چگونه هزینه مصرف انرژی خانه خود را کاهش دهیم

در واقع رعایت نشدن برخی استانداردها در ساختمان‌سازی و لوازم انرژی‌بر، موجب شده مصرف انرژی از حد متعارف خود خارج شود.
شرکت بهینه‌سازی مصرف سوخت کشور برای مصرف صحیح انرژی راهکارهایی ارائه داده است که به عنوان «طرح جامع انرژی‌های خانگی» منتشر شده است که در زیر به بخش‌هایی از آن اشاره می‌شود.

مصرف انرژی خانه
اولین گام برای استفاده کارآمدتر از انرژی در بخش خانگی، یافتن نقاطی از خانه است که بیشترین مصرف انرژی را دارد. ممیزی انرژی، این نقاط را نشان داده و با ارائه اندازه‌گیری‌های دقیق، راه‌هایی برای کاهش هزینه‌های انرژی پیشنهاد می‌کند. در مورد ممیزی انرژی نکاتی یادآور می‌شود:
۱ - در صورت امکان از طرح ساختمان خود نقشه‌های اجرایی ماندن کف،‌ دیوار و سقف را بخواهید و از میزان صحیح عایق‌کاری حرارتی در آن اطمینان حاصل کنید.
2 - تمام سوراخ‌ها و شکاف‌های دیوارها، سقف‌ها، درها، اتصالات روشنایی، سوئیچ‌ها و خروجی‌های برق را که موجب نشست هوا به بیرون یا درون می‌شوند، کنترل کنید.
۳ - از باز نبودن دریچه شومینه اطمینان حاصل کنید.
4 - از صحت عملکرد کلیه وسایل منزل و نیز سیستم‌های سرمایش و گرمایش اطمینان حاصل کنید.
۵ - روشنایی‌های مورد نیاز خانواده را بررسی کنید و با استفاده از الگویی مناسب، نورهای مناطق پرمصرف مانند اتاق نشمین، آشپزخانه و قسمت‌های بیرونی را مورد توجه قرار دهید. راه‌‌های استفاده از نور روز و کاهش زمان روشن بودن لامپ‌ها را بررسی کرده و لامپ‌های رشته‌ای را با لامپ‌های استاندارد فلورسنت یا لامپ‌های کم مصرف جایگزین کنید.

عایق‌کاری حرارتی و هوابندی
یکی از سریع‌ترین و سودآورترین نتایج استفاده از طرح جامع انرژی‌های خانگی، بررسی چگونگی عایق‌کاری منزل به منظور کاستن اتلاف انرژی است. این کار باعث استفاده مناسب‌تر از هزینه‌های پرداختی انرژی می‌شود. تولید یک عایق مناسب با استفاده از ترکیب مصالح و تفکیک‌های ساخت و ساز، منجر به ایجاد بنایی با خصوصیات حرارتی مطلوب می‌شود؛ به طوری که نیاز به عملیاتی نظیر تصفیه هوا و کنترل میزان رطوبت ضروری نیست. با صرف هزینه‌ای اندک می‌توان با استفاده از محصولات عایق کار و هوابندی خاص، هزینه‌های سرمایه‌گذاری مورد نیاز برای تامین سرمایش و گرمایش را تا 30درصد کاهش داد.

هوابندی
نشت هوای گرم از خانه به بیرون در تابستان و خروج آن در طول زمستان دلیل عمده هدر رفتن‌های زیاد پرداختی انرژی در خانه است. از جمله سریع‌ترین راه‌های صرفه‌جویی در هزینه، گچ گرفتن، درزگیری یا هوابندی تمامی شکاف‌ها، ترک‌ها و روزنه‌های مرتبط با فضای بیرون است. با کاهش دادن راه‌های نفوذ هوا می‌توان با ۱۴درصد در پرداخت قبوض انرژی صرفه‌جویی کرد.
این راه‌ها عبارتنداز: آبریز سقف،‌ ورودی اتاق شیروانی، جعبه و کابل‌های برق، لوله‌کشی‌ها، دودکش آب گرمکن، کانال‌ها، در‌ها و چارچوب‌ها، هواکش شومینه، ورودی هوای گرم، چارچوب پنجره‌ها، کف و تزئینات داخلی، فضاهای دسترسی به لوله‌کشی، کلیدها و پریزهای برق، اتصالات روشنایی و آستانه در‌ها.

نکاتی درباره هوابندی
اگر راهکارهای هوابندی را در خانه به کار ببندید تا اندازه زیادی از هدر شدن انرژی جلوگیری کرده‌اید.
1 - ابتدا راه‌های ورود و خروج هوا به خانه را امتحان کنید. در یک روز بادی با قرار دادن تکه چوب در حال سوختن جلوی مکان‌هایی نظیر پنجره، در، جعبه‌های برق، اتصالات لوله، اتصالات سقف و سایر نقاط که احتمال ارتباط با بیرون برای آنها متصور است، این آزمایش صورت می‌گیرد. در صورتی که یک جریان افقی از حرکت دود ایجاد شود، نشان‌دهنده وجود شکاف است که باید با درزگیری، گچ‌کاری یا بتونه‌کاری رفع شود.

2 - در و پنجره‌هایی را که نشست دارند، درزبندی کنید.
۳ - فضای توخالی بالای کابینت، سقف‌ها، کف‌ها، دیوارهای بیرونی و مسیرهای سیم‌کشی برق را که نشست دارند، درزبندی کنید.
4 - پشت کلید و پریزهای برق موجود بر روی دیوارهای بیرونی، واشر لاستیکی نصب کنید.
۵ - سوراخ‌های موجود روی عایق را که به واسطه کثیف بودن عایق دیده نشده و منشا نشت هوا هستند، جست‌وجو کنید. شما می‌توانید این مشکل را با چسباندن صفحات پلاستیکی روی آنها و گچ گرفتن اطراف صفحات رفع کنید.
6 - بر روی پنجره‌های تک جداره، پرده کرکره‌های قابل تنظیم در بخش بیرونی مانند پرده کرکره پارسیانا نصب کرده یا آن را با پنجره‌های دوجداره جایگزین کنید.
نصب این پنجره‌ها، میزان مقاومت حرارتی را تا دو برابر افزایش داده و می‌تواند مزیت‌هایی نظیر کاهش میعان آب روی پنجره و نیز ممانعت از یخ‌زدگی را به دنبال داشته باشد.
7 - در زمان استفاده نکردن از شومینه، دریچه هواکش آن کاملا بسته باشد. یکی از عوامل مهم در طراحی شومینه، امکان خروج سریع دود است، بنابراین تا زمانی که هواکش کاملا بسته نباشد، هوای گرم، بیست و چهار ساعته به سرعت در حال خروج است.
۸ - جهت کاهش نشت دیوارهای بیرونی در ساختمان جدید،‌ کوبیدن محل اتصال پوشش خارجی یا درزبندی و گچ گرفتن دیوارهای خارجی ضروری است.

سرمایش و گرمایش
برای سرمایش و گرمایش، باید انرژی و هزینه بیشتری نسبت به سایر سیستم‌های خانگی به کار برد. برای نمونه 44درصد از مبلغ قبوض تاسیسات مربوط به فرآیند سرمایش و گرمایش می‌شود. این مساله که از چه نوع سیستم گرمایش، تهویه و هواساز در منزل استفاده می‌کنید، اهمیت چندانی ندارد؛ زیرا می‌توانید با نگهداری درست و ارتقای تجهیزات خانه، آسایش خود را بالا برده و در هزینه صرفه‌جویی کنید. اما به خاطر داشته باشید که در مقایسه با سیستم‌های کلی خانگی، یک دیگ با کارکرد بهینه، به تنهایی نمی‌تواند مخارج انرژی را کاهش دهد. با انجام کارهایی نظیر نگهداری خاص از سیستم‌ها، ارتقای سیستم با عایق‌های ویژه، هوابندی و تنظیم ترموستات، می‌توانید مبلغ صورتحساب انرژی خود را کاهش داده و آلودگی ایجاد شده را به نصف برسانید.

سیستم‌های گرمایش خانگی
برای گرم کردن خانه در نقاط مختلف کشور سوخت‌های مختلفی همچون گاز، نفت، برق و غیره استفاده می‌شود که برای بهینه شدن مصرف سوخت نکات زیر قابل توجه است:
1 - بین رادیاتور و دیوار پشت آن از صفحات انعکاس گرمایی استفاده کنید.
۲ - از فن تهویه آشپزخانه، حمام و سایر نقاط، به شکل معقول استفاده کنید. این‌گونه فن‌ها می‌توانند در طول یک ساعت مقدار قابل توجهی از هوای گرم یا سرد را از خانه خارج کنند. به محض پایان کار آنها را خاموش کنید.
3 - در طول فصول گرم جلوی پنجره‌‌های جنوبی ساختمان، سایبان یا پرده نصب کنید.
۴ - در زمستان در طول روز پرده را کنار بزنید تا نور وارد شود و در طول شب برای جلوگیری از ورود هوای سرد، آن را بسته نگه دارید. در فصل گرم نیز در طول روز سایه‌بان و پوشش پنجره را برای جلوگیری از دریافت حرارت خورشیدی بسته نگه دارید.
5 - در اتاق‌هایی را که بلااستفاده بوده و از باقی قسمت‌های منزل جدا شده، بسته نگه دارید. درجه ترموستات را پایین آورده و یا وسیله گرمایشی آن قسمت را خاموش کنید. اما اگر گرمایش آن اتاق‌ها روی تعبیه قسمت‌ها تاثیر منفی دارد، آن را خاموش نکنید. به عنوان مثال، اگر سیستم گرمایش شما پمپ حرارتی است، خروجی‌ها را هرگز نبندید؛ زیرا بستن خروجی‌ها باعث صدمه زدن به پمپ حرارتی می‌شود.
۶ - درصورت خریداری یک سیستم گرمایش یا سرمایش جدید، تجهیزاتی با بازده انرژی بالا انتخاب کنید. برای مقایسه انرژی مصرف، پیمانکار باید قادر به ارائه لیستی از انواع مختلف مدل‌ها و طرح‌ها باشد. از این رو مدلی را که بالاترین رده انرژی را در برچسب انرژی دارد، استفاده کنید.

کانال‌ها
اگرچه کانال‌ها در زیر پای شما یا بالای سر شما هستند، ولی یکی از مهم‌ترین سیستم‌ها در خانه شما بوده و با اتلاف انرژی، مقدار زیادی از پول شما را هدر می‌دهند.
سیستم کانال‌کشی خانه، یک شبکه شاخه‌ای از لوله‌های موجود در بین دیوار، سقف یا کف خانه است که هوای تولید‌شده در دیگ و تهویه مطبوع مرکزی را به داخل اتاق حمل می‌کند. کانال‌ها معمولا از ورق‌های فلزی، فایبر‌گلاس و گاهی اوقات نیز عایقی ندارند. کانال‌هایی که به محیط‌های غیرگرم نشت حرارت دارند، سالانه مقدار زیادی اتلاف هزینه را موجب می‌شوند. کانال‌های عایق شده در فضاهایی که سیستم گرمایش و سرمایش ندارند، معمولا بسیار اقتصادی هستند.

داکت‌ها
داکت‌ها درزبندی نشده زیر سقف‌ها و پیلوت‌های بدون استفاده و کم‌ارتفاع، گرما را از دست داده و موجب افزایش هزینه‌ها می‌شوند. برای جلوگیری از فرسودگی، ترک‌خوردگی و چسبندگی نوارهای عایق‌کاری به مرور زمان به نکات زیر توجه داشته باشید:
الف- فراموش نکنید داکت‌های عایق‌شده زیرزمینی، فضای زیرزمین را سردتر خواهد کرد. در صورتی که داکت‌ها و دیوارهای زیرزمین عایق نشده‌اند، هر دو را مورد توجه قرار دهید.
ب- اگر زیرزمین خانه به فضای قابل زندگی تغییر کاربری داد، داکت‌های رفت و برگشت هوای گرم را برای تمامی اتاق‌های زیرزمین تامین کنید.
پ- از وجود عایق‌ مناسب در اطراف داکت‌های هوای سرد به منظور جلوگیری از تشکیل رطوبت اطمینان حاصل کنید.
ت- برای تعمیر و کمک در زمینه عایق‌بندی داکت‌ها با یک متخصص تماس بگیرید.

پمپ‌های حرارتی
اگر برای گرمایش خانه از برق استفاده می‌کنید، نصب یک پمپ حرارتی با بازده انرژی بالا را مدنظر قرار دهید. پمپ‌های حرارتی از جمله کاراترین وسایل تامین حرارت الکتریکی در شرایط آب‌و‌هوایی معتدل است و حرارت تامین شده متوسط آنها سه برابر وسایل هم‌اندازه آنها از نظر مصرف انرژی است. پمپ‌های حرارتی دارای سه نوع هوا به هوا، آبی و زمینی جهت تامین انرژی هستند. آنها حرارت را از هوا، آب یا زمین بیرون خانه شما دریافت و آن را جهت استفاده داخل منزل متمرکز می‌کنند. پمپ‌های حرارتی به عنوان تهویه مطبوع مرکزی می‌توانند دومنظوره استفاده شوند. آنها همچنین می‌توانند با بیرون بردن گرمای منزل، خانه را سرد کنند. پمپ‌های حرارتی می‌توانند میزان برق مصرفی جهت گرمایش را بین ۳۰ تا ۴۰درصد کاهش دهند.

نکاتی در مورد پمپ‌های حرارتی
اگر تنظیم ترموستات پمپ به حالت دستی سبب افزایش مقاومت الکتریکی شد، آن را به حالت دستی بازنگردانید. این نوع از گرمایش که اغلب به عنوان یک پشتیبان برای پمپ حرارتی محسوب می‌شود، بسیار گران است. همچنین فیلترها را حداقل یک‌بار در ماه تعویض یا در صورت نیاز، تمیز و طبق توصیه سازنده آن را نگه‌داری کنید.

شومینه
شومینه در صورت استفاده نامطلوب و رعایت نکردن ملزومات آن، می‌تواند به عنوان یکی از منابع اتلاف حرارتی باشد. به عبارتی با این کار بخشی از انرژی به همراه حجمی از هوای گرم، مستقیم از دودکش بیرون فرستاده می‌شود.
از این رو رعایت نکات زیر ضروری است:
- اگر از شومینه استفاده نمی‌کنید، دودکش آن را درزگیری کنید و دریچه آن را بسته نگه دارید. باز گذاشتن دریچه، به منزله باز گذاشتن پنجره‌ای به پهنای حدود ۲۰سانتی‌متر در طول زمستان برای خروج هوای گرم است.
- بازگذاشتن دمپر زیر شومینه به کاهش تلفات حرارتی کمک می‌کند یا درز دمپر را به اندازه 2تا3سانتی‌متر بازگذاشته و در‌های اتاق را ببندید.
- در‌های شیشه‌ای نشکن نصب کرده و یک سیستم تبادل که هوای گرم را به اتاق بازگرداند، تعبیه کنید.
-درز دمپر دودکش را درزبندی کرده و تا حد امکان آن را کیپ کنید.
-اطراف دودکش را گچ‌‌گیری کنید.
-از شبکه‌های فلزی مخصوص C شکل جهت هدایت هوای سرد اتاق به داخل شومینه استفاده کنید تا هوای گرم در اتاق به چرخش درآید.

نکاتی در مورد سرمایش
- ترموستات را تا حدی که به راحتی و آسایش شما صدمه نمی‌زند، پایین نگه دارید. تفاوت کم بین درجه حرارت داخل و خارج کاهش مخارج را در پی دارد.
- درجه ترموستات را پایین‌تر از درجه متداول نگذارید؛ زیرا این کار باعث تسریع در سرمایش محیط نشده و مخارج بیشتری را تحمیل خواهد کرد.
- در ورودی شبکه تهویه مطبوع به دلیل تاثیرات بیشتر در سرمایش از یک فن استفاده کنید، بدون اینکه مخارج انرژی به کار رفته را افزایش دهید.
- از سایه درختان و گیاهان بر روی دستگاه‌های تهویه استفاده کنید؛ اما توجه کنید که مسیر ورودی تهویه مختل نشود. دستگاه تهویه در حال کار در زیر سایه، تا 10درصد کمتر از تهویه زیر آفتاب انرژی مصرف می‌کند.

گرمایش شبانه
با به‌کارگیری ترموستات قابل برنامه‌ریزی می‌توانید گرمایش خانه را شب هنگام یا زمانی که در منزل نیستید پایین آورید.

سرمایش
با روشن کردن خودکار سیستم تهویه مطبوع در شب‌های تابستان می‌توانید به صرفه‌جویی در هزینه‌های انرژی خود کمک کنید. (با این روش بدنه ساختمان در شب‌های خنک تابستان سرد شده و در روز، احساس خنکی بیشتری خواهید کرد).
با کم کردن درجه ترموستات‌ها به میزان ۱۰ تا ۱۵درصد در هشت ساعت روزانه، شما می‌توانید تا ۱۰درصد در هزینه‌های انرژی سالانه صرفه‌جویی کنید. انجام این کار می‌تواند بدون زحمتی برای شما، به صورت اتوماتیک یا توسط ترموستات‌های قابل برنامه‌ریزی صورت گیرد. به کمک این ترموستات شما می‌توانید وسایل تهویه هوا یا گرمایش را طبق جدول زمان‌بندی روشن کنید. در نتیجه وسایل در زمان‌هایی که شما خواب هستید یا هنگامی که قسمتی از خانه استفاده نمی‌شوند به کار نمی‌رود.
ترموستات‌های قابل برنامه‌ریزی می‌توانند تنظیماتی را که به صورت دستی در طول روز یا هفته اجرا کرده‌اید به صورت داده اطلاعاتی، ذخیره و تکرار کنند.
به منظور صرفه‌جویی بهتر می‌توانید از سیستم کنترل هوشمند موتورخانه استفاده کنید و با نصب آن روی تاسیسات موتورخانه، هزینه‌های گاز مصرفی را تا ۶۰درصد کاهش دهید. همچنین نصب شیر ترموستاتیک بر روی رادیاتورهای شوفاژ، به میزان قابل‌توجهی از مصرف انرژی می‌کاهد.

گرمایش آب
آب گرم مصرفی، سومین عاملی به شمار می‌رود که در خانه انرژی نیاز دارد.
به طوری که ۲۰درصد صورتحساب انرژی تاسیسات خانه را به خود اختصاص می‌دهد. برابر کاهش مخارج انرژی در این بخش، می‌توانید از راهکارهای مصرف کمتر آب گرم، پایین آوردن درجه ترموستات، عایق‌بندی آبگرمکن و همچنین استفاده از آبگرمکن‌هایی که بازده گرمایی بیشتری دارد، بهره برید.
مصرف هفتگی آب موردنیاز برای استحمام یک خانواده چهارنفره، برای یک دوش 5دقیقه‌ای در روز، برابر 700گالن بوده که این مقدار معادل مصرف آب نوشیدنی یک نفر طی سه سال خواهد بود. شما می‌توانید با استفاده از دوش‌ها و شیرهای کم‌مصرف، میزان مصرف را به نصف تقلیل دهید.

برای بهینه‌ شدن مصرف انرژی در گرمایش آب، رعایت نکات زیر می‌تواند راهگشا باشد:
- نشت شیرها را برطرف کنید. زیرا یک شیر دارای نشت، مقدار زیادی از آب را در مدتی کوتاه هدر می‌دهد.
- کلیه لوله‌ها و مخازن ذخیره آبگرمکن‌ گازی یا نفتی خود را به استثنای بخش‌های بالا و پایین آبگرمکن و ترموستات یا مشعل، عایق‌کاری کنید.
- از شیرها و روش‌های کم‌مصرف استفاده کنید.
- آبگرمکن جدیدی با کارآیی حرارتی بالاتر را تهیه کنید. به خصوص زمانی که عمر آبگرمکن شما بیش از 7سال است. گرچه هزینه‌ای برای شما دارد، اما در طول کارکرد وسیله، جبران می‌شود.
- ترموستات آبگرمکن را پایین‌‌تر بیاورید. زیرا اکثر آبگرمکن‌ها هنگام خروج از کارخانه روی دماهای بالاتر تنظیم شده‌اند. دمای مناسبی برای استفاده از آب گرم است.
- هر سه ماه یک بار آب مخزن را جهت عاری شدن از رسوبات که موجب پایین آمدن بازده حرارتی آبگرمکن می‌شود، تخلیه سازید. به توصیه‌های سازنده در این خصوص توجه کنید.
- چنانچه در محیطی گرم و آفتابی زندگی می‌کنید و گرمایش آب را با جریان الکتریسیته یا سوخت انجام می‌دهید، نصب آبگرمکن‌های خورشیدی را مدنظر قرار دهید. سیستم پانل‌های خورشیدی، سازگار با محیط‌زیست بوده و به راحتی با نصب روی سقف با معماری خانه شما سازگار می‌شود.
- سعی کنید به جای استفاده از وان، از دوش جهت استحمام استفاده کنید. در استحمام با وان 15 تا 25 گالن آب مصرف می‌شود، در حالی که این مقدار برای دوش 5 دقیقه‌ای کمتر از 10گالن است.
- نصب یک سیستم بازیافت حرارت از آب‌های گرم ریخته شده به فاضلاب را مدنظر قرار دهید.
- برچسب‌های راهنمای انرژی را هنگام خرید مدنظر داشته باشید.

پنجره‌ها
یکی از جذاب‌ترین موارد قابل بحث، پنجره‌ها هستند که مسوولیت تامین تهویه و نور روز زمستان را برعهده دارند. واقعیت این است که ۱۰ تا ۱۵درصد صورتحساب‌های انرژی به طور مستقیم به این بخش اختصاص دارد. پنجره‌هایی که در طول تابستان در معرض تابش مستقیم نور خورشید هستند، عملکرد تهویه مطبوع خانگی را دو تا سه برابر افزایش می‌دهند.
اگر در مناطق آفتابی زندگی می‌کنید، پنجره‌های جدیدی را که کارکرد آنها براساس جذب انتخابی پرتوهای خورشیدی استوار است، مدنظر قرار دهید. برخی از این‌گونه پنجره‌ها نیاز به تولید سرمایش را به نصف کاهش می‌دهند. اگر در مناطق سردسیر هستید، پنجره‌های تک‌جداره خود را تعویض کنید و از پنجره‌های دوجداره که داخل آنها گاز پر شده است استفاده کنید. در غیر این صورت نکات زیر را برای افزایش کارآیی پنجره‌ها مورد توجه قرار دهید:
- از پنجره‌های مقاوم در برابر بادهای شدید که در کاهش ۲۰ تا ۵۰درصدی تلفات حرارتی موثر است، استفاده کنید. در این‌گونه پنجره‌ها تمامی قسمت‌های متحرک، هوابندی شده و به واسطه مواد انعطاف‌پذیر به کار رفته در آن، تمام درز لبه‌ها گرفته شده است.
- در صورت نیاز، پنجره‌های مقاوم در برابر توفان‌ را تعمیر یا هوابندی کنید.
- بر روی پنجره‌ها، سایبان رو به جنوب و غرب نصب کنید.
- از پرده‌ها و سایبان‌ها در طول شب استفاده کرده و آنها را در طول روز کنار بزنید.
- پنجره‌های جنوبی منزل را به منظور استفاده بیشتر از تابش خورشید تمیز نگاه دارید.
- از نوار درزگیر استفاده کنید.
یا اگر در مناطق گرمسیر زندگی می‌کنید رعایت نکات زیر می‌تواند مفید باشند:
از سایه‌بان یا پارچه‌های سفید جهت انعکاس حرارت به بیرون خانه استفاده کنید.
همچنین پرده‌ها را در جهت جنوبی و غربی بسته نگه دارید و از سایه‌بان در پنجره‌های جنوبی یا غربی استفاده کنید.

روشنایی
افزایش بازدهی روشنایی‌ها، یکی از راه‌های موثر در کاهش مخارج برق مصرفی است. اگر 25درصد از روشنایی خانه خود را با لامپ‌های کم‌مصرف جایگزین کنید، مخارج برق شما تا 50درصد کاهش می‌یابد. علاوه‌بر آن عمر لامپ‌های کم‌مصرف، 6 تا 10برابر لامپ‌های معمولی است.
برای روشنایی خانه و محل کار به نکات زیر توجه داشته باشید:
* در آباژورها به جای لامپ‌های هالوژن از لامپ‌های کم‌مصرف استفاده کنید. این گونه لامپ‌ها بین 60 تا 80درصد کمتر انرژی مصرف می‌کنند، نور و درخشندگی بیشتری تولید کرده و نسبت به لامپ‌های هالوژن سطح خنک‌تری دارند.

* هنگام خرید این محصولات برچسب انرژی را مدنظر قرار دهید.
- به منظور جلوگیری از روشن ماندن چراغ‌های محوطه در طول روز از تایمر یا سنسور حساس به نور خورشید استفاده کنید.
- لامپ‌های گازی تزئینی محوطه را خاموش کنید. مصرف ناشی از روشن بودن فقط 8 لامپ گازی در طول سال، بیشتر از انرژی حاصل از سوزاندن گاز طبیعی برای گرمایش خانه‌ای با همان اندازه در طول زمستان است.
- نور وسایل تولیدکننده نور را روی نقطه‌ای که مایل به استفاده از آن هستید، متمرکز کنید. به عنوان مثال، مهتابی را زیر کابینت بر روی سینک ظرفشویی قرار دهید یا هنگام مطالعه از روشنایی موردی نظیر چراغ مطالعه استفاده کنید.
- در میزهای متحرک یا لامپ‌های کف از لامپ‌های کم‌مصرف استفاده کنید.
در هنگام انتخاب به اندازه آنها توجه کنید. بعضی از سوئیچ‌های خانگی با لامپ‌های بزرگ‌تر سازگاری ندارند.
- یکی از بهترین اماکن جهت استفاده از لامپ‌های کم‌مصرف، محوطه بیرونی ساختمان‌ها، است؛ چرا که طول عمر این لامپ‌ها زیاد است.
- اگر در اقلیم سردی زندگی می‌کنید، حتما لامپی با بالاست مخصوص هوای سرد بخرید.
* لامپ‌های فلورسنت کم‌مصرفی را انتخاب کنید که توان آن حدود یک سوم توان لامپ تنگستنی است که ممکن است استفاده کرده باشید.
* گردوخاک لامپ‌ها را به طور مرتب تمیز کنید زیرا یک لایه گرد و غبار می‌تواند ۵۰درصد کارآیی لامپ‌ها را کاهش دهد.
* بهتر است در راهروها، پاسیوها و ایوان‌ها از لامپ با توان پایین استفاده شود؛ زیرا علاوه‌بر کارآیی بهتر، به دلیل نور ملایمی که دارند، حشرات موذی کمتری را به خود جذب می‌کنند.
* لامپ‌های هالوژن تولید حرارت می‌کنند که این امر، خطر آتش‌سوزی را به همراه دارد. از لامپ‌های کم‌مصرف در آباژور استفاده کنید؛ چراکه این لامپ‌ها کم‌مصرف هستند و مطمئن‌ترند.
لوازم خانگی
لوازم خانگی حدود ۲۰درصد از مصرف انرژی خانگی را به خود اختصاص می‌دهند. لوازمی از قبیل یخچال، ماشین لباسشویی و اتو از نظر مصرف در این دایره قرار می‌گیرند.
هنگام خرید وسایلی همچون بخاری، یخچال، ماشین لباسشویی، اجاق گاز و غیره به برچسب انرژی آنها توجه داشته باشید. رده بالاتر به معنای بازده بیشتر، کاهش مصرف انرژی و صرفه‌جویی در هزینه‌های مصرفی است. رده A پربازده‌ترین و رده G کم‌بازده‌ترین است.

بخاری‌های بدون دودکش
استفاده از بخاری بدون دودکش گازی یا نفتی در اکثر کشورهای پیشرفته بسیار متداول است. این نوع بخاری‌ها به دلیل بازده بالای ۹۸درصد انتخاب خوبی هستند.
البته استفاده از این نوع بخاری‌ها در فضاهای بسته که اکسیژن چندانی رد و بدل نمی‌شود، می‌تواند خطرناک باشد. هنگام استفاده از بخاری‌های بدون دودکش به نکات زیر توجه کنید:
* فقط از سوخت متناسب با نوع بخاری (نفت‌و‌گاز) استفاده شود.
* به دلیل وجود سیستم‌های ایمنی خاموش‌کننده در اثر کاهش میزان اکسیژن، این وسایل نباید توسط افراد غیرمجاز تعمیر یا دستکاری شود.
* تبدیل نوع سوخت این بخاری از گاز طبیعی به مایع یا بالعکس، به دلیل وجود سیستم ایمنی امکان‌پذیر نیست.
* در صورت خاموش شدن خودکار بخاری، بلافاصله اقدام به روشن کردن بخاری نکنید.
* تهویه فضا در هنگام کارکرد بخاری بدون دودکش الزامی است.

یخچال
برچسب انرژی یخچال نشان‌دهنده میزان کیلووات مصرفی در طول سال براساس مدل یخچال است. عدد کوچک‌تر نشان‌دهنده مصرف انرژی کمتر یخچال و در نتیجه هزینه انرژی کمتر است. توجه به نکات زیر برای بهبود کارکرد یخچال مفید است:
* یخچال یا فریزر را روی درجه حرارت پایین تنظیم نکنید. درجه حرارت توصیه‌شده برای غذای تازه در یخچال، ۳ تا ۵درجه سانتی‌گراد و در قسمت فریزر ۱۵-درجه سانتی‌گراد است. اگر فریزر جداگانه برای نگهداری مواد غذایی در مدت طولانی‌تر دارید، دمای ۱۸-درجه توصیه می‌شود.
* جهت اندازه‌گیری دقیق دمای یخچال، دماسنجی را به داخل لیوان آب گذاشته، در وسط یخچال قرار دهید. پس از 24ساعت درجه آن را بخوانید. برای اندازه‌گیری دمای فریزر نیز دماسنج را در بین بسته‌های منجمد مواد غذایی قرار دهید و پس از 24ساعت دما را بخوانید.
* سعی کنید دفعات برفک‌زدایی دستی یخچال و فریزر را تا حد امکان کم کنید؛ زیرا کارآیی انرژی وسیله؛ پایین می‌آید؛ اما اجازه ندهید که قطر یخ تشکیل‌شده بیشتر از یک سانتی‌متر شود.
* از سالم بودن درزبندی در یخچال و عدم‌خروج هوای سرد داخل آن اطمینان حاصل کنید. به این منظور، اسکناس یا تکه کاغذی را میان درب یخچال قرار دهید. در صورتی که به آسانی بتوانید آن را بیرون بکشید، مشخص می‌شود که نوار دور درب یخچال باید تعمیر، تنظیم یا تعویض شود.
* ظروف غذا یا آب را با سرپوش داخل یخچال بگذارید. غذاهای فاقد پوشش، رطوبت تولید کرده و موجب کار بیشتر کمپرسور می‌شود.
* یخچال را با فاصله مناسب از دیوار قرار دهید. در صورت امکان سالی یک بار کویل کندانسور را تمیز کنید، زیرا کارآیی یخچال با کویل تمیز بالاتر است.

صرفه‌جویی انرژی در وسایل آشپزخانه
* زمانی که به آب کمی نیاز دارید یا درجه حرارت آب برای شما مهم نیست، شیر آب سرد را باز کنید زیرا در صورتی که شیر آب گرم را باز می‌کنید؛ حتی اگر آب خروجی شیر سرد باشد، مقداری انرژی مصرف می‌شود تا آب گرم وارد لوله‌ها شود.
* اگر قصد دارید اجاق گاز بخرید، مدلی را که سیستم فندک دارد، خریداری کنید. فندک الکتریکی نسبت به شمعک، مصرف انرژی کمتری دارد؛ زیرا نیازی به روشن بودن دائم آن نیست.
* در اجاق گاز، شعله زرد نشان‌دهنده سوختن نامناسب گاز است و در واقع باید به رنگ آبی باشد. در صورت زرد بودن شعله، با یک تعمیرکار ماهر یا سازنده مشورت کنید.
* شعله پخش‌کن گاز و صفحه انعکاس‌گر زیر آن را تمیز نگه دارید؛ زیرا در این حالت انرژی گرمایی بهتر منتقل شده و انرژی کمتری مصرف می‌شود.
* برای جوش آوردن آب داخل کتری یا قوری، در آنها را ببندید. با این کار زمان جوش آمدن آب کوتاه‌تر شده، انرژی کمتر مصرف می‌شود.

* اندازه شعله و ظرف روی آن باید متناسب باشد. در صورتی که از اجاق برقی استفاده می‌کنید، شعله زیر ظرف را چند دقیقه زودتر از زمان طبخ خاموش کنید؛ زیرا این شعله بدون استفاده از الکتریسیته برای مدتی گرم باقی می‌ماند.
* جهت طبخ وعده‌های کوچک از دستگاه الکتریکی کوچک استفاده کنید. یک تستر بین یک دوم تا یک چهارم وسیله‌های بزرگ انرژی مصرف می‌کند.
* در صورت امکان برای آشپزی از مایکروویو استفاده کنید. این وسیله زمان طبخ را کاهش می‌دهد.

لباسشویی
نزدیک به 80 تا 85درصد انرژی مصرفی در لباسشویی مربوط به گرم کردن آب است. دو راه برای کاهش مصرف این انرژی وجود دارد: استفاده از حالت مصرف کم آب و تنظیم درجه حرارت پایین‌تر آب. بهتر است درجه حرارت آب، متناسب با میزان کثیفی و لکه‌های چربی روی لباس تنظیم شود. تنظیم درجه حرارت از حالت داغ به گرم می‌تواند مصرف انرژی را به نصف کاهش دهد. هنگام خرید به برچسب انرژی توجه کنید. این گونه ماشین لباسشویی احتمالا گران‌تر خواهد بود؛ اما مصرف انرژی آن نسبت به نوع معمولی یک چهارم کمتر است و آب کمتری مصرف می‌کند. همچنین مقدار زیادی انرژی در زمان خشک‌ شدن لباس‌ها صرفه‌جویی می‌شود. زیرا بیشتر آب لباس‌ها در حال آبگیری دورانی از لباس خارج می‌شود.