چالش «سیب» در ارومیه

دنیای اقتصاد، ارومیه، بهاره پورعلی: سیب به‌عنوان یکی از محصولات استراتژیک آذربایجان غربی چند سالی است دچار معضلی به نام نبود مشتری شده، به طوری که امسال هم ۵۰۰ هزار تن سیب ذخیره شده در سردخانه‌های استان خریدار ندارد. سیب یکی از محصولات اصلی کشاورزی آذربایجان غربی بوده و استان که در تولید این محصول در بین سایر استان‌های کشور پیشرو است، به این منظور از دوسال گذشته آذربایجان غربی مسوول تنظیم بازار سیب کشور شناخته می‌شود ولی دریغ از مشتری برای سیب تولیدی استان. چند سالی است که نبود خریدار برای سیب تولید شده توسط باغداران آذربایجان غربی به زخمی کهنه تبدیل شده است که امسال هم سر باز کرده و ۵۰۰ هزار تن سیب ذخیره شده در سردخانه‌های استان با وجود تدابیر اتخاذ شده چشم انتظار مشتری است.

طی سال‌های اخیر مسوولان آذربایجان غربی تدابیر لازم را برای پیشگیری از بروز این معضل اتخاذ کرده بودند، یکی از این راهکارها صادرات سیب تولیدی استان به روسیه بود، ولی افت ارزش روبل در بازارهای جهانی موجب شد تا تجار و بازرگانان از صادرات محصول به این کشور نیز خودداری کنند تا سیب همچنان یکی از مشکلات اقتصادی این منطقه باشد.

نبود خریدار برای سیب آذربایجان غربی از یک طرف و نبود بسته‌بندی مناسب، عدم سورتینگ محصول و نبود کامیون‌های یخچال دار از طرف دیگر سقف مشکلات این محصول را بلندتر کرده، به‌طوری‌که وضعیت نرمال یعنی فروش محصول با حداقل سود، دست نیافتی به نظر می‌رسد. عدم سورتینگ و بسته‌بندی نامناسب منجر به عدم استقبال مشتریان کشورهای هدف صادراتی سیب آذربایجان غربی از محصول می‌شود، چرا که تولیدکنندگان استان باید قبول کنند که در بازارهای هدف، سورتینگ و بسته‌بندی مناسب محصول‌شان یکی از مولفه‌های اصلی محسوب می‌شود.

نبود کامیون‌های یخچال دار مشکلی دیگر

نبود کامیون‌های یخچال دار هم یکی از مشکلاتی است که سیب آذربایجان غربی با آن دست و پنجه نرم می‌کند، در این میان متاسفانه کشورهایی از جمله عراق مجوز حمل یکسره کالاهای صادراتی را برای کامیون‌های ایرانی صادر نمی‌کنند و در نتیجه جابه‌جایی محموله در مرزها منجر به کاهش کیفیت سیب می‌شود. معطلی چند روزه کامیون‌ها در مرزها منجر به یخ زدگی سیب به‌دلیل بسته‌بندی نامناسب شده که در کنار جابه‌جایی محصول از کامیونی به کامیون دیگر در نهایت موجب کاهش کیفیت محصول و در نتیجه شاهد دیپورت سیب از بازارهای هدف هستیم.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان غربی از دستور استاندار آذربایجان غربی برای خروج خارج از نوبت میوه‌های صادراتی از مرزهای رسمی استان ازجمله بازرگان و تمرچین خبر داد و اعلام کرد: متاسفانه عدم حمل یکسره محصولات کشاورزی منجر به کاهش کیفیت محصولات صادراتی استان می‌شود.

اسمعیل کریم‌زاده با اشاره به اینکه تحریم‌های اقتصادی علیه ایران طی دهه‌ها در نهایت منجر به کاهش و عدم استقبال بین‌المللی از محصولات صادراتی کشور شده است، اظهار کرد: هرچند روسیه اعلام آمادگی کرده تا سیب و مرغ مازاد تولیدی را خریداری کند، ولی به‌دلیل کاهش ارزش روبل نسبت به پول بین‌المللی تجار و بازرگانان تمایلی به تجارت با این کشور ندارند.

وی اقلیم کردستان عراق را یکی از مقاصد اصلی محصولات صادراتی آذربایجان غربی دانست و ادامه داد: این مقصد نیز به‌دلیل عدم امکان حمل یکسره در کنار نبود کامیون‌های یخچالدار برای مواد فاسد نشدنی نیز گره‌ای از مشکلات باز نکرده است.

بهره‌گیری از کامیون‌های یخچال‌دار توجیه اقتصادی ندارد

رئیس سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان غربی در حال حاضر قیمت سیب در بازار را ۲۶۰۰ تا ۲۸۰۰ تومان عنوان و اظهار کرد: این در حالی است که قیمت تمام شده محصول در سردخانه‌ها ۱۴۰۰ تا ۱۶۰۰ تومان بوده که قیمت فروش هرچند رضایت بخش نیست ولی قانع کننده است.

کریم‌زاده در خصوص مشکل کامیون‌های یخچال‌دار برای حمل یکسره مواد فاسدشدنی نیز گفت: دولت مشکلی از بابت پرداخت تسهیلات برای تجهیز ناوگان حمل‌ونقل استان ندارد ولی شرکت‌های حمل‌ونقل بین‌المللی رغبتی به این موضوع نداشته که به این منظور نیازمند تدبیر و برنامه‌ریزی هستیم.

معاون امور اقتصادی و برنامه‌ریزی استاندار آذربایجان غربی نیز در خصوص دلیل نبود کامیون‌های یخچال دار برای صادرات محصولات فاسد شدنی به خارج از کشور گفت: متاسفانه بهره‌گیری از این کامیون‌ها دارای توجیه اقتصادی برای شرکت‌های حمل‌ونقل نیست. تقی کهوریان با اشاره به اینکه در مرزها به‌ویژه تمرچین پیرانشهر شاهد تعویض کامیون‌های حمل بار هستیم، افزود: به این منظور با توجه به برگشت بدون بار کامیون از مرز شرکت‌های حمل ونقل بین‌المللی و صاحبان ناوگان حمل‌ونقل بار رغبتی به تجهیز ناوگان خود به سیستم سرمایشی ندارند.

وی با بیان اینکه اگر مشکل صادرات سیب به خارج از کشور حل نشود، مشکل سورتینگ و بسته‌بندی محصول نیز همچنان پا برجا خواهد بود، اعلام کرد: نگرانی در خصوص وضعیت سیب استان وجود دارد که باید برای صادرات این محصول استراتژیک استان مشکلات حل‌وفصل شوند.

۲۵۰ هزار تن سیب درجه یک

معاون امور اقتصادی و برنامه‌ریزی استاندار آذربایجان غربی با اشاره به اینکه در مقاطع زمانی مختلف برخی ضرورت‌ها باعث می‌شود، برخی برنامه‌ها اجرایی شود، افزود: شاید براساس نظر کارشناسان راه‌اندازی سورتینگ سیب اقتصادی نباشد ولی در این برهه زمانی برای صادرات سیب استان ضروری است.

کهوریان با اعلام اینکه از ۵۰۰ هزار تن سیب ذخیره شده در سردخانه‌های استان، ۲۵۰ هزار تن سیب درجه یک هستند، عنوان کرد: لازم است به موضوع بسته‌بندی سیب برای صادرات به داخل و خارج کشور برنامه‌ریزی و حمایت‌های لازم را در جایگاه‌های مختلف انجام دهیم.

وی با اشاره به اینکه بر اساس دستور استاندار آذربایجان غربی بانک‌ها برای پرداخت تسهیلات سورتینگ سیب همکاری لازم را انجام دهند، ادامه داد: به این منظور آمادگی لازم برای تامین منابع تسهیلات وجود داشته که درصورت همکاری بانک‌ها در اختیار قرار می‌گیرد.

قربانعلی سعادت، استاندار آذربایجان غربی نیز در جلسه کارگروه صادرات غیر نفتی استان با تاکید بر تامین زیرساخت‌های لازم برای بسته‌بندی مناسب و سورتینگ از دستگاه‌های مربوطه به‌خصوص بانک‌ها خواست تا حمایت‌های لازم را در این زمینه انجام دهند تا زمینه صادرات سیب تولیدی استان فراهم شود. وی گفت: هرچند باغداران سیب تولیدی خودرا به‌صورت دستی بسته‌بندی کرده‌اند، ولی با توجه به افزایش هزینه‌ها و کاهش درآمدها، بسته بندی‌ها در سایز کوچک‌تر و وزن‌های متفاوت‌تر باید انجام بگیرد تا بتوان به راحتی هم در داخل توزیع و هم بتوان صادر کرد.

استاندار آذربایجان غربی همچنین در خصوص حمل یکسره کالا از استان به عراق نیز گفت: رایزنی‌هایی در این خصوص صورت گرفته ولی طرف عراقی به‌دلیل مسائل و مشکلات خود اجازه حمل یکسره را نمی‌دهد.

براساس این گزارش در این جلسه موضوع ۵۰۰ هزار تن سیب ذخیره شده در سردخانه‌های استان و راه‌های بسته‌بندی و صادرات آن مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت و نبود بسته‌بندی و سورتینگ مناسب، نبود سیستم حمل‌ونقل یخچال دار، نبود حمل‌ونقل ریلی و هوایی ازجمله مشکلات موجود بر سر راه صادرات این محصول عنوان شد.

آذربایجان غربی طی سال‌های اخیر رتبه اول کشور را در تولید سیب دارد و سطح زیرکشت بارور این محصول در استان ۴۰ هزار و ۹۸۶ هکتار برآورد می‌شود و میانگین تولید این محصول در استان ۱۶ تن در هکتار است.

باغ‌های سیب در همه شهرهای استان وجود دارد ولی ارومیه با اختصاص ۴۵ درصد از این باغ‌ها در رتبه اول است و شهر‌های سلماس، مهاباد، اشنویه، نقده و میاندوآب بعد از آن قرار دارند.