نکات مهم درمان سرماخوردگی
سرماخوردگی علل متفاوتی دارد. اکثر موارد سرماخوردگی علت ویروسی دارد. هرگاه کلمه ویروس را در جایی شنیدید چند نکته را به یاد آورید:

- ویروس احتیاج به دارو جهت ریشه‌کنی ندارد (مگر در موارد خاص). به طریق اولی برای درمان یک بیماری ویروسی نباید از آنتی‌بیوتیک استفاده کرد (به جز چند استثنا). هر بیماری با منشاء ویروسی یک الگوی مشخص و ثابت دارد: شروع می‌شود و تمام می‌شود. به عبارتی حتی بدون هیچ‌گونه درمان دارویی نیز می‌تواند بهبود یابد.

اما مکانیسم‌ها؛ ابتلا به سرماخوردگی از دو حال خارج نیست:
الف- از یک فرد سرماخورده دریافت کنید
ب- خودتان دچار شوید.

در هر حالت، ویروس‌هایی در نواحی حلق انسان وجود دارند که در حالت عادی تعداد آنها کم است و مکانیسم‌های دفاعی بدن فعالیت آنها را به شدت تحت کنترل دارند. وقتی که شما در معرض یک شخص مبتلا قرار می‌گیرید حجم بسیار زیادی از این ویروس‌ها به ناحیه حلق شما وارد شده و به سرعت تکثیر می‌شوند. درنتیجه سیستم دفاعی توان و زمان لازم برای کنترل آنها را ندارد.

چگونه خودبه‌خود دچار می‌شویم؟
الف- وقتی که درجه حرارت ناحیه حلق به یک‌باره پایین بیفتد (مثلا در هنگام پاییز یا روزهایی که نسبت به روز قبل به یک‌باره افت دما داریم)
ب- قرار گرفتن در دمای بسیار پایین پس:
۱- از افرادی که مبتلا به سرماخوردگی هستند دوری کنید، به خصوص در فازی که بیماری آنها فعال و شدید است. آنها یک مخزن متحرک ویروس هستند. از آنها بخواهید حتما دستمالی جلوی مجاری تنفسی خود را بگیرند. هرگز، هرگز با این افراد در یک مکان بسته به سر نبرید.
2- در زمان‌ها یا مکان‌هایی که فکر می‌کنید ممکن است افت ناگهانی دما داشته باشید (مثلا ابتدای پاییز یا بهار - حرکت از داخل منزل به بیرون) حتما پوشش کافی و حتی بیشتر از کافی داشته باشید!
۳- در زمان‌ها و مکان‌هایی که درجه برودت هوا بسیار پایین است سعی کنید رفت و آمد بیهوده نکنید. تنها کارهای ضروری خود را انجام دهید و کارهای دیگر را به روز دیگری موکول کنید.
4- اگر مجبورید در هوای سرد بیرون بروید، کار ساده‌ای انجام دهید: مکانی که محل شروع بیماری است مثل حفره دهان و سینوس‌های سر و صورت را محافظت کنید، به این صورت که استفاده از یک شال گردن که موجب گرم نگه داشته شدن حلق، بینی و حنجره می‌شود (مکان‌هایی که ویروس در آنجا تکثیر می‌شود)، همچنین استفاده از یک هدبند (که سینوس‌های پیشانی را می‌پوشاند) می‌تواند بسیار مفید باشد.
۵- زمانی که علایم اولیه زکام شروع شده، کافی است جلوی رشد و گسترش آن را بگیرید. تنها می‌توان ناحیه حلق خود را از میکروب‌ها تخلیه کرد. برای این کار کافی است از محلول آب و نمک استفاده کنید. نمک می‌تواند رشد میکروب‌ها را مختل کند. همچنین از مایعات گرم استفاده کنید. میکروب‌ها اصلا از گرما در حلق شما خشنود نمی‌شوند.
6- استفاده از دارو جهت پیشگیری از ابتلا به سرماخوردگی در موارد استثنایی است که بستگی به عوامل بسیار دارد اما استفاده از داروهایی را که جلوی ابتلا به سرماخوردگی را می‌گیرند بهتر است به مواردی که بنا به تشخیص پزشک و برای افراد خاص تجویز می‌شود محدود کنید.
۷- اقدامات اولیه گفته شده بهترین کار است.اما در کنار آنها استراحت، اصلی اساسی است. استراحت کافی در بستر این فرصت را به بدن شما می‌دهد تا بتواند در برابر میکروب‌ها از خود دفاع کند.
8- گلودردهای چرکی حتما نیاز به مراجعه و تجویز آنتی بیوتیک دارند. آنها را جدی بگیرید. اما سرماخوردگی ساده الزامی به مراجعه ندارد.
۹- استفاده از دارو برای تسریع روند بهبود بیماری را در پزشکی «درمان‌های حمایتی» می‌گویند که این عبارت در مقابل «درمان‌های ریشه‌ای» به کار برده می‌شود. در گلودردهای چرکی شما نیاز به درمان ریشه‌ای (تجویز آنتی بیوتیک) دارید اما در سرماخوردگی ساده، طب نوین می‌گوید فقط درمان حمایتی کافی است. معنی این عبارت چیست؟ یعنی اینکه بدن خود دفاع در برابر بیماری را انجام می‌دهد و داروها تنها نقشی که دارند کمک به بدن است تا این مرحله را آسان‌تر طی کند.
10- برای این منظور شما می‌توانید از داروهایی که به نام otc معروفند استفاده کنید( دسته‌ای از داروها که از نظر قانونی داروخانه‌ها مجازند حتی بدون نسخه پزشک نیز به مراجعان تحویل دهند.) از این موارد می‌توان به قرص سرماخوردگی بزرگسالان و قرص استامینوفن اشاره کرد.
فراموش نکنید در سرماخوردگی ساده، مصرف دارو هدف اصلی نیست. بلکه استراحت کافی+ مصرف مایعات گرم و فراوان و انجام نکات اولیه گفته شده در بالا مناسب‌ترین اقدام است.

داروهای ممنوعه برای سرماخورده ها
یک ‌فوق تخصص عفونی اطفال گفت: مصرف آنتی بیوتیک در سرماخوردگی از عوارض آن جلوگیری نمی‌کند و مصرف آن ضروری نیست.دکتر غلامرضا سلیمانی ادامه داد: با توجه به اینکه بیماری‌های ویروسی خود به خود بهبود می‌یابند، پس زمان ابتلا به بیماری‌هایی مانند سرماخوردگی ساده، نیازی به مصرف آنتی بیوتیک نیست.وی ادامه داد: البته در سرماخوردگی‌ها و بیماری‌های عفونی ویروسی که سیستم تنفسی فرد درگیر می‌شود، باید ضمن خودداری از مصرف خودسرانه دارو و پیش از مزمن شدن بیماری، به پزشک مراجعه شود.این فوق تخصص عفونی اطفال همچنین تصریح کرد: به یاد داشته باشیم هر نوع آنتی بیوتیک یا به اصطلاح چرک خشک‌کن برای درمان نوع خاصی از عفونت‌ها تولید می‌شود. بنابراین از توصیه داروی مورد استفاده خود به دیگران پرهیز کنید.وی با اشاره به اینکه آنتی بیوتیک ماده‌ای است که از یک میکروارگانیسم تولید یا از آن گرفته می‌شود و میکروارگانیسم‌های دیگر را از بین می‌برد یا مانع تکثیر آنها می‌شود، گفت: مصرف خودسرانه آنتی‌بیوتیک باعث قوی شدن باکتری‌ها شده و داروهایی که در مقابل این باکتری‌ها موثرند، اثر خود را از دست می دهند.

وی افزود: این موضوع باعث افزایش مقاومت به آنتی بیوتیک در جامعه شده و باکتری‌های قوی و مضر از بین نمی‌روند. این باکتری‌ها حتی باقی مانده، رشد و گسترش پیدا می‌کنند که در اثر آن بیماری طولانی شده و فرد دچار عارضه می‌شود. مضرات ناشی از ایجاد باکتری‌های مقاوم حتی کسانی را که آنتی بیوتیک نیز مصرف نکرده‌اند، تحت تاثیر قرار می‌دهد.وی با اشاره به اینکه تمام داروها می‌توانند عوارض جانبی داشته باشند، گفت: مصرف خودسرانه آنتی بیوتیک روی تمام ارگان‌های بدن اثرسوء دارد بروز مشکلات کلیوی، کبدی، کم خونی وخونریزی، استفراغ، اسهال، دردهای شکمی و پلاک‌های سفید روی زبان شود.