دنیای اقتصاد- هاشم آردم: طی معاملات روز گذشته در فرابورس ایران، شاخص کل فرابورس، آیفکس، با رشد ۵/ ۷ واحدی (معادل ۹/ ۰درصد) به عدد ۸۷۰ واحد رسید. با رشدهای اخیری که برای شاخص فرابورس رخ داده، این نماگر به بالاترین سطح خود از آبان ماه سال ۱۳۹۳ رسیده است. نمادهای فرابورسی فارغ از هیجان و حساسیتی که روی نمادهای بورسی قرار دارد، در حال رشد هستند. حالا تنها یک قدم برای فتح قله تاریخی ۹۰۴ واحدی شاخصی فرابورس مانده است. با توجه به رشد قیمت‌های جهانی، به نظر می‌رسد که صعود شاخص فرابورس به قله ۹۰۴ واحدی چندان هم دور از دسترس نباشد.

چنانچه شاخص فرابورس ۴ درصد دیگر رشد کند، به سقف تاریخی خود خواهد رسید و رکود و روند نزولی که از بهمن ماه سال ۱۳۹۲ تا کنون ادامه داشته است، پایان می‌یابد. این در حالی است که شاخص بورس از سقف تاریخی خود هنوز بیش از ۱۰ درصد فاصله دارد. به عبارت بهتر، چنانچه شاخص بورس بخواهد با سقف تاریخی خود (۸۹ هزار و ۵۰۰ واحد) برسد، باید ۱۰ درصد دیگر رشد کند. باور فعالان بازار بر آن است که نمادهای فرابورسی چابک‌تر از نمادهای بورسی هستند. در گذشته نه چندان دور که محدوده نوسان روزانه نمادهای بورسی تنها ۴ درصد به سمت مثبت و ۴ درصد به سمت منفی بود، نمادهای فرابورسی محدوده نوسان روزانه ۵ درصدی داشتند. همین موضوع باعث می‌شد که حرکت‌های قیمتی در نمادهای فرابورسی چابک‌تر باشد. اما پس از آنکه نوسان نمادهای بورسی نیز به ۵ درصد رسید و با میزان مجاز نوسان روزانه قیمت‌ها در فرابورس برابر شد، اختلاف هیجان در نمادهای بورسی و فرابورسی کاهش یافت. در حال حاضر هنوز یک مانع مهم برای محدود کردن نوسان نماهای بورسی وجود دارد که در نمادهای فرابورسی وجود ندارد.

برای رشد یا کاهش قیمت در نمادهای بورسی نیاز است که به میزان مشخصی معامله صورت بگیرد. این قاعده محدود‌کننده که به حجم مبنا معروف است، در نمادهای فرابورسی حاکم نیست؛ بنابراین نمادهای فرابورسی همچنان با چالاکی بیشتری قادر به نوسان هستند، اما اگر روند هر دو بازار (بورس و فرابورس) را یکسان بدانیم، قرارگیری شاخص فرابورس در محدوده فعلی را می‌توان برای کل بازار سهام به فال نیک گرفت. تنها تفاوت در این است که شاخص فرابورس سریع‌تر از شاخص بورس حرکت می‌کند. در تاریخی که خبر انتخاب دونالد ترامپ به‌عنوان رئیس‌جمهور جدید ایالات متحده آمریکا به بازار مخابره شد، افتی دسته‌‌‌جمعی در نمادهای بازار، اعم از بورسی و فرابورسی، مشاهده شد. این ریزش قیمتی از سوی بسیاری از کارشناسان هیجانی و غیر‌منطقی تعبیر شد. در ادامه معاملات بازار نیز این موضوع تایید شد. اغلب قیمت‌ها و شاخص‌ها (به استثنای قیمت در نمادهای خودرویی) به سرعت به سطح قبلی خود رسید. قیمت در نمادهای فرابورسی و در نتیجه شاخص فرابورس تنها چند روز پس از آن ریزش قابل توجه، به سطح قبلی بازگشت، اما شاخص بورس برای پرکردن شکاف حاصل از انتخاب دونالد ترامپ، به فرصت بیشتری نیاز داشت. حال شاید چنین استنباط کرد که با رسیدن شاخص فرابورس به قله تاریخی، شاید بتوان انتظار داشت که شاخص بورس نیز چند روز یا چند ماه دیرتر به قله تاریخی خود برسد. این در حالی است که به نظر نمی‌رسد شاخص فرابورس برای رسیدن به قله تاریخی خود مانع تکنیکال داشته باشد، اما شاخص کل بورس ابتدا باید قله‌ای را که در سال جاری تجربه کرده بود (۸۱ هزار و ۵۰۰ واحد) از پیش بردارد. امری که با عادی شدن معاملات در نمادهای خودرویی و بالا ماندن قیمت‌های جهانی چندان دور از دسترس نیست. تنها نکته نگران‌کننده برای روند شاخص کل بورس، بازگشایی قریب‌الوقوع نمادهای بانکی است. چنانچه از نمادهای بانکی به اندازه کافی حمایت نشود، می‌توان انتظار داشت که شاخص کل بورس با افت قابل توجهی روبه‌رو‌ شود.

مروری بر آمار معاملات دیروز

بیش از ۲۱۲ میلیون ورقه به ارزش ۲ هزار و ۱۴ میلیارد ریال در ۱۷ هزار و ۳۰۴ دفعه معاملاتی در جریان معاملات فرابورس ایران در روز گذشته، دست به دست شد که نیمی از ارزش این معاملات به بازار اوراق با درآمد ثابت تعلق گرفت. به‌گونه‌ای که بیش از یک میلیون ورقه به ارزش یک هزار و ۳۳۰ میلیارد ریال در این بازار معامله شد که نماد «اخزا۹» بیشترین حجم و ارزش را به خود اختصاص داد.شاخص کل، دیروز نیز همچنان روند صعودی چند روز معاملاتی اخیرش را ادامه داد و با ۵/ ۷ واحد رشد، خود را به سطح ۸۷۰ واحدی رساند که تحت تاثیر مثبت نزدیک به پنج واحدی از جانب نمادهای گروه شیمیایی‌ها شامل «مارون» و «زاگرس» قرار داشت. از سوی دیگر تاثیر منفی از طرف نمادهای «میدکو» و «ارفع» از گروه فلزات اساسی به میزان کمتر از یک واحد از رشد بیشتر آیفکس جلوگیری کرد.دیروز بازار فرابورس نیز میزبان نقل و انتقال نزدیک به ۱۴۲ میلیون سهم به ارزش ۴۲۹ میلیارد ریال در ۱۳ هزار و ۲۲۶ دفعه معاملاتی بود که بیشترین حجم و ارزش معاملاتی این بازار به نماد «چکاپا» تعلق گرفت.در این میان سه نماد از گروه‌های حمل‌ونقل‌، انبارداری و ارتباطات، قند و شکر و پیمانکاری صنعتی به ترتیب شامل «حسینا»، «قشیر» و «بالاس» با بیشترین افزایش قیمت تا سقف ۸/ ۴ درصد مواجه شدند در حالی که نمادهای «کشرق» و «فزرین» متعلق به گروه‌های استخراج زغال‌سنگ و فلزات اساسی تا ۳/ ۴درصد کاهش قیمت، بالاترین افت روزانه را در عملکرد معاملاتی خود تجربه کردند. همچنین نمادهای «ذوب»، «کیمیا» و «ارفع» در صدر جدول پربیننده‌ترین نمادهای این روز معاملاتی قرار گرفتند.

در جریان نقل و انتقال‌های روز گذشته بازار تسهیلات مسکن، بیشترین حجم و ارزش مبادلاتی به تسه آبان ۹۵ با دادوستد نزدیک به ۲۴ هزار ورقه به ارزش ۱۸ میلیارد ریال تعلق گرفت؛ درحالی که حجم کل معاملات صورت‌گرفته در این بازار نزدیک به ۴۴ هزار ورقه و ارزش آن بیش از ۳۳ میلیارد ریال بود. همچنین در بازار اوراق با درآمد ثابت فرابورس نماد معاملاتی اوراق مشارکت طرح قطار شهری شهرداری تبریز پس از پرداخت سود علی‌الحساب سه ماهه اوراق و نماد معاملاتی اوراق اجاره شرکت واسط مالی اردیبهشت دوم، پس از پرداخت اجاره‌بهای سه ماهه اوراق، دیروز بازگشایی شدند.