آمارهای جهانی از جرائم اینترنتی در سال‌های اخیر حاکی از کاهش امنیت است

تزلزل امنیت روی نمودارهای فضای مجازی و آمارهای جهانی از جرم‌های مجازی تحلیل‌های جالب توجهی را برمی‌انگیزد. توجه به تغییر روندها و رویکردها در جرم‌های مجازی، برای ناظران و ضابطین قضایی همواره از موضوعات جالب توجه بوده است. این در حالی است کاربران شبکه‌های اجتماعی نیز به این مباحث علاقه نشان داده‌اند. در این گزارش تلاش می‌شود تا برخی از مهم‌ترین آمارهای مربوط به حوزه جرم‌های مجازی در ایران و جهان ارائه شود.

پیش از هر چیز لازم است یادآوری کنیم که جرم‌های مجازی عمدتا با کلمه دو حرفی «هک» شناخته می‌شوند و مجرم‌ها را عمدتا «هکر» می‌نامند. هکرها ناشناخته‌ترین کاربران اینترنتی هستند. البته امروز آنها چندان ترسی از علنی شدن هویتشان ندارند، اما با این حال مشخصه ذاتی کار آنها در ناشناخته بودن است.آمارها حاکی از این است که بیش از ۵۰ درصد هکرها با هدف سرگرمی به انجام جرم‌های مجازی می‌پردازند. البته این آمارها همچنان که گفته شد به یک دهه گذشته مربوط است و آمارهای جدید نشان می‌دهد که هکرهای جهان در چند سال اخیر رویکرد خود را تغییر داده‌اند و بیشتر از گذشته انگیزه اخلاقی و اقتصادی دارند.

همچنان که پیداست هکرها عمدتا سعی دارند تا از کار خود درآمدی کسب کنند و پولی به جیب بزنند. این آمارها جهانی است. نکته شاید نگران‌کننده این است که هکرهای امروزی عمدتا در کنار کسب سود، دوست دارند انگیزه‌های اخلاقی بیشتری پیدا کنند. این یعنی هکرها انگیزه‌های مشخصی برای اتهام‌زنی و تخریب برخی از کاربران دارند. این در حالی است که هکرهای جهان کمتر به قصد تفریح و سرگرمی اقدام به هک حساب کاربری دیگران در فضاهای مجازی یا هک سایت‌ها و پورتال‌های سازمانی می‌کنند. نکته قابل‌توجه آن است که بدانیم هکرهای بی‌هدف یا بی‌انگیزه که به قصد تفریح اقدام به هک می‌کنند معمولا کمتر آسیب‌زا هستند و تبعات اقدامات آنها به اندازه دو گروه دیگر نیست. در کنار این آمارها نکته جالب آن است که ۸۶ درصد هکرها از اینکه به واسطه تخلفات و جرم‌های ارتکابی‌شان مورد تعقیب قرار بگیرند و دستگیر شوند، نگران نیستند. این رقم واقعا می‌تواند نگران‌کننده باشد. زیرا نشان می‌دهد که جرم اینترنت برای هکرها هنوز به اندازه جرم در دنیای واقعی، جدی و معتبر نیست و همچنین عوامل بازدارنده و ضمانت‌های اجرایی قانون در این حوزه نتوانسته آنها را از ارتکاب جرم بازدارد.

ایران

در ایران نیز چنین اتفاقی تجربه شده است. در واقع از زمانی که پلیس فتا در ایران شکل گرفته، یعنی از سال ۱۳۸۹ آمارهای مربوط به جرائم اینترنتی با دقت بیشتری منتشر شده است. با این حال پیش از آن نیز آمارهایی به‌صورت جسته و گریخته در رسانه‌ها منتشر شده است. نکته جالب درباره مجرمان اینترنتی در ایران آن است که ۶۵ درصد از آنها مرد و ۳۵ درصدشان زن هستند.

آمارهای دیگر

این همه ماجرا نیست. برخی دیگر از جنبه‌های آماری جرائم مجازی، دید واقع‌بینانه‌ای در این باره به ما می‌دهد. در این بخش کمی نگرانی ما افزایش می‌یابد. زیرا روال افزایش مصرف اینترنت در جهان را درخواهیم یافت که تقریبا به همان میزان نیز نسبت ارتکاب جرم‌های اینترنتی افزایش داشته است. جمعیت کاربران اینترنت در چند سال اخیر با ضریب رشد فزاینده‌ای نسبت به افزایش جمعیت کل جهان رشد داشته و این مساله نشان می‌دهد که زندگی در فضای مجازی برای تعداد بیشتری از مردم جهان به‌صورت یک امر روزمره درآمده است. امری روزمره که می‌تواند پارادایم‌های متفاوتی برای زندگی و قوانین این‌گونه زندگی ایجاد کند.

این آمارها رعب‌آور است. جمعیت جهان به نسبت با سرعت کندی در حال افزایش است، اما با سرعتی بسیار بیشتر از آن، کاربران اینترنت روز به روز بیشتر می‌شوند. اما سرعت افزایش این دو در مقایسه با سرعت افزایش تعداد حملات هکرها قابل مقایسه نیست. در سال ۲۰۱۰ در مقابل ۶.۷ میلیارد نفر جمعیت و ۱.۹ میلیارد کاربر اینترنت، کمتر از ۱۳ میلیون حمله هکری در جهان وجود داشته، اما اکنون در سال ۲۰۱۷ براساس پیش‌بینی‌ها درحالی‌که جمعیت جهان اندکی بیش از ۷ میلیارد نفر خواهد شد و از این تعداد چهار میلیارد نفر کاربر اینترنت هستند، تعداد حملات هکرها بیش از دو برابر شده است. همین پیش‌بینی سال ۲۰۲۰ را نیز با افزایش غیرقابل باور هکرها ترسیم کرده است. در نمودار اطلاعات کامل‌تر را مقایسه کنید.

آن روی دیگر سکه

امنیت حضور در جهان مجازی به‌رغم تلاش‌های بسیاری از کمپانی‌های مطرح جهانی در معرض آسیب‌های بیشتری است. انتشار بسیاری از اطلاعات سری مربوط به کشورها از یک سو و انتشار تصاویر خصوصی کاربران از سوی دیگر، دو سر یک طیف به نام ناامنی را در جهان مجازی ایجاد کرده است که این موضوع اعتماد عمومی به فضای مجازی را مختل کرده و باعث شده تا کشورها بیش از گذشته نسبت به فضای مجازی بدبین شوند.همه چیز چند برابر شده است. آن هم تنها در عرض ۱۰ سال. همانطور که می‌دانید در عصر اطلاعات هر شش سال یک نسل به شمار می‌آید؛ بنابراین با چنین دیدگاهی ۱۰ سال زیاد هم زمان کمی نیست. اما در کنار این آمارها توجه داشته باشید که هزینه و خسارات ناشی از حملات هکری در آمریکا در طی همین دوران از ۲۴ هزار دلار در سال ۲۰۰۵ به بیش از یک و نیم میلیون دلار در سال ۲۰۱۵ رسیده است.