظر می‌رسد بازگشایی این نمادهای بانکی، فرابورس را نیز در معرض کاهش قابل توجه شاخص قرار دهد. البته طبیعتا با توجه به کوچک‌تر بودن این نمادهای فرابورسی در مقایسه با بانکی‌های بورس تهران میزان اثرگذاری منفی بازگشایی نیز به نسبت کوچک‌تر خواهد بود.

سرانجام یک عرضه اولیه ناکام

نماد معاملاتی شرکت تولید نیروی برق دماوند از جمله نمادهایی بود که بیشترین تاثیر منفی (بیش از یک واحد) را بر نماگر فرابورس ایران طی معاملات روز گذشته بر جا گذاشت. سهام شرکت تولید نیروی برق دماوند که در روزهای پایانی سال گذشته و به‌عنوان آخرین عرضه سال ۹۴ از پرتفوی بانک دی در قیمت ۷۴۰۰ تومان برای اولین بار در بازار عادی فرابورس عرضه شد و عنوان گران‌ترین عرضه سال را به خود اختصاص داد. «دماوند» تنها دو روز کاری با استقبال سهامداران مواجه شد و پس از آن به محدوده منفی تابلوی معاملات سقوط کرد و به بازدهی کمتر از ۱۰ درصد بسنده کرد. این موضوع در حالی رقم خورد که از همان ابتدا بسیاری از کارشناسان و تحلیلگران بازار سرمایه معتقد بودند «دماوند» با توجه به وضعیت بنیادی و سودآوری آن بسیار گران در فرابورس عرضه شده است و از نظر بازار ارزنده نیست. موضوعی که واکنش منفی بازار را در پی داشت تا «دماوند» حدود ۶۰‌روز معاملاتی همچنان در محدوده قیمتی ۷۴۰۰ تومان نوسان کند. پس از آن با انتشار خبر افزایش سرمایه ۵۰۰ درصدی این شرکت از محل سود انباشته تا حدودی رشد کرد. در این شرایط نکته قابل تامل در روند معاملات سهام این شرکت رفتار سهامدار عمده آن یعنی بانک دی و برخی از سهامداران حقوقی است که درصددند با حمایت‌های خود از ریزش بیشتر قیمت این سهم جلوگیری کنند. حمایت‌هایی که تاکنون ناکام بوده است.

تداوم مسیر نزولی «شتوکا» پس از رد شایعات

نمادهای گروه توکا روز گذشته بیشترین کاهش قیمت را در کارنامه فرابورس ثبت کردند. بر این اساس دیروز «شتوکا»، «کتوکا» و «توریل» با افت حدود ۵ درصدی همراه شدند. این در حالی است که از ۲۲ دی ماه سال جاری و پس از انتشار شایعاتی درخصوص مذاکرات با یک شرکت خارجی برای فروش سهام «شتوکا»، قیمت این سهم روند صعودی به خود گرفت و تنها در ۱۴ روز معاملاتی رشد ۹۳ درصدی را تجربه کرد. روندی که پس از انتشار نامه شفاف‌سازی شرکت سرمایه‌گذاری توکا فولاد به‌عنوان یکی از سهامداران اصلی این شرکت و تکذیب نهایی شدن فروش سهام توکا رنگ متوقف شد و در مسیری نزولی قرار گرفت. موضوعی که نشان می‌دهد رشد یک شرکت بدون توجه به مسائل بنیادی و با صرف اتکا به شایعات تداوم نخواهد یافت. بر این اساس «شتوکا» روز گذشته با صف فروش یک‌میلیون سهمی مواجه و افت ۵ درصدی را تجربه کرد.

فرابورس از دریچه آمار

دیروز سهامداران (با احتساب معاملات بلوکی و اوراق مشارکت) شاهد نقل و انتقال حدود ۲۷۹ میلیون ورقه بهادار در ۲۴ هزار و ۳۱۴ نوبت معاملاتی در بازارهای پنج‌گانه فرابورس بودند که ارزش این معاملات بالغ بر ۱۲۱ میلیارد تومان بود. عنوان بیشترین افزایش قیمت در این روز نیز به ترتیب به نام نماد شرکت‌های شیر پاستوریزه پگاه گلپایگان، گروه سرمایه‌گذاری میراث فرهنگی، سرمایه‌گذاری توسعه و عمران استان کرمان و شیر پاستوریزه پگاه فارس ثبت شد. در مقابل نماد معاملاتی شرکت‌های توکا رنگ فولاد سپاهان، تولیدی و خدمات صنایع نسوز توکا، توکاریل و داروسازی سبحان انکولوژی بیشترین کاهش قیمت این روز را به خود دیدند. همچنین بر اساس اطلاعیه روابط عمومی فرابورس ایران، نماد معاملاتی شرکت صنعتی بهپاک روز یکشنبه ۱۷ بهمن ۹۵، در بازار دوم فرابورس ایران بازگشایی می‌شود. «بهپاک» در گروه محصولات غذایی و آشامیدنی به جز قند و شکر و زیرگروه تولید روغن‌های حیوانی و نباتی قرار دارد. در بازار اوراق با درآمد ثابت فرابورس حدود ۵۰۴ هزار ورقه به ارزش بیش از ۴۵‌هزار میلیارد تومان در ۶۷۲ نوبت معاملاتی مورد دادوستد قرار گرفت. بالاترین حجم و ارزش معاملات بازار اوراق با درآمد ثابت به معاملات مرحله نهم اسناد خزانه اسلامی با دادوستد ۱۴۰ میلیون سهمی به ارزش ۱۲ میلیارد تومان تعلق داشت. دیروز شاهد معامله ۴۴۹ هزار و ۳۱۳ ورقه اسناد خزانه اسلامی در ۴۴۵ نوبت معاملاتی به ارزش بیش از ۳۹ میلیارد تومان بودیم تا این اوراق در محدوده قیمتی ۸۵ تا ۹۹ هزار تومان مورد دادوستد قرار گیرند. بیشترین افزایش قیمت این اسناد نیز با رشد ۳/ ۰ درصدی در اختیار نماد «اخزا۶» قرار گرفت.

در عین حال بررسی‌های «دنیای اقتصاد» نشان از کاهش نرخ سود موثر اوراق اسناد خزانه اسلامی دارد. بر این اساس روز گذشته متوسط نرخ سود موثر اسناد خزانه اسلامی با کاهش ۳/ ۰ واحد درصدی، به حدود ۸/ ۲۶ درصد رسید. همچنین متوسط این نرخ در مقایسه با میانگین آن در هفته گذشته حدود ۲/ ۰ واحد درصدی افزایش و نسبت به میانگین ماه گذشته افزایش ۸/ ۱ واحد درصدی را تجربه کرده است. همچنین بر اساس پیام ناظر بازار، نماد معاملاتی اسناد خزانه اسلامی کوتاه‌مدت (مرحله دوم) در نماد «سخا۲»، به منظور پرداخت مبالغ اسمی در پایان معاملات روز گذشته متوقف شد. در بازار اوراق تسهیلات مسکن نیز روز گذشته ۵۹ هزار و ۶۹۰ ورقه تسهیلات مسکن مورد معامله قرار گرفت که ارزش این معاملات ۴ میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان بود. «تسه‌ها» دیروز در بازه ۷۴ تا ۷۸ هزار تومان نوسان کردند. به این ترتیب متوسط قیمت امتیاز تسهیلات مسکن در فرابورس، دیروز با افزایش ۳۴/ ۰ درصدی (نسبت به روز سه‌شنبه) مواجه شد و به ۷۶‌هزار و ۵۶۰ تومان رسید. بیشترین افزایش قیمت در میان این اوراق با رشد ۵/ ۱ درصدی به «تسه۹۴۰۴» رسید و در مقابل سررسید شهریورماه ۹۳ اوراق تسهیلات مسکن با بیشترین افت قیمت همراه شد. به این ترتیب با توجه به رابطه مستقیم قیمت و نرخ سود اوراق، نرخ سود واقعی دریافت وام از این طریق به ۸/ ۲۱ درصد رسید. بررسی‌ها نشان می‌دهد زوج‌های تهرانی برای دریافت وام ۱۰۰ میلیون تومانی مسکن با توجه به متوسط قیمت اوراق تسهیلات مسکن، باید ۱۵ میلیون و ۳۹۹ هزار تومان هزینه کنند.