روایت ظریف از «بند غروب برجام»

دنیای اقتصاد: در ادامه واکنش‌ها به سخنان ترامپ درباره ایران و توافق هسته‌ای، محمدجواد ظریف عقب‌نشینی از برجام و بازگرداندن برنامه هسته‌ای به سرعت قبل را یکی از گزینه‌های ایران دانست. محمدجواد ظریف در گفت‌وگو با «سی‌ان‌ان» درخصوص بند غروب در برجام نیز گفت: «ما معتقد بودیم نباید هیچ محدودیتی روی حقوق ایران اعمال شود؛ به این دلیل به یک توافق حد وسط رسیدیم که مدت زمان آن ۱۰ سال است.» او همچنین درباره این احتمال که آمریکا پایبندی ایران به تعهدات هسته‌ای را تایید نکند، گفت تایید برجام بخشی از توافق‌نامه نیست، بلکه رویه‌ای است که در داخل آمریکا وجود دارد و این مساله موجب رفع مسوولیت تعهدپذیری از ترامپ و دولت آمریکا در قبال برجام نمی‌شود.

گزینه عقب‌نشینی از برجام

محمدجواد ظریف در بخشی از این گفت‌وگو گفت: «عقب‌نشینی از برجام و بازگرداندن برنامه هسته‌ای به سرعت قبل، یکی از گزینه‌های ایران است.» ظریف در پاسخ به سوالات «فرید زکریا» مجری سی‌ان‌ان تاکید کرد که تایید پایبندی یا عدم پایبندی ایران به برجام، بخشی از توافق هسته‌ای نبوده و یک موضوع داخلی برای دولت آمریکا است که نمی‌تواند رئیس‌جمهوری «دونالد ترامپ» و دولتش را از مسوولیت‌هایی که در قبال برجام دارد، فارغ کند. او با بیان اینکه تهران به خروجی فرآیند تایید از سوی کاخ سفید توجه می‌کند، افزود که ایران گزینه‌های متعددی دارد، از جمله عقب‌نشینی کردن از برجام و بازگرداندن برنامه هسته‌ای به سرعت قبل. با این حال او تاکید کرد این برنامه همچنان صلح‌آمیز باقی خواهد ماند، اما دیگر محدودیت‌هایی را که ایران داوطلبانه پذیرفت، شامل نخواهد شد.

او درباره این احتمال که آمریکا پایبندی ایران به تعهدات هسته‌ای را تایید نکند، این‌گونه پاسخ داد: «تایید برجام بخشی از توافق‌نامه نیست، بلکه رویه‌ای است که در داخل آمریکا وجود دارد و این مساله موجب رفع مسوولیت تعهدپذیری از ترامپ و دولت آمریکا در قبال برجام نمی‌شود چراکه تنها مرجع صاحب اختیار برای راستی‌آزمایی توافق هسته‌ای، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است.»

بند غروب در برجام

او در ادامه با اشاره به هراس‌افکنی که رژیم صهیونیستی و آمریکا درباره بند موسوم به «غروب آفتاب برجام» به راه انداخته‌اند گفت: «درباره محدودیت زمانی که در توافق‌نامه وجود دارد مذاکرات بسیار زیادی انجام شد، چون ما معتقد بودیم نباید هیچ محدودیتی روی حقوق ایران اعمال شود به این دلیل که اگر ما همه ساز و کارها را می‌پذیریم که پذیرفتیم در این صورت ایران باید مثل سایر اعضای ان پی تی باشد. اما طرف دیگر در مذاکرات معتقد بود که باید یک مدت زمان طولانی‌تر وجود داشته باشد و ما در مورد این مدت زمان، به یک توافق حد وسط رسیدیم که مدت زمان آن ۱۰ سال است.»

«بنیامین نتانیاهو» نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی، در سفر به نیویورک، یکی از بخش‌های اصلی مذاکرات خود با «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهوری آمریکا را ابراز نگرانی از بند غروب آفتاب توصیف کرد. این بند بازه زمانی رفع محدودیت‌های هسته‌ای ایران را مشخص می‌کند که شامل افزایش سانتریفیوژهای غنی‌سازی اورانیوم بعد از ۱۰ سال و افزایش حجم اورانیوم کمترغنی شده بعد از ۱۵ سال است. رژیم صهیونیستی مدعی است با پایان این بازه زمانی (که به‌زعم آنها کوتاه است)، ایران عملا به نقطه صفر بازمی‌گردد و بار دیگر در مسیر ساخت بمب هسته‌ای قرار می‌گیرد! حتی «رکس تیلرسون» وزیر خارجه آمریکا نیز در مصاحبه با «فاکس نیوز» از بند موسوم به غروب آفتاب برجام اعلام نارضایتی کرده و مدعی شد این توافق آن‌طور که لازم است برنامه هسته‌ای ایران را کند نمی‌کند.

ظریف در پاسخ به این پرسش که آیا اروپایی‌ها به ایران گفته‌اند که صرف نظر از هر اتفاقی که بیفتد به توافق‌نامه برجام پایبند خواهند ماند، گفت: «اروپا چنین چیزی را بیان کرده است. ضرورت دارد که ما در زمان مناسب برای خودمان مشخص کنیم که منافع ملی ما چیست؟ ما منطبق بر منافع ملی خودمان عمل می‌کنیم. این مساله مهم است که بتوانیم یک فضای بین‌المللی قابل پیش‌بینی داشته باشیم. به نظر من کاری که آمریکا می‌کند این است که این کشور علاوه بر اینکه غیرقابل پیش‌بینی است که شاید برخی وقت‌ها کارآیی داشته باشد، اما ثابت کرده است که قابل اعتماد نیست.»

برجام قطعنامه شورای امنیت است

وزیر امور خارجه ایران تاکید کرد: «آمریکا باید در بسیاری از توافق‌نامه‌های بین‌المللی شرکت کند، این کشور یک قدرت بزرگ است و روشن است که در مذاکرات بین‌المللی حضور دارد و بخشی از توافق‌نامه‌های بین‌المللی می‌شود، چه ازطریق توافق‌نامه‌های دوجانبه و چه از طریق توافق‌نامه‌های چندجانبه و چه از طریق قطعنامه‌های شورای امنیت. این توافق‌نامه(برجام) یک توافق‌نامه دوجانبه نیست، حتی یک پیمان چندجانبه نیست، بلکه قطعنامه شورای امنیت است.»

ظریف افزود: «آمریکا عضو دائم شورای امنیت است. چیزی که برای جامعه بین‌المللی اهمیت دارد این است که بتواند به حرف‌های آمریکا به‌عنوان یک طرف مذاکره، اعتماد کند. اگر دنیا نتواند به حرف‌های آمریکا به‌عنوان یک شریک مذاکراتی اعتماد کند، در این صورت هیچ‌کس با آمریکا مذاکره نخواهد کرد چون آنها می‌دانند که آمریکا بالاخره از این اصطلاح مشهور استفاده خواهد کرد که: آنچه که مال من است مال من است اما آنچه که مال شما است قابل مذاکره است!»

وزیر امور خارجه ایران تاکید کرد: «در هر مذاکره‌ای بده‌بستان وجود دارد. در مذاکرات هسته‌ای بده‌بستان وجود داشت. ما(دادن) برخی امتیازات را پذیرفتیم و آمریکا نیز(دادن) برخی امتیازات را پذیرفت. در این مقطع زمانی بسیار اهمیت دارد که علاوه براینکه باید از مزایای اقتصادی توافق‌نامه برخوردار شویم اما از جنبه جهانی نیز اهمیت دارد. همه ما دریک دنیای به هم پیوسته زندگی می‌کنیم.»

تاثیر بر بحران کره‌شمالی

ظریف افزود: «از جنبه جهانی با توجه به همه بحران‌ها شامل کره‌شمالی و بحران‌های منطقه ما، بسیاراهمیت دارد که بتوان به وعده‌ها و تعهدات بازیگران مهم در جامعه جهانی اعتماد کرد. ایران ثابت کرده است که شریکی قابل اعتماد است، هفت گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی وجود دارد که نشان داد ایران شریکی قابل اعتماد است، امیدوارم که آمریکا در موضع خود تجدید نظر کند و به‌دنیا ثابت کند که این کشور هم شریکی قابل اعتماد است.»

نقش بازدارندگی موشک‌های ایران

وزیر امور خارجه با تاکید بر نقش دفاعی و بازدارندگی موشک‌ها برای ایران گفت: «آن زمان که صدام دلبر آمریکا و غربی‌ها بود و ایران را موشکباران می‌کرد این کشورها یک اخم هم به صدام نکردند.» در ادامه فرید زکریا مجری سی‌ان‌ان در بخشی از گفت‌وگو با وزیر امور خارجه ایران گفت: امانوئل ماکرون، رئیس‌جمهوری فرانسه گفت راهی برای خروج از بن‌بست بین دولت ترامپ و ایران وجود دارد، یعنی این راه پایبندی به توافق‌نامه هسته‌ای و عدم خروج از آن است، اما شروع مذاکرات روی پروتکل‌های بیشتر است، او(ماکرون) می‌خواهد درباره موشک‌های بالستیک شما گفت‌وگو کند، او می‌خواهد درباره کل موضوعات دیگری صحبت کند که معتقد است بخشی از توافق‌نامه ایران نیست اما این موضوعات همچنین باعث برهم زدن ثبات در منطقه خواهد شد.

محمدجواد ظریف در پاسخ گفت: «همه ما به‌صورت مشترک تصمیم گرفتیم که این توافق‌نامه را به موضوع هسته‌ای محدود کنیم چون بقیه موضوعات پیچیده بودند. معنی این گفته این نیست که ایران از گفت‌وگو درباره این موضوعات هراس داشته باشد، ایران شکایت‌ها و گلایه‌های جدی دارد، برخی افراد تمایل دارند که از یک جنبه به قضیه نگاه کنند.»

او افزود: «ایران همیشه در طرف حق قرار داشت. متاسفانه آمریکا و هم‌پیمانان این کشور، چنین سابقه روشنی ندارند. پس اگر ما می‌خواهیم درباره این موضوعات صحبت کنیم، گفته‌های زیادی درباره این موضوعات وجود دارد. شما درباره موشک‌ها صحبت کردید. ایران نیازهای دفاعی دارد. ایران ۴۰۰ میلیارد دلار به اصطلاح تسلیحات خوشگل هسته‌ای از آمریکا نمی‌خرد! ایران نیاز دارد که دفاع خود را ایجاد کند. ما بارها گفته‌ایم و ثابت کرده‌ایم که موشک‌های ما برای دفاع هستند.»