مرگ راوی طهران قدیم

ششم آذرماه ۱۳۷۸ جعفر شهری پژوهشگر و مورخ معروف درگذشت. او سال ۱۲۹۳ در تهران زاده شد. هنوز دوره دبستان را تمام نکرده بود که به‌دلیل وضعیت خانوادگی، تحصیل را رها کرد و در مغازه خیاطی شاگردی کرد. جعفر در خیاط خانه‌ای که کار می‌کرد، با کتابی مواجه شد که متعلق به یکی از دوستان صاحب کارش بود. صفحاتی از آن کتاب را خواند و عاشق کتاب و کتابخوانی شد. وی به مرور، به نوشتن دست زد و جزو نویسندگان نام آشنای تهران شد.از جمله کتاب‌های جعفر شهری که بعضی از آنها کتاب مرجع تهران‌شناسی است، می‌توان به عناوین زیر اشاره کرد:

تهران قدیم (پنج جلد)؛ تاریخ اجتماعی تهران در قرن سیزدهم (شش جلد)؛ قند و نمک؛ شکر تلخ و...

صالح رامسری (ناشر کتاب‌های استاد شهری) با استاد جعفر شهری از سال ۱۳۵۷ آشنا شد، زمانی که خود جوان سال بود و در دفتر انتشارات امیرکبیر کار می کرد. او می‌گوید:  «روزی محمدرضا جعفری (پسر جعفری بزرگ که مدیر انتشارات امیرکبیر بود) صدایم زد و گفت: الان پیرمردی تنگ حوصله، می‌آید که اگر باوی خوب تا کنی و چند دقیقه ای با حوصله در کنارش بنشینی و به حرف‌هایش گوش بسپاری، گویی تاریخ زنده تهران است که راه می رود. جعفری گفت: به مانند این پیرمرد کسی درباره تاریخ و فرهنگ تهران اطلاعات ندارد، این مرد با تمامی محققان و نویسندگانی که دیده‌اید و دیده‌ایم تفاوت دارد، از دستش‌نده.» ساعت ۱۰ صبح همان پیرمرد، کلاه شاپو بر سر و عصا به‌دست به دفتر انتشارات امیرکبیر در خیابان خواجه نصیرالدین‌طوسی می‌آید و پس از مذاکره‌ای چند ساعته، نطفه نخستین کتاب با نام «گوشه‌هایی از تاریخ اجتماعی و سیاسی طهران قدیم» بسته می شود. «درحالی‌که فضای فکری ـ اجتماعی ابتدای انقلاب، به آثار سیاسی و به قول معروف،‌ کتاب‌های جلد سفید گرایش داشت، اما کتاب زنده یاد شهری که نزدیک به ۵۰۰ صفحه می شد، با استقبال شگفت‌انگیزی روبه‌رو شد.»