نفت و اسلحه

عربستان سعودی در پی خرید ۳۰۰ میلیارد دلار اسلحه از آمریکا است. ترامپ تجارت پیشه هم با رویکرد «تحریک طرف تقاضا» به این کشور نزدیک شده است. روابط دیپلماتیک آمریکا و عربستان از سال ۱۹۳۲ برقرار شد. در این سال آمریکا در ازای به رسمیت شناختن عربستان سعودی اجازه اکتشاف نفت در منطقه شرقیه عربستان را دریافت کرد. تا حدود ۱۰ سال بعد آمریکا دفتر دیپلماتیک در این کشور نداشت و کارهای دیپلماتیک این ناحیه در سفارت آمریکا در قاهره انجام می‌گرفت. تا چند دهه روابط این دو کشور به اکتشاف و استخراج نفت از سوی شرکت مشترک آرامکو محدود می‌شد. پس از جنگ جهانی دوم روابط این دو کشور بهتر شد و نفت این کشور برای آمریکا اهمیت بیشتری پیدا کرد. در ایام جنگ سرد، ممانعت از گسترش کمونیسم در شبه‌جزیره جزو اولویت‌های مهم برای آمریکا در منطقه بود. بنابراین همکاری‌های امنیتی نیز شدت پیدا کرد و این دو کشور قرارداد دفاع متقابل امضا کردند که آغازی بر روابط تنگاتنگ این دو کشور در تاریخ شد.

در ایام جنگ سرد عربستان در بلوک غرب تعریف می‌شد هرچند در ابتدا تمایلاتی به شوروی نشان داد. ولی در نهایت در زمان نیکسون یکی از دو پایه در استراتژی دو ستونی آمریکا برای تامین امنیت در خلیج‌فارس به‌حساب می‌آمد. با اینکه دو کشور دارای نظام‌های سیاسی به‌ظاهر متضادی (لیبرال دموکراسی سکولار و سلطنت مطلقه بر پایه وهابی گری) هستند اما روابط این دو کشور همیشه از نوع اتحاد و روابط نزدیک به‌شمار می‌رفته است. مهم‌ترین اختلافات این دو کشور در قبل از حوادث کشورهای عربی را می‌توان شرکت عربستان در تحریم نفتی غرب در ایام جنگ کیپور (به‌طور عام‌تر مواضع آمریکا در قبال اسرائیل در دهه‌های ابتدایی پس از جنگ جهانی دوم موردپسند سعودی نبود) و مخالفت عربستان با حمله به عراق در سال ۲۰۰۳ دانست و تقریبا این اختلافات تاثیر زیادی بر روابط دوجانبه این دو کشور نداشت. می‌توان مهم‌ترین محور روابط دوجانبه عربستان سعودی-آمریکایی را تامین امنیت و سلاح برای عربستان و تامین نفت و نگهبانی از منافع غربی‌ها -به‌طور خاص آمریکا- در منطقه از سوی آل‌سعود دانست. برخی تحلیلگران اتحاد آمریکا و عربستان را اتحاد «نفت در قبال امنیت» نامیده‌اند.

- منابع: اوردل پیترز، نفت و کشورهای بزرگ جهان، ترجمه: امیرحسین جهانبگلو، تهران، خوارزمی 1357