خواهان گشایش صفحه جدیدی در مناسبات فی‌مابین هستیم سعود الفیصل وزیر خارجه عربستان

گروه دیپلماسی: تعرض دو پلیس فرودگاه جده عربستان به دو نوجوان ایرانی همچنان در صدر اخبار رسانه‌های ایرانی و خارجی است. حادثه‌ای که بر روابط تهران و ریاض سایه افکنده است و به تنش آشکار در افکار عمومی و همچنین مواضع رسمی و غیررسمی دو کشور منجر شده است. اگرچه مقامات سعودی قول برخورد قاطع با خاطیان این حادثه را داده‌اند، اما ایران معتقد است که اراده‌ای جدی برای مجازات عاملان این حرکت ناپسند وجود ندارد. در تازه‌ترین اظهارنظر رسمی در این خصوص، وزیر خارجه عربستان در دیدار حسین صادقی سفیر ایران در ریاض، اطمینان داد ریاض ماموران خاطی فرودگاه جده را در سریع‌ترین زمان ممکن و قاطعانه به اشد مجازات خواهد رساند. سعود الفیصل همچنین در این دیدار خواستار فصل تازه‌ای از روابط با ایران شده است. روابطی که در مقطع کنونی بر سر یمن به تقابل جدیدی منجر شده است.

به گزارش «ایرنا»، سفیر ایران در عربستان سعودی روز چهارشنبه هفته گذشته با وزیر خارجه عربستان سعودی ملاقات و طی آن درباره موضوعات مختلف دو جانبه و منطقه‌ای از جمله تعرض به دو نوجوان ایرانی گفت‌وگو کرد. حسین صادقی در این دیدار با اشاره با حادثه فرودگاه جده و اظهار اینکه این مساله احساسات عمومی ملت ایران را جریحه‌دار کرده است خواستار اقدام جدی و قاطع دولت عربستان در برخورد با ماموران متخلف شده است.

سعود الفیصل، وزیر خارجه عربستان نیز در این دیدار درخصوص ماموران متخلف فرودگاه جده اطمینان داد که عربستان سعودی این افراد را در سریع‌ترین زمان ممکن قاطعانه به اشد مجازات خواهد رساند. او همچنین با بیان اینکه ما اهمیت ویژه‌ای برای جمهوری اسلامی ایران قائل هستیم خواهان گشایش صفحه جدیدی در مناسبات فی‌مابین دو کشور شده است.

در این دیدار دو طرف مسائل مشترک مورد اهتمام و زمینه‌های مختلف روابط ایران و عربستان را بررسی کردند. طی دو هفته گذشته این سومین مقام رسمی عربستان سعودی است که در دیدار با سفیر ایران نسبت به پیگیری فوری موضوع حادثه فرودگاه جده و اعمال اشد مجازات در مورد عاملین آن اظهار نظر کرده است.

پیش‌تر، معاون وزیر امور خارجه در امور کنسولی و پارلمانی گفت که مقامات سعودی پیگیر مجازات متخلفان فرودگاه جده هستند. حسن قشقاوی هفته گذشته با بیان اینکه ملاقات مهمی بین سفیر جمهوری اسلامی ایران در ریاض با یک مقام عالیرتبه سعودی درخصوص موضوع دو مامور مجرم عربستانی انجام شد، گفت: «مقامات سعودی گفتند که جز اعمال اشد مجازات برای دو مامور مجرم، آن هم با حضور دو خانواده ایرانی، هرگز رضایت نخواهند داد.» براساس این گزارش در ملاقات مشابه دیگر صادقی سفیر جمهوری اسلامی ایران با معاون وزیر خارجه عربستان، او نیز با حیوانی خواندن عمل انجام شده گفته است: «وزارت خارجه عربستان نیز به نوبه خود خواستار اشد مجازات در صدور حکم برای این دو مجرم سعودی است.»

در داخل ایران نیز واکنش‌های مختلف و متفاوتی به این حادثه نشان داده شده است، از تعلیق حج عمره تا تجمع اعتراضی مقابل سفارت عربستان در تهران. در ادامه این واکنش‌ها دادستان کل کشور در واکنش به اقدام دو مامور عربستان سعودی و شکایت دادستانی کل کشور گفت: «به‌طور جد از طریق وزارت امور‌خارجه به دنبال این موضوع هستیم و پیگیری‌های لازم در حال انجام است.» آیت‌الله موحدی‌کرمانی امام‌جمعه موقت تهران نیز با تاکید بر اینکه عربستان سعودی هرچه زودتر باید مجازات عاملان جنایت فرودگاه جده را جاری و به دنیا نشان دهد، ضمن تشکر از وزیر ارشاد بابت تصمیمی که در مورد حج عمره اتخاذ شده است، گفت: «صحیح نیست که برای انجام عملی مستحب ملت شریف ایران این همه ذلت را تحمل کند.»

معاون عربی و آفریقای وزیرخارجه ایران نیز با بیان اینکه در مورد تعلیق حج عمره نیز گزارش مبسوطی خدمت مراجع ارائه شد، گفت: «این تصمیم به تبع توهین کارکنان فرودگاه جده نسبت به زائران ایرانی انجام گرفت و تا مشخص شدن نهایی مجازات مجرمان این تصمیم پابرجا است.» حسین امیرعبداللهیان از پیگیری مسوولان عالی‌رتبه عربستانی در مورد این پرونده خبر داد و افزود: «در دیدار سفیر ایران در عربستان با وزیر امور خارجه این کشور از انتقال پرونده خاطیان به دستگاه قضایی و صدور اشد مجازات خبر داده شد.»

در بخش دیگری از ملاقات حسین صادقی و سعود الفیصل، سفیر ایران با اشاره به اوضاع منطقه و تحولات یمن مواضع و دیدگاه‌های ایران را تشریح کرد و گفت: «جمهوری اسلامی ایران تداوم جنگ و خونریزی در یمن را به مصلحت منطقه و کشورهای اسلامی نمی‌داند و معتقد است تنها قدرت‌های خارجی و نیز بدخواهان جهان اسلام در قالب تشدید اختلافات میان کشورهای اسلامی از آن بهره خواهند برد و بنابراین خواهان اعلام فوری آتش‌بس و آغاز کمک‌های انسان‌دوستانه به ملت مظلوم و آسیب‌دیده یمن است.»

تهاجم نظامی عربستان در قالب ائتلاف عربی به مواضع حوثی‌ها در یمن، منجر به اصطکاک روابط ایران و عربستان شده است. سعودی‌ها مدعی هستند که حوثی‌ها با ایران در ارتباط هستند. اظهاراتی که ایران ضمن رد آن، از سعودی‌ها خواسته است تا ضمن توقف حملات هوایی، زمینه را برای گفت‌وگوهای ملی میان جریانات یمنی آماده کند. در این چارچوب، تهران با اتخاذ یک دیپلماسی منطقه‌ای فعال و ارائه یک طرح ۴ ماده‌ای برای خروج از بن بست کنونی، در تلاش است تا گروه‌های مختلف یمنی را به میز مذاکره دعوت کند.

رایزنی ظریف با دبیرکل سازمان ملل

وزیر خارجه ایران در رایزنی تلفنی با دبیرکل سازمان ملل، با اشاره به ادامه حملات عربستان سعودی به مردم یمن و زیرساخت‌های آن کشور، بر توقف فوری این حملات و ارسال کمک به مردم بی‌دفاع یمن تاکید کرد. به گزارش اداره کل دیپلماسی رسانه‌ای وزارت امور خارجه، بان کی مون روز پنج‌شنبه گذشته در تماس تلفنی با محمدجواد ظریف ضمن قدردانی از تلاش‌های ایران برای پایان مسالمت‌آمیز بحران یمن، بر لزوم ارسال فوری کمک‌های پزشکی و غذایی به آسیب‌دیدگان در آن کشور تاکید کرد. ظریف با اشاره به طرح چهار ماده‌ای ایران برای پایان دادن به بحران یمن، برانجام هر چه سریع‌تر گفت‌وگوها میان گروه‌های یمنی تاکید و آمادگی تهران برای حل این بحران را اعلام کرد.

رئیس دستگاه دیپلماسی ایران همچنین در گفت‌وگو با شبکه «یورونیوز» در پاسخ به سوالی درباره وضعیت کنونی یمن گفت که دخالت خارجی در یمن باید هرچه زودتر متوقف شود. ظریف تاکید کرد: «جنگ کنونی یمن باید به‌صورت داخلی حل شود.» او ادامه داد: «هیچ کس نباید در این گفت‌وگوها دخالت داشته باشد. این یک مذاکره میان یمنی‌ها و خارجی‌ها یا مذاکره‌ای میان قدرت‌های بیگانه نیست.» ظریف تاکید کرد: «آنچه قدرت‌های جهانی باید انجام دهند این است که برگزاری رایزنی میان گروه‌های مختلف یمنی را تسهیل کنند.»

خطای استراتژیک عربستان

در ادامه این تلاش ها، معاون عربی و آفریقای وزیر امور خارجه نیز گفت که تجاوز عربستان به یمن یک خطای استراتژیک و مخل امنیت منطقه است. به گزارش «ایرنا»، حسین امیرعبداللهیان روز پنج‌شنبه در جریان سفر به قم و دیدار با شماری از مراجع تقلید در جمع خبرنگاران با انتقاد از قطعنامه صادره از سوی شورای امنیت بر ضد یمن افزود: «در این قطعنامه شورای امنیت هیچ توجهی به وضعیت تجاوز عربستان به یمن نشده است و از نظر این بی‌توجهی و نادیده گرفته شدن تجاوز عربستان انتقاد جدی به این قطعنامه داریم.»

شورای امنیت سازمان ملل روز چهارشنبه با تصویب پیش‌نویس قطعنامه ۲۲۱۶ تحت بند هفتم منشور سازمان ملل، از حوثی‌ها خواستند که نیروهای خود را از مناطقی که تصرف کرده‌اند عقب بکشند. از ۱۵ عضو شورای امنیت، ۱۴ کشور رای مثبت و روسیه رای ممتنع داد. کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس ضمن استقبال از تصویب این قطعنامه اعلام کردند: این اقدام «پیام آشکاری درخصوص وحدت جامعه جهانی در مورد حمایت از مشروعیت دولت مستعفی در یمن» است. جنبش انصارالله نیز تصویب این قطعنامه را به شدت محکوم کرده و آن را «حمایت از تجاوز» نامیده است.

حسین امیرعبداللهیان نیز اقدام نظامی عربستان را تشدیدکننده افراطی‌گری و تروریسم در منطقه ذکر کرد و گفت: «مسوولان عربستانی باید با اتخاذ رویکرد صحیح مانع از جنگ‌افروزی در منطقه شوند و راهکار سیاسی را برای پیگیری مسائل انتخاب کنند.» امیرعبداللهیان با بیان اینکه ایران هیچ دخالتی در مساله یمن ندارد و نیروی نظامی و حتی مستشار نظامی برای امور آموزشی در یمن ندارد افزود: «اینکه یمنی‌ها در مقابل حمله عربستان چه تاکتیک دفاعی اتخاذ می‌کنند موضوع کاملا داخلی است.»

او گفت: «ایران از وحدت و تمامیت ارضی یمن حمایت می‌کند و با همه گروه‌های یمنی ارتباط داشته و اقدامات سیاسی و مبارزه با تروریسم در یمن را حمایت می‌کند.» امیرعبداللهیان با بیان اینکه هیچ الگوی امنیتی در منطقه بدون حضور ایران موفق نیست افزود: «ایران دارای نقش مهم منطقه‌ای است که از آن برای تقویت صلح و ثبات در منطقه حداکثر استفاده را می‌کند.» او همچنین تاکید کرد: «امنیت منطقه و کشورهای آن از جمله یمن و عربستان برای ایران مهم است و ایران به گفت‌وگوی خود با عربستان و استفاده از ظرفیت ارتباطات منطقه‌ای برای تقویت صلح و ثبات در منطقه ادامه می‌دهد.» امیرعبداللهیان در ادامه، به دیدارهای خود با مراجع تقلید اشاره کرد و افزود: «با حضرات آیات مکارم شیرازی، صافی گلپایگانی و سبحانی دیدار کرده و گزارشی از آخرین وضعیت کشورهای عراق، سوریه، بحرین و یمن ارائه شد.» او گفت: «در این دیدارها تاکید شد که تجاوز عربستان به یمن بدون هیچ توجیه سیاسی و حقوقی انجام شده است که مردم بی‌دفاع یمن بیشترین آسیب را از این جنگ افروزی می‌بینند.» امیرعبداللهیان ادامه داد: «ایران و صلیب سرخ جهانی و هلال احمر آمادگی ارسال کمک‌های بشردوستانه به یمن را دارند، اما سعودی‌ها حتی با آتش بس دو ساعته برای ارسال کمک‌ها موافقت نکردند.»