محمد‌تقی رضایی* به موجب ماده واحده مصوب ۲۱/۱۰/۱۳۷۲ و اصلاحیه مورخ ۱۷/۱۱/۱۳۷۲ مجلس شورای اسلامی با عنوان قانون استفاده از خدمات تخصصی و حرفه‌ای حسابداران ذی‌صلاح به عنوان حسابدار رسمی، به دولت اجازه داده شد به منظور اعمال نظارت مالی بر واحدهای تولیدی، بازرگانی و خدماتی همچنین حصول اطمینان از قابل اعتماد بودن صورت‌های مالی واحدهای مزبور حسب مورد و نیاز، ترتیبات لازم را برای استفاده از خدمات تخصصی و حرفه‌ای حسابداران ذی‌صلاح به عنوان حسابدار رسمی در موارد مندرج در ماده مذکور (حسابرسی و بازرسی قانونی و حسابرسی مالیاتی) به عمل آورده متعاقبا در سال ۱۳۷۸ اساسنامه جامعه حسابداران رسمی ایران به تصویب هیات محترم وزیران رسید و جامعه حسابداران رسمی ایران فعالیت عملی خود را از سال ۱۳۸۱ آغاز کرد. طبق ماده ۲ اساسنامه جامعه حسابداران رسمی ایران، هدف از تشکیل جامعه عبارت است از تنظیم اعتلای حرفه حسابداری و حسابرسی در کشور و نظارت حرفه‌ای بر کار حسابداران رسمی از طریق: الف) تشکل حسابداران رسمی ایران ب) بهبود و گسترش خدمات حرفه‌ای از طریق کمک در تهیه، تدوین، اشاعه و ارتقای اصول و استانداردهای حسابداری، حسابرسی خدمات مالی وآیین رفتار حرفه‌ای پ) بالا بردن دانش تخصصی حسابداران رسمی از طریق گسترش و بهبود آموزش، انجام تحقیقات و انتشارات نشریات تخصصی و حرفه‌ای ت) حمایت از حقوق حرفه‌ای اعضا ث) برقراری ارتباط مستمر فنی و حرفه‌ای بین اعضا ج) ارتباط با موسسات و تشکل‌های حرفه‌ای منطقه‌ای و بین‌المللی و در صورت نیاز عضویت در آنها طبق ماده ۴ اساسنامه جامعه حسابداران رسمی ایران، ارکان جامعه شامل مجمع عمومی، شورای عالی، هیات مدیره و هیات عالی نظارت است. مجمع عمومی به عنوان بالاترین رکن جامعه وظیفه و اختیار انتخاب اعضای شورای عالی، تصویب گزارش سالانه شورای عالی، تعیین حق حضور اعضای شورای عالی به پیشنهاد هیات رییسه مجمع و تعیین روزنامه کثیرالانتشار برای درج آگهی‌های جامعه را عهده‌دار است. مهم‌ترین و موثرترین وظیفه و اختیار مجمع عمومی، انتخاب اعضای شورای عالی جامعه است. طبق ماده ۶ اساسنامه جامعه، تعداد اعضای شورای عالی ۱۱ نفراست که از بین اعضای جامعه توسط مجمع عمومی انتخاب می‌شود انتخاب مناسب و موثر اعضای شورای عالی مستلزم داشتن اطلاعات کافی از سوابق حرفه‌ای و شغلی کاندیداهای شورای عالی، التزام عملی اعضا به اصول و موازین حرفه‌ای و در صورتی که سابقه عضویت در ارکان جامعه را داشته اند، اطلاعات کافی از عملکرد قبلی ایشان در ارکان جامعه خواهد بود. حسابداران رسمی اعم از شاغل و غیرشاغل، همچون سایر گروه‌های حرفه‌ای از یک سو ملزم به رعایت اخلاق عمومی و قوانین جاری کشور و از سوی دیگر مکلف به رعایت آیین رفتار حرفه‌ای مصوب تشکل حرفه‌ای مربوط به حرفه خود هستند. یکی از ویژگی‌های حرفه حسابداری، پذیرش وظیفه و مسوولیت در قبال جامعه است. پذیرش مسوولیت در قبال جامعه یعنی اینکه منافع عمومی در انجام کارها، رعایت و انجام امور در چارچوب موازین حرفه‌ای صورت پذیرد. بزرگ‌ترین سرمایه جامعه حسابداران رسمی ایران همین اعتماد عمومی است. کاندیدای شورای‌عالی باید بیش از دیگران به این مسوولیت و امانت خطیر توجه کند. یکی از اصول بنیادی حرفه حسابرسی رفتار حرفه‌ای است. از کاندیداهای شورای عالی جامعه حسابداران رسمی ایران انتظار می‌رود در جریان معرفی خود و جلب آرای اعضا همواره به این اصل بنیادی توجه داشته باشند. ورود به شورای عالی جامعه حسابداران رسمی ایران به هر وسیله ممکن، به هیچ عنوان برازنده اعضای جامعه حسابداران رسمی ایران نیست. معرفی و حمایت از کاندیداهای خاص در قالب گروه‌ها و تشکل‌های فاقد هویت، ترغیب و تشویق اعضا به عدم استفاده از تمامی حقوق خود در انتخاب اعضا و رای به تعدادی اندک از کاندیداها (تک رأی)، حمایت سایر تشکل‌های حرفه‌ای از برخی اعضا بدون داشتن معیاری مناسب برای ارزیابی برنامه‌های آنها، از جمله مواردی است که سلامت انتخابات شورای عالی را با مخاطره مواجه می‌سازد. در این برهه حساس که استقلال جامعه حسابداران رسمی با مخاطره جدی مواجه و نهادهایی همچون بورس گوی رقابت را در وضع مقررات و نظارت بر مؤسسات حسابرسی از جامعه حسابداران رسمی ایران ربوده و حسابداران رسمی ناباورانه شاهد وضع مقررات سخت‌گیرانه و مسوولیت‌زای خارج از حیطه وظیفه و مسوولیت خود هستند، انتظار می‌رود کاندیداهای محترم عضویت در شورای عالی نسبت به ارائه برنامه‌های خویش و راهکارهای تحقق آنها اقدام و در جریان معرفی خویش اصول و موازین اخلاقی و حرفه‌ای را رعایت کنند و در صورت انتخاب، امین و امانتدار رای‌دهندگان باشند. همچنین از اعضای محترم جامعه به خصوص شرکای موسسات حسابرسی و سایر شاغلان در حرفه انتظار می‌رود که برای شرکت در انتخابات احساس تکلیف کرده، با مشارکت موثر، ارزیابی برنامه‌های هریک از کاندیداها، پرهیز از دادن تک رای و توجه به ویژگی‌های شخصیتی کاندیداها و سوابق حرفه‌ای و شغلی آنها، شرایطی را فراهم آورند که کسانی به شورای عالی راه یابند که حامی حقوق اعضا بوده و با رعایت کامل اصول و موازین اخلاقی و حرفه‌ای تحقق سایر اهداف جامعه را سرعت بخشند. *حسابدار رسمی