پشت صحنه تبلیغات آپارتمان‌های خارجی
هاجر شادمانی افزایش تمایل ایرانیان به سرمایه‌گذاری ملکی در کشور دوم، به همراه بالا رفتن حجم آگهی‌های رسانه‌ای برای جذب سرمایه و خرید ملک با وعده اخذ اقامت برای سرمایه‌گذاران ملکی، باعث شده تب و تاب خرید مسکن در خارج از کشور، این روزها نسبت به دوره‌های گذشته، محسوس‌تر شود. درحالی‌که با گذشت زمان، تعداد بیشتری از مردم با انگیزه‌های تجارت، اقامت، تحصیل و... با قصد عزیمت دائمی، موقت یا فصلی به سکونت در برخی کشورهای خارجی علاقه‌مند شده‌اند، دلالان فروش ملک نیز دست به‌کار شده و با وعده‌های مختلفی ازجمله ثبت شرکت و دریافت اقامت برای متقاضیان، به معرفی فایل‌های فروش ملک در این کشورها می‌پردازند.
فایل‌های معرفی شده از سوی اغلب این دلالان با شرایط پیش‌فروش به متقاضیان معرفی می‌شود، این در حالی است که تنها تعداد کمی از این آگهی‌ها مربوط به واحدهایی است که آماده تحویل هستند.
با توجه به افزایش روزافزون این دسته از آگهی‌ها از یک طرف و بالا رفتن انگیزه و تمایل ایرانیان برای خرید ملک با هدف دریافت اقامت از سوی دیگر، این سوال ایجاد می‌شود که ریسک این دسته از سرمایه‌گذاری‌ها در خارج از کشور چیست و آیا همه چیز همان‌طور پیش می‌رود که دلالان املاک در خارج از کشور وعده می‌دهند؟
به عبارت دیگر تا چه اندازه می‌توان به وعده‌های دلالان اعتماد کرد و نسبت به خرید ملک با این شرایط در خارج از کشور خوش‌بین بود؟
تجربه تلخ خرید مسکن در دبی
هر چند در سال‌های اخیر تب و تاب خرید ملک در برخی کشورها همچون قبرس، ترکیه و چند کشور اروپایی افزایش پیدا کرده است اما بهتر است متقاضیان قبل از هر اقدامی برای اعتماد به آنچه دلالان مسکن خارج از کشور مدعی آن هستند، به تجربه سرمایه‌گذاری ملکی ایرانیان در سال‌های قبل رجوع کنند.
شاید به خاطر داشته باشید که در دوره‌ای قبل از سال 2008 میلادی، مقصد بیشترین ترغیب و تشویق دلالان برای سرمایه‌گذاری ملکی ایرانیان در خارج از کشور، دبی بود. سرمایه‌گذاران بسیاری از کشورهای مختلف و همچنین ایران، با وعده دریافت اقامت و کسب سودهای کلان، راهی بازار مسکن دبی شدند اما دیری نپایید که بازار مسکن در این کشور از سال 2008 شروع به افت کرد و در واقع سقوط آزادی در حد افت 60 درصدی قیمت را تجربه کرد.
بازار مسکن دبی از بحران مالی جهانی سال ۲۰۰۸ به شدت آسیب دید تا جایی که افت ۶۰ درصدی بهای ملک در آن بسیاری از سرمایه‌گذاران را با زیانی هنگفت مواجه کرد.
طی آن سال، بسیاری از سرمایه‌گذاران ملکی در دبی با رها کردن اموال خود و برای خلاصی از طلبکاران به کشورهایشان متواری شدند و در واقع ترمز بسیاری از پروژه‌های بزرگی که دلالان به خریدارانشان در قبال دریافت پول وعده اقامت و برخورداری از مسکن داده بودند، کشیده شد.
این بحران تا جایی ادامه پیدا کرد که اکنون هم که چند سال از سقوط آزاد بازار مسکن در دبی گذشته است هنوز پرونده‌های قضایی بسیاری در رابطه با این زیان‌ها در دادگاه‌ها گشوده است.
در دام تبلیغات ملکی نیفتید
هرچند هم‌اکنون آگهی‌های خرید ملک در دبی در نتیجه بحران سال ۲۰۰۸ در این کشور کاهش یافته است، اما هم‌اکنون مقصد تبلیغاتی اغلب دلالان ملکی بازار مسکن در خارج از کشور متوجه برخی کشورها مانند ترکیه، قبرس و چند کشور اروپایی است.
این در حالی است که این تبلیغات در حال حاضر بخش قابل توجه و عمده‌ای از تبلیغات شبکه‌های ماهواره‌ای فارسی زبان را به خود اختصاص داده است و حتی در آگهی‌های برخی روزنامه‌های داخلی نیز می‌توان رد پای پر رنگی از فعالیت این دلالان را مشاهده کرد.
اما، رئیس اتحادیه مشاوران املاک تهران در این زمینه به متقاضیان خرید ملک در خارج از کشور هشدار داد: به‌طور کلی درستی و قابل اعتماد بودن این دسته از آگهی‌های رسانه‌ای در مورد خرید ملک در خارج از کشور را رد می‌کنم و به مردم توصیه می‌کنم به هیچ وجه در دام دلالان ملکی خارج از کشور گرفتار نشوند.
حسام عقبایی، حقوقدان و وکیل پایه یک دادگستری، ادامه داد: تجربه سال‌های گذشته از این شیوه دلالی ملکی نشان داد، بسیاری از آگهی‌های روزنامه‌ای که به معرفی املاک در خارج از کشور می‌پرداخت و با وعده اقامت، ایرانیان را به خرید این املاک ترغیب می‌کرد، از سوی شرکت‌هایی منتشر می‌شد که اکثر قریب به اتفاق آنها نامعتبر بودند.
وی افزود: این شرکت‌ها با متقاضیان در ایران قرارداد می‌بستند و پس از دریافت پول‌های کلان از آنها، پروژه‌هایی به آنها نشان می‌دادند که اساسا متعلق به آنها نبود یا وجود خارجی نداشت.
خرید ملک ضامن اخذ اقامت نیست
عقبایی تاکید کرد: هرچند موافق سرمایه‌گذاری و خروج سرمایه از ایران نیستم و با این گروه از سرمایه‌گذاری‌ها مخالفم، اما کسانی که به هر دلیل تمایل به سرمایه‌گذاری در کشور دیگر با خرید ملک دارند به جای اعتماد به این دلالان، بهتر است به بازار مسکن داخلی در همان کشورها مراجعه کنند و به صورت قانونی و با شرایط موجود در همان کشورها، معاملات خود را در کشور مقصد صورت دهند.
وی با بیان اینکه هیچ کدام از این آگهی‌ها جنبه قانونی ندارد، توصیه کرد: همچنین کسانی که از این طریق تمایل به سرمایه‌گذاری در کشور دیگری برای اخذ اقامت دارند، باید حتما با وکلای قانونی و واجد صلاحیت در خصوص شرایط و نحوه دریافت اقامت در سایر کشورها، مشورت کنند و تصور نکنند که تنها با خرید ملک می‌توانند اقامت کشور دیگری را دریافت کنند.