مخالف تقابل با تمامیت ارضی عراق هستیم

دنیای اقتصاد: همزمان با برگزاری همه‌پرسی استقلال اقلیم کردستان عراق، رئیس‌جمهوری ایران در گفت‌وگو با رئیس‌جمهوری روسیه، نخست‌وزیر عراق و رئیس‌جمهوری ترکیه با تاکید بر مخالفت تهران با هر حرکتی که در تقابل با تمامیت ارضی و وحدت ملی عراق باشد، اظهار کرد همه باید بدانند که مشروعیت آنها در چارچوب قانون اساسی عراق است. همزمان، سخنگوی وزارت خارجه ایران نیز با رد احضار سرکنسول کشورمان در اربیل، گفت ایران به تمامیت ارضی، حاکمیت ملی و روند تحولات دموکراتیک در عراق پایبند بوده و آن را پیگیری می‌کند.

به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست‌جمهوری، حسن روحانی شامگاه یکشنبه در گفت‌وگوی تلفنی با «حیدرالعبادی» نخست‌وزیر عراق با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران کاملا از دولت مرکزی عراق حمایت می‌کند، گفت: «ما مطمئن هستیم مثل همه مشکلات دیگر، دولت و ملت عراق با تدبیر و حکمت، از این مشکل نیز عبور خواهد کرد.» روحانی افزود: «از نظر ما قانون اساسی عراق باید مورد احترام همه باشد و تخلف از آن به معنای انجام اقدامات غیرقانونی است.»

حیدر العبادی نخست‌وزیر عراق نیز در این گفت‌وگوی تلفنی با قدردانی از مواضع جمهوری اسلامی ایران در حمایت از تمامیت ارضی و وحدت ملی عراق تاکید کرد: «حرکت بارزانی در اقلیم کردستان عراق، تحولات را به سمت یک رویارویی جدید در عراق سوق خواهد داد.» نخست‌وزیر عراق با تشریح اقدامات گسترده دولت مرکزی عراق برای مقابله با این حرکت اقلیم کردستان عراق گفت: «دولت مرکزی بسیار فراتر از آنچه در قانون اساسی عراق عنوان شده، اختیارات به اقلیم کردستان عراق داد و این حرکت بارزانی اقدامی علیه تمامیت ارضی و قانون اساسی عراق است که به هیچ‌وجه پذیرفتنی نیست.» او بار دیگر تاکید کرد که همه‌پرسی در اقلیم کردستان عراق خلاف قانون اساسی بوده و هر نتیجه آن نیز غیرقانونی است و دولت مرکزی هرگز آن را نخواهد پذیرفت و مذاکره‌ای هم در این ارتباط نخواهد کرد و مسوولان اقلیم باید درک کنند که به هیچ‌وجه نباید به فکر تجزیه عراق باشند.

رایزنی با پوتین

همزمان، حسن روحانی در گفت‌وگوی تلفنی رئیس‌جمهور روسیه، با استقبال از گسترش روابط همه‌جانبه تهران- مسکو تاکید کرد که روابط دو کشور با پیشبرد طرح‌های در دست اجرا بیش از پیش مستحکم خواهد شد. رئیس‌جمهور افزود: «تمامیت ارضی در منطقه و عدم تغییر مرزها برای جمهوری اسلامی ایران بسیار حائز اهمیت است و ما کاملا آماده‌ایم روند همکاری‌ها و هماهنگی‌ها را برای اجلاس بعدی آستانه ادامه دهیم.» روحانی با اشاره به تحولات جاری عراق ابراز کرد: «برای جمهوری اسلامی ایران امنیت منطقه و حفظ تمامیت ارضی و وحدت ملی عراق بسیار مهم و حیاتی است و هماهنگی و همراهی کشورهای منطقه در این ارتباط بسیار مهم و اثرگذار خواهد بود.» رئیس‌جمهور روسیه نیز در این گفت‌وگوی تلفنی، با تبیین مواضع مسکو در قبال تحولات عراق گفت دولت روسیه از دولت بغداد و تمامیت ارضی عراق حمایت می‌کند.

رایزنی ایران و ترکیه

در ادامه تلاش‌های دیپلماتیک ایران، روسای جمهوری اسلامی ایران و ترکیه در تماسی تلفنی، ضمن رایزنی درباره مهم‌ترین مسائل دوجانبه و منطقه‌ای و از جمله موضوع همه‌پرسی در اقلیم کردستان عراق، تاکید کردند که تمامیت ارضی و وحدت ملی عراق به هیچ وجه نباید مورد خدشه قرار گیرد. حسن روحانی و رجب طیب اردوغان اظهار کردند: مواضع دو کشور در این ارتباط کاملا با یکدیگر هماهنگ است.

روحانی با ابراز خرسندی از تعامل خوب ایران و ترکیه در این زمینه ابراز کرد: «برای جمهوری اسلامی ایران حفظ تمامیت ارضی و وحدت ملی عراق و امنیت منطقه بسیار مهم و حیاتی است و باید به برهم زنندگان ثبات و امنیت منطقه پیام روشنی داده شود.» روحانی تاکید کرد: «هماهنگی و همراهی کشورهای منطقه در این ارتباط بسیار مهم و اثرگذار خواهد بود و بی‌تردید کشورهای منطقه اجازه شکل‌گیری بی‌ثباتی جدیدی را در منطقه نخواهند داد.» رئیس‌جمهور ترکیه نیز در این گفت‌وگوی تلفنی با اشاره به اقدامات گسترده کشورش در مقابله با بی‌ثباتی در عراق به‌دنبال تشکیل شورای امنیت ملی ترکیه و نشست فوق‌العاده مجلس کشورش برای اتخاذ تصمیمات لازم در ارتباط با این همه‌پرسی افزود: «در این نشست‌ها درباره اقدامات سیاسی، اقتصادی و نظامی و هر حرکتی که انجام آن لازم باشد، بحث و گفت‌وگو شد و مجلس نیز اختیار انجام عملیات مرزی را در ارتباط با تحولات عراق و سوریه به دولت داد.»

تکذیب احضار سرکنسول ایران در اربیل

از سوی دیگر سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، با رد احضار سرکنسول کشورمان در اربیل گفت: «ایران به تمامیت ارضی، حاکمیت ملی و روند تحولات دموکراتیک در عراق پایبند بوده و آن را پیگیری می‌کند و هر اقدامی مغایر با ثبات، امنیت و تمامیت ارضی، اقدامی نابه‌جا و غلط است.» بهرام قاسمی روز دوشنبه در نشست خبری با خبرنگاران در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه در برخی رسانه‌ها اعلام شد که ایران خاک اقلیم کردستان را بمباران کرده است موضع وزارت خارجه در قبال این موضوع چیست، افزود: «آنچه از سوی برخی رسانه‌های غربی منتشر شد نادرست بود و چنین اتفاقی نیفتاده بود. این فضاسازی در آستانه همه‌پرسی در اقلیم کردستان عراق بود که اهداف مشخصی را دنبال می‌کرد و علاقه‌مند بود ایران را درگیر برخی مسائل که مطرح نیست، کند. او تاکید کرد: سیاست ایران نسبت به همه‌پرسی و بحث اقلیم کردستان در هفته‌های گذشته مکرر مطرح شده و مواضع ما کاملا روشن است. او درخصوص خبر مربوط به احضار سرکنسول ایران در اربیل گفت: این خبر را تایید نمی‌کنم.

سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه ایران و ترکیه مرزهای هوایی اقلیم کردستان عراق را بستند آیا ممکن است به همراه سایر کشورها اقدامات دیگری به خصوص در حوزه اقتصادی اعمال کنند، گفت: «روز یکشنبه اعلام شد ایران مرزهای خود را بنا به تقاضای دولت عراق و طی یادداشتی که از وزارت خارجه عراق دریافت کرد و آنها خواسته بودند مرزها را مسدود کنیم این اقدام را انجام دادیم.» قاسمی در پاسخ به این سوال که آیا امکان کاهش سطح مناسبات با اقلیم کردستان وجود دارد، گفت: «ترجیح می‌دهم در این مورد فعلا صحبت نکنم و بعدا توضیح می‌دهم.»

یکی از خبرنگاران پیش‌بینی سخنگوی دستگاه دیپلماسی را از اتفاقات پس از برگزاری همه‌پرسی در اقلیم کردستان جویا شد که قاسمی پاسخ داد: «این اقدام در یک مقطع نامناسب و بدون منطق لازم و در یک وضعیت خاص از منطقه اتفاق افتاد. دولت عراق تا حد زیادی توانسته بود در مبارزه با تروریسم موفقیت‌هایی را کسب کند، نگرانی‌هایی در مورد این اقدام نابه‌جا در منطقه وجود دارد که من ترجیح می‌دهم، صبر کنم و در روزهای آینده و بعد از اتمام امروز و فردا(دوشنبه و سه‌شنبه) شاید بتوان بهتر و بیشتر در این باره صحبت کرد.»

سخنگوی وزارت خارجه همچنین در گفت‌وگو با عصرایران، سفر قاسم سلیمانی به کردستان عراق و گفت‌وگو با مسعود بارزانی را تایید کرد. موضوعی که مسعود بارزانی رئیس اقلیم کردستان عراق نیز آن را مورد تایید قرار داد و گفت که با سردار سلیمانی دیدار کرده است.

تصمیم‌گیری درباره روابط دوجانبه با اقلیم

رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس نیز با اشاره به اقدامات غیرعلنی ایران در قبال همه‌پرسی اقلیم کردستان، تاکید کرد که تصمیم مسعود بارزانی به نفع اقلیم کردستان و تمامیت ارضی عراق نیست و با اشاره به لزوم اتخاذ تصمیمات قاطع‌تر از سوی دولت عراق، گفت که تصمیم‌گیری درباره روابط ایران و اقلیم کردستان پس از انجام همه‌پرسی برعهده شورای‌عالی امنیت ملی است. علاءالدین بروجردی در گفت‌وگو با «ایلنا» با تاکید بر شفافیت مواضع جمهوری اسلامی در قبال برگزاری همه‌پرسی استقلال در اقلیم کردستان گفت: جمهوری اسلامی ایران از ماه‌ها پیش موضع خود را اعلام کرده بود و هفته گذشته نیز دبیر شورای‌عالی امنیت ملی در این باره موضع‌گیری کرد. او در واکنش به انتقاد برخی تحلیلگران مبنی بر اتخاذ مواضع انفعالی و دیرهنگام از سوی جمهوری اسلامی ایران درباره برگزاری این همه‌پرسی در اقلیم کردستان اعلام کرد: بسیاری از اقدامات جمهوری اسلامی در ماه‌های قبل غیرعلنی بود. در واقع جمهوری اسلامی ایران اقدامات لازم را انجام داده اما لزوما علنی نشده بود.

نماینده اصولگرای بروجرد در مجلس با تاکید بر این‌که همه‌پرسی استقلال در اقلیم کردستان در همسایگی و کشور مرزی ایران درحال انجام است، خاطرنشان کرد: فرض بر این است که عراق به‌عنوان کشور همسایه ما تصمیماتی قاطع‌تر در ارتباط با تجزیه کشور خود اتخاذ کند؛ به هر حال این روزها، روزهایی مهم است و سرنوشت عراق را در سال‌های آینده رقم خواهد زد.

رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی همچنین در پاسخ به این پرسش که واکنش جمهوری اسلامی ایران پس از استقلال اقلیم کردستان از عراق چه خواهد بود، گفت: جمهوری اسلامی ایران این همه‌پرسی را به رسمیت نمی‌شناسد؛ چراکه طبیعتا جمهوری اسلامی به تمامیت ارضی و یکپارچگی عراق اعتقاد دارد. بروجردی در عین حال تاکید کرد: با این همه تصمیمات اجرایی درباره چگونگی برخورد با این مساله، برعهده شورای‌عالی امنیت ملی است و طبیعتا این شورای‌عالی تصمیمات لازم را در واکنش با این مساله اتخاذ خواهد کرد.