صنعت ساخت مخازن بزرگ در ایران بومی شده است

صنعت مخزن داری در جهان از دهه‌های گذشته به عنوان یک صنعت پردرآمد و امن شناخته می‌شد. با این همه در کشور ما تاکنون این موضوع به عنوان یک صنعت استراتژیک به بخش خصوصی واگذار نمی‌شد. در کشورهای مالزی، سنگاپور، مصر و آفریقای‌جنوبی، یکی از پردرآمدترین و سودمندترین صنایع، مخزن‌داری است. در ایران هم از سال ۱۳۹۱، وزارت نفت تصمیم گرفت در سطح مخازن بزرگ این امکان را به بخش خصوصی بدهد که وارد این صنعت بشود. شرکت پترو امید آسیا به نمایندگی از شرکت سرمایه‌گذاری امید، در سخت‌ترین شرایط اقتصادی کشور و باتحریم‌های گسترده جهانی، این موضوع را در دستور کار قرار داد و وارد صنعت مخزن‌سازی در ایران شد. این شرکت مجوز اولین پروژه مخزن سازی توسط بخش خصوصی راکه بالغ بر ذخیره‌سازی ۱۰ میلیون بشکه نفت خام در کشور بود از وزارت نفت دریافت کرد و تا امروز به میزان ۸۰۰ میلیارد تومان در این صنعت سرمایه‌گذاری کرده است. وحید ذاکری، مدیرعامل پترو امید آسیا در گفت وگویی که پیش رو دارید، از جزییات این طرح و تاثیر ارزشمند آن بر رشد و رونق منطقه محروم گناوه و دیلم، رشد صادرات نفت، اشتغالزایی، صرفه‌جویی‌های ارزی و.... می‌گوید.

شرکت پترو امید آسیا چگونه موفق شد مجوز اولین پروژه مخزن سازی توسط بخش خصوصی را از وزارت نفت دریافت کند و چه میزان درآن سرمایه‌گذاری کرده است؟

شرکت پترو امید آسیا به نمایندگی از شرکت سرمایه‌گذاری امید که وابسته به بانک سپه است، در سخت‌ترین شرایط اقتصادی کشور و با تحریم‌های گسترده جهانی، این موضوع را در دستور کار قرار داد و وارد صنعت مخزن‌سازی در تهران شد. این شرکت مجوز اولین پروژه مخزن سازی توسط بخش خصوصی راکه بالغ بر ذخیره‌سازی ۱۰ میلیون بشکه نفت خام در کشور بود از وزارت نفت دریافت کرد و تا امروز به میزان ۸۰۰ میلیارد تومان در این زمینه سرمایه‌گذاری کرده است که امروز موفق به افتتاح این پروژه شدیم. واقعیت این است که در شرایط سخت و بحرانی تحریم ها، بانک سپه وارد سرمایه‌گذاری در این صنعت شد، یعنی درست زمانی که کمتر سازمان و بانکی وارد سرمایه‌گذاری‌های کلان می‌شدند. در آن زمان شرکت‌ها عموما وارد سرمایه‌گذاری‌های مقطعی می‌شدند و سرمایه‌گذاری در این صنعت از ریسک بالایی به خاطر تحریم‌ها برخوردار بود. اما با توجه به رسالتی که بانک سپه و شرکت سرمایه‌گذاری امید برای خود قائل بودند، با سرمایه‌گذاری کلان در این صنعت موفق شدند حدود ۳۶ درصد به ظرفیت ذخیره‌سازی نفت صادراتی کشور اضافه کنند.

با بهره برداری از این پروژه ظرفیت ذخیره‌سازی ایران چقدر افزایش می‌یابد؟

در حال حاضر حدود ۳۰ میلیون بشکه ذخیره نفتی در منطقه خارک وجود دارد که با ۱۰ میلیون بشکه جدید که به آن اضافه شده، ظرفیت ذخیره‌سازی به ۴۰ میلیون بشکه افزایش پیدا می‌کند. این اتفاق زمانی افتاد که مقام معظم رهبری بحث اقتصاد مقاومتی را به عنوان یکی از مهمترین اولویت‌های اقتصادی کشور تعیین کرده اند. با این توضیح که از۳۰ میلیون ذخیره نفتی در منطقه خارک اغلب ۴ تا ۵ میلیون بشکه به خاطر قدمت مخازن در حال بازسازی است و اضافه شدن این میزان ظرفیت ذخیره نفت به ظرفیت استراتژیک ایران، کاری ارزشمند، تاثیرگذار و استراتژیک خواهد بود.

چه میزان از تجهیزات، تولید داخلی و چه میزان از خارج وارد شد؟

تمام مراحل طراحی، ساخت، اجرا و نظارت توسط مهندسان و متخصصان باغیرت و توانمند کشورمان اجرا شده است و به این ترتیب امروز می‌توان اعلام کرد که صنعت طراحی، ساخت، اجرا، نظارت و بهره‌برداری مخازن بزرگ در ایران بومی شده و برای مراحل بعدی و ساخت مخازن جدید کار بسیار ساده‌ای خواهیم داشت.

انتخاب منطقه گناوه و دیلم چه تغییر و تحولی در این منطقه محروم کشور به وجود آورده؟

یکی از دغدغه‌های شرکت سرمایه‌گذاری امید، سرمایه‌گذاری در مناطق محروم است. به همین دلیل و به‌دنبال اهداف کلان شرکت، منطقه محروم دیلم/ گناوه را برای احداث مخازن انتخاب کردیم. طی چند سال گذشته که در حال ساخت و احداث مخازن بودیم، صدها نفر از مردم منطقه در این پروژه مشغول به کار شده‌اند و باعث رونق نسبی منطقه شده است. دومین اتفاقی که در مجموعه این پروژه افتاد، بحث استفاده از منابع داخلی بود. در این پروژه، تمام تامین سرمایه این شرکت برای احداث مخازن توسط بانک‌های سپه، ملت و سینا انجام شده است و بر خلاف نظر کسانی که فکر می‌کردند باید حتما پروژه‌های بزرگ را فاینانس و سرمایه‌های خارجی عملیاتی کرد، این اتفاق ثابت کرد که هم توانمندی داخلی و هم سرمایه و منابع داخلی در صورت وجود مدیریت اصولی و موفق پاسخگوی تمامی نیازهای کشور خواهد بود.

اجرای چنین پروژه‌ای تا چه اندازه می‌تواند در کسب تجربه برای متخصصان کشور در این زمینه سودمند باشد؟

این موضوع ثابت کرد که شعار «ما می‌توانیم» در این پروژه اتفاق افتاده است. یکی از مسائل مهم دیگری که از سیاست‌های شرکت پتروامید است، به کارگیری نیروهای بومی در بهره‌برداری از پروژه است. بنابراین تمام سعی و کوشش خود را خواهیم کرد که در بهره‌برداری از سایت نیز از نیروهای بومی منطقه که منطقه‌ای بسیار محروم است استفاده کنیم .همچنین یکی از بزرگترین سیستم‌های اندازه‌گیری(مترینگ) موجود در صنعت نفت کشور در این پروژه نصب شد.

اجرای این پروژه چه کمکی به وزارت نفت برای حفظ و نگهداری انرژی خواهد کرد؟

همانطور که عرض کردم، این پروژه، بزرگترین پروژه مخزن نفت در بخش خصوصی است. با احداث مخازن ذخیره‌سازی نفت، به میزان قابل توجهی صرفه‌جویی ارزی خواهیم داشت. زمانی که مخازن ذخیره‌سازی وجود نداشته باشد، نفت در شرایط تحریم می‌بایست روی کشتی‌ها ذخیره‌سازی می‌شد و خیلی از کشورها حاضر نبودند نفت ما را ذخیره کنند. با این اتفاق قابل توجه، حداقل چهار برابر پرداختی وزارت نفت به ما برای این پروژه، صرفه‌جویی ارزی شده و از بُعد صرفه‌جویی مالی بسیار ارزشمند و مقرون به صرفه خواهد بود.

میزان اشتغالزایی این پروژه چقدر بوده است؟

با شروع به کار احداث بزرگترین مرکز ذخیره‌سازی نفت خام کشور که توسط بخش خصوصی اجرا شد، حدود ۷۰۰ نفر به طور متوسط در این پروژه مشغول به کار شدند که این موضوع به عنوان یک اقدام مثبت شرکت در زمینه اشتغال‌زایی در منطقه و در شرایطی اتفاق افتاده است که مقام معظم رهبری می‌فرمایند ما از بابت بی‌کاری جوانان شرمساریم و خجالت می‌کشیم.

اگر صحبت دیگری هست بفرمایید.

در پایان لازم می‌دانم از مدیریت بین‌الملل شرکت نفت ایران، مدیران گذشته و حال بانک سپه، شرکت سرمایه‌گذاری امید، شرکت پترو امید آسیا، تمام مسئولان و شهروندان منطقه، کارگران، شرکت تهران جنوب که مجری ایرانی پروژه بود، شرکت ستیران به عنوان ناظر و طراح که در این پروژه نقش‌آفرینی کردند و تمامی افرادی که ما را در ایجاد و احداث این پروژه بسیار مهم و ملی کمک کردند، تقدیر و تشکر کنم؛ به خصوص از مسئولان محترم استانی، استاندار، فرماندار، بخشداران، دهداران و مردم خوب منطقه دیلم و گناوه که در طول دوران ساخت این پروژه لحظه‌ای ما را تنها نگذاشتند، همراه مان بودند و هر جا نیاز به کمک و همراهی و مساعی داشتیم همه افراد با دل و جان کمک کردند که این پروژه عظیم و مهم اقتصادی کشور به سرانجام برسد.