انفجاردر بازار دستگاه‌های UPS

مثال بارزی که در این زمینه می‌توانیم بیاوریم، همین جیره‌بندی برق و خاموشی‌هایی است که طی چند هفته اخیر با آن مواجه شده‌ایم.
خاموشی‌هایی که نه تنها تعداد خدابیامرزدها را برای ادیسون، مخترع برق افزایش نداده است، بلکه باعث افزایش استفاده از کالاهایی شده است که شاید کاربران تا پیش از این تمایلی به استفاده از آنها نداشتند.
محافظ‌های لوازم خانگی و کامپیوتر و انواع UPS از دسته کالاهایی هستند که مدت‌ها است وارد بازار داخلی شده‌اند. اما به این دلیل که تا چند هفته پیش، به ندرت شاهد قطعی برق بودیم، استفاده از این کالاها به ویژه سیستم‌های نگهدارنده جریان برق (UPS) چندان مرسوم نبود.
اما ...
طبق اعلام عرضه‌کنندگان انواع UPS طی یک ماه گذشته،‌ میزان تقاضا برای این کالا تا حدی افزایش یافته است که در مواردی شاهد کاهش موجودی این کالا در بازار بودیم.
خب، این هم رسم زمانه است و زندگی در دنیای الکترونیکی امروزی!
همه چیز چاره‌ای دارد. حتی قطع انرژی برق...
UPS چیست
UPS از واژه UNINTERUPTIPLE power supply که به معنی منبع تغذیه بدون وقفه است، گرفته شده است.
این دستگاه متشکل از قطعات حالت جامد (SOLID - STATE) است که بین منبع برق ورودی و بار وصل شده است و از بروز اختلالات برق ورودی (برق شهری) جلوگیری می‌کند.
به طور کلی برای به حداقل رساندن مشکلات استفاده از برق شهری و حفاظت هر چه بیشتر سخت‌افزار و نرم‌افزارهای مورد استفاده و همچنین اطلاعات موجود در شبکه‌های کامپیوتری،‌ از سیستم‌های منبع تغذیه بدون وقفه (UPS) استفاده می‌شود.
انواع UPS
طبق اعلام حدیدی، مدیر فروش شرکت بک پیشرو، یکی از واردکنندگان و عرضه‌کنندگان انواع UPS، این کالا از نظر نوع، کاربرد و تکنولوژی ساخت به سه گروه سیستم‌هایی با تبدیل دوگانه (on line Double conversion)
سیســـــتم‌هــــای اضطــــراری
(stand by یا off line) و سیستم (line interactive) تقسیم می‌شوند.در سیستم‌های تبدیل دوگانه، مبدل AC/DC به صورت پیوسته تغذیه بار را با یکسوسازی از طریق برق شهری AC/DC و یا در زمان قطع برق از طریق باتری تامین می‌کند.
به عبارت دیگر در این شرایط تغذیه مصرف‌کننده به طور دائم توسط اینورتر انجام می‌شود و کاملا از شبکه برق شهر ایزوله می‌شود. به همین دلیل تغییرات ولتاژ، فرکانس و... به مصرف‌کننده منتقل نمی‌شود. از این UPSها بیشتر برای دستگا‌ه‌های بسیار حساس مانند سرور و... استفاده می‌شود تا آسیبی به مصرف‌کننده نرسد.
به گفته سیروس زندی، یک کارشناس حوزه سخت‌افزار کامپیوتر، سیستم‌های اضطراری Stand by یا off line نیز در حالت عادی، برق شهری را از طریق By pass به مصرف‌کننده منتقل می‌کند. در این حالت مبدل اصلی دستگاه خاموش است یا در صورت روشن بودن در حالت باردهی به مصرف‌کننده نیست و تنها در موارد خاصی مانند اختلال در شبکه یا قطع برق شهری توان خروجی با استفاده از انرژی ذخیره شده در باتری تامین می‌شود.
وی می‌گوید: جایگزینی منبع تغذیه توسط کلید By pass ممکن است چند میلی‌ثانیه یا در حد صفر باشد.
زندی دسته سوم upsهای موجود در بازار را سیستم‌های line interactive معرفی می‌کند که این UPSها شامل دستگاه‌هایی هستند که در آنها سعی شده است به اضافه کردن سیستم ولتاژ در مسیر By pass عملکرد بهتری نسبت به سری off-line ارائه شود.
صادقی یکی از عرضه‌کنندگان انواع ups نیز upsهای مجهز به ترانس Buck/Boost و ترانس Ferroresnant را از متداول‌ترین upsهای موجود در بازار داخلی معرفی کرد.به گفته وی این سیستم‌ها مشابه مدل‌های off-line و Line interactive بار خود را از طریق مسیر By pass تغذیه می‌کنند و بر اثر هر حادثه‌ای که سبب قطع برق شهری شود آن را به اینورتر انتقال می‌دهند.
یوسفی، کارشناس فروش upsهای APC در مورد کاربردهای UPS می‌گوید: UPSها به دلیل نقش محافظتی که دارند در اماکنی که اطلاعات و آمار روی سیستم‌های کامپیوتری رد و بدل و یا ذخیره می‌شوند، کاربرد فراوانی دارند که البته طی یک ماه اخیر و با توجه به سهمیه‌بندی شدن جریان برق میزان استفاده از آن در حد قابل توجهی نسبت به سابق افزایش یافته است.
به گفته وی، کارشناس فروش شرکت فاراتل، دستگاه‌های UPS علاوه‌بر نگهداری و ذخیره انرژی برق به دلیل تجهیز به استابلایزر، نوسانات جریان برق را نیز کنترل می‌کند. به گفته وی، UPS علاوه‌بر کاربردهای خانگی، شرکتی و صنعتی در تجهیزات درمانی مانند سیستم‌های حفظ حیات در اتاق عمل و بخش‌های مختلف درمانی، تجهیزات شبکه ارتباطی، تجهیزات عملیات صنعتی مانند عملیات تولیدی دقیق، برج مراقبت فرودگاه‌ها، سیستم‌های کنترل و پردازش و... کاربردهای فراوانی دارد.
برندهای موجود در بازار
APC، فاراتل، هژیر صنعت،exim powerr، پایاسیستم و... از برندهای موجود ups در بازار داخلی هستند که در حال حاضر در بین برندهای خارجی APC و در بین برندهای ایرانی فاراتل جزو پرفروش‌های بازار هستند.
زالی- یک فروشنده- از وجود UPSهای چینی در بازار طی یکسال و افزایش عرضه این نمونه‌های چینی طی یک ماه اخیر خبر داد و گفت: اگرچه این کالاها محصول کشور چین هستند ولی به اسم کشورهایی چون ژاپن، آلمان و... وارد بازار می‌شوند.
در زمینه قیمت هم باید بگوییم قیمت‌ها در حد بسیار زیادی بستگی به توان و میزان مصرف‌ دستگاه دارد.
طبق اعلام فعالان بازار، قیمت انواع UPS با توجه به توان مصرفی دستگاه بین یکصدهزار تا ۵۰میلیون تومان متغیر است. به گفته رسول‌زاده، کارشناس فروش شرکت هژیر صنعت، هر چه میزان مصرف و تعداد دستگاه‌های یک مجموعه بیشتر باشد، باید هزینه بیشتری برای خرید UPS صرف کرد.
همچنین میزان نگهداری برق تاثیر زیادی بر قیمت UPS دارد.
به عنوان مثال تهیه UPS برای یک کاربر خانگی که تمایل دارد برق را برای یک کامپیوتر در حدود ۳۰دقیقه ذخیره کند، حدود ۱۶۹هزار تومان هزینه در بر دارد. رسول‌زاده مدل ۱۲۵۰ از UPSهای هژیر صنعت را برای کاربران خانگی معرفی کرد که برق را حدود ۱۰ تا ۳۰دقیقه ذخیره می‌کند و قیمتی حدود ۱۷۰هزار تومان دارد. وی همچنین مدل ۱۵۰۰ را یکی دیگر از دستگاه‌های UPS مناسب برای کاربران خانگی معرفی کرد که به یک باتری داخلی نیز مجهز است و برق را حدود ۵/۱ساعت ذخیره می‌کند و با قیمتی حدود ۴۵۵ تا ۴۶۰هزار تومان به فروش می‌رسد. فاراتل نیز مدل SM۱۲۵۰ را از UPSهای مناسب کاربران خانگی معرفی کرد که حدود ۳۰دقیقه برق را ذخیره کرده و با قیمت ۲۱۹هزار تومان به فروش می‌رسد.
طبق اعلام کارشناس فروش این شرکت، در حال حاضر موجودی UPSهای این شرکت در حد قابل توجهی کاهش یافته است و متقاضیان برای خرید این کالا باید سفارش داده و ظرف 60روز آینده منتظر دریافت UPS سفارشی خود باشند. وی افزایش تقاضا را عامل این مساله عنوان کرد.
یوسفی، کارشناس فروش شرکت پیماعمران نیرو، عرضه‌کننده UPSهای APC نیز مدل‌های BK۶۵۰EL و CUA۷۵۰۱ را به عنوان UPSهای مناسب کاربران خانگی معرفی کرد که مدل اول از یک کامپیوتر و مدل دوم از دو کامپیوتر پشتیبانی می‌کند و قادر است جریان برق را حدود ۴۰ تا ۴۵دقیقه ذخیره کند.
این دستگاه‌ها به ترتیب با قیمت 110هزار تومان و 280هزار تومان به فروش می‌رسند. به گفته کارشناس فروش این شرکت، هر چه تعداد کامپیوترهای یک مجموعه بیشتر باشد، باید UPSقوی‌تری تهیه شود. به عنوان مثال برای مجموعه‌ای با چهار تا پنج کامپیوتر UPS قوی‌تری که به چهار باتری مجهز می‌شود، مناسب است. وی مدل Surt 2000 xlI را از UPSهای مناسب برای مجموعه‌ای با چهار تا پنج کامپیوتر معرفی کرد که قیمت دستگاه پایه آن یک‌میلیون و 70هزار تومان است و به ازای هر باتری نیز باید مبلغی معادل 420هزار تومان پرداخت شود.
این مدل قادر است جریان برق را حدود دو ساعت ذخیره کند. وی همچنین مدل Surt ۱۰۰۰XLI را از دستگاه‌های پرقدرت UPS این برند معرفی کرد که توانایی نگهداری برق برای ۴۶ساعت را داشته و به ده باتری مجهز می‌شود. یوسفی قیمت پایه این دستگاه را ۶۳۰هزار تومان و قیمت هر باتری را نیز ۴۲۰هزار تومان اعلام کرد. البته اگرچه دستگاه‌هایی با توان بالای نگهداری جریان برق وارد بازار شده‌اند، اما طبق اعلام عرضه‌کنندگان این کالا، تهیه دستگاهی با قدرت نگهداری ۲ ساعت برق کافی به نظر می‌رسد. چرا که کشور ما در وضعیتی نیست که احتیاج به قطعی‌های ۲۴ تا ۴۸ ساعته برق داشته باشد.حدیدی، مدیر فروش شرکت بک‌پیشرو نیز می‌گوید به طور کلی دستگاه‌های UPS برند exim power با قیمتی حدود یکصد هزار تا یکصد میلیون تومان به فروش می‌رسند که یک کاربر خانگی برای خرید می‌تواند حدود یکصد هزار تا یک میلیون تومان هزینه کند. یک کاربر شرکتی نیز برای تهیه UPS، مناسب باید حدود دو تا سی میلیون تومان و یک کاربر صنعتی باید بین سی تا یکصد میلیون تومان هزینه کند. به گفته وی این دستگاه‌ها بسته به قیمتی که دارند، توانایی نگهداری برق بین ۱۰ دقیقه تا ۲۴ ساعت را دارند.
صرفه اقتصادی استفاده از UPS
اگرچه خرید این کالا کاربران رایانه را متحمل پرداخت یک هزینه یکصد هزار تا یکصد میلیون تومانی می‌کند، اما استفاده از این کالا برای افرادی که اطلاعات مهمی را در رایانه خود نگهداری و ذخیره می‌کنند، بسیار به‌صرفه است. چرا که ممکن است هنگام ذخیره اطلاعات جریان برق ناگهان قطع شود و آن وقت...
خودتان پیش‌بینی کنید چه اتفاقی می‌افتد!اهمیت استفاده از این دستگاه‌ها در امور صنعتی و درمانی بسیار بیشتر است. تصور کنید هنگام انجام یک عملیات مهم صنعتی ناگهان جریان برق قطع شود. یا هنگام انجام عمل جراحی سیستم احیا یا دستگاه‌های پزشکی از کار بیفتند.اینجا است که UPSها به داد ما می‌رسند و با ذخیره جریان برق مانع بروز اختلال در روند کاری می‌شوند.
در جدول زیر چند نمونه از UPSهایی که توسط شرکت‌‌های مختلف به بازار عرضه شده‌اند، معرفی شده‌اند.