تحریم‌های برجا مانده

صندوق بین‌المللی پول

به دلیل روی کار آمدن دونالد ترامپ و اعمال تحریم‌های جدید آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران، اقتصاد ایران بار دیگر در معرض خطر و سرگردانی قرار گرفته است. صندوق بین المللی پول تاکید کرده است که مجازات‌های آمریکا بار دیگر فضای کسب و کار را در ایران تیره کرده است.

صندوق بین المللی پول اضافه کرده است که تحریم‌های اخیر دولت ترامپ علیه برنامه موشکی ایران از ورود سرمایه‌های خارجی به ایران جلوگیری کرده و مانع از سرگیری مبادلات تجاری این کشور با جهان شده است. این تحریم‌ها، به اعتراف صندوق بین‌المللی پول، بار دیگر رابطه ایران را با نظام مالی جهانی قطع می‌کنند.

صندوق بین‌المللی پول اعلام کرد ابهام پیرامون تحریم‌ها علیه ایران و روابط این کشور با آمریکا، ریسکی را برای اقتصاد این کشور تولیدکننده نفت ایجاد می‌کند. این اظهارات به تحریم‌های جدیدی که دولت ترامپ اوایل ماه میلادی جاری علیه افراد و شرکت‌ها در ارتباط با برنامه موشکی ایران تصویب کرد، اشاره داشت.

تحریم‌های اخیر پس از انجام یک آزمایش موشکی از سوی ایران که کاخ سفید مدعی است ناقض قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد بوده است، تصویب شد.

طبق گزارش سالانه صندوق بین‌المللی پول درباره اقتصاد ایران معروف به بازبینی «آرتیکل ۴»، ابهامات تجدید شده پیرامون تحریم‌ها به رشد اقتصادی ایران لطمه می‌زند.

کارکنان صندوق بین‌المللی پول در ارزیابی خود از اقتصاد ایران اعلام کرده‌اند این کشور از تولید بالاتر نفت سود برده و انتظار می‌رود در سال ۲۰۱۷-۲۰۱۶ به میزان ۶.۶ درصد رشد کند، اما در سال آینده رشدش به ۳/ ۳ درصد کاهش پیدا خواهد کرد. با این همه ابهام پیرامون توافق هسته‌ای و به ویژه روابط ایران با آمریکا ممکن است مانع سرمایه‌گذاری و تجارت با ایران شود و در روند احیای اقتصادی اختلال ایجاد کند و اگر توافق هسته‌ای با مشکل روبه‌رو شود، ممکن است اقتصاد ایران با ریسک رکود روبه‌رو شود. وضع مجدد تحریم‌ها ، سرمایه‌گذاری خارجی و روند ورود سرمایه را ممکن است کاهش داده و دسترسی ایران به سیستم مالی جهانی را قطع کند.

زمان‌بندی تحریم‌های بین‌المللی ایران

نوامبر ۱۹۷۹ - آمریکا نخستین تحریم‌ها را علیه ایران وضع کرد و واردات از ایران را ممنوع و ۱۲ میلیارد دلار از دارایی‌های ایران را ضبط کرد.

مارس ۱۹۹۵ - شرکت‌های آمریکایی از سرمایه‌گذاری در نفت و گاز ایران و تجارت با ایران منع شدند.

آوریل ۱۹۹۶ - کنگره قانونی به تصویب رساند که بر اساس آن دولت آمریکا باید شرکت‌های خارجی را که بیش از ۲۰ میلیون دلار در سال در بخش انرژی سرمایه‌گذاری می‌کنند، مورد تحریم قرار دهد.

دسامبر ۲۰۰۶ - شورای امنیت سازمان ملل، تجارت با ایران در زمینه مواد و اقلام و فناوری‌های مربوط به صنعت هسته‌ای را مورد تحریم قرار داد و دارایی‌های افراد و شرکت‌ها را ضبط کرد.

اکتبر ۲۰۰۷ - آمریکا دور جدیدی از تحریم‌ها را علیه ایران اعلام کرد که از ۱۹۷۹ تا به آن تاریخ جزو سخت‌ترین تحریم‌ها به‌شمار می‌آمدند. شورای‌امنیت سازمان ملل تحریم‌های اقتصادی و تجاری علیه تهران را تشدید کرد.

ژوئن ۲۰۱۰ - شورای امنیت سازمان ملل دور چهارم تحریم‌ها را علیه ایران و برنامه هسته‌ای آن وضع کرد که طی آن، موانع مالی سخت‌گیرانه‌تر و تحریم‌های توسعه‌یافته‌ای درخصوص تسلیحات اعمال شدند.

ژانویه ۲۰۱۲ - آمریکا تحریم‌هایی را برای عواید صادرات نفت ایران علیه بانک مرکزی این کشور وضع کرد. ایران تهدید به بستن تنگه هرمز و مسدود کردن جریان حمل نفت از این منطقه کرد.

ژوئن ۲۰۱۲ - آمریکا بانک‌های جهان را از انجام تراکنش‌های مربوط به نفت با ایران منع کرد و هفت مشتری عمده یعنی هند، کره جنوبی، مالزی، آفریقای جنوبی، سریلانکا، تایوان و ترکیه را در ازای قطع واردات نفت از ایران مورد بخشودگی از تحریم‌های اقتصادی قرار داد.

ژوئیه ۲۰۱۲ - بایکوت صادرات نفت ایران از سوی اتحادیه اروپا اجرا شد.

اکتبر ۲۰۱۲ - برابری ریال، واحد پول ایران در مقابل دلار آمریکا به پایین‌ترین میزان خود از ۲۰۱۱ کاهش یافت و حدود ۵۰ درصد ارزش خود را از دست داد. کشورهای عضو اتحادیه اروپا، تحریم‌های گسترده‌تری را علیه ایران وضع نمودند و بانک‌ها، تجارت و واردات گاز را هدف قرار داده و دارایی‌های اشخاص و شرکت‌هایی را که فناوری در اختیار ایران قرار می‌دادند را ضبط کردند.

نوامبر ۲۰۱۳ - ایران در مذاکرات خود با گروه پنج بعلاوه یک در ژنو موافقت کرد تا در ازای حدود ۷ میلیارد دلار کاهش تحریم‌ها، غنی‌سازی اورانیوم بالای ۵ درصد را متوقف ساخته و امکان دسترسی بهتر بازرسان سازمان ملل را فراهم سازد.

آوریل ۲۰۱۵ - ایران و اتحادیه اروپا به چارچوب توافق هسته‌ای دست یافتند و قرار شد توافق نهایی در ژوئیه ۲۰۱۵ منعقد شود که به همراه آن تحریم‌های اتحادیه اروپا و آمریکا لغو خواهند شد.

۱۴ژوئیه ۲۰۱۵ - قدرت‌های جهانی با ایران بر سر محدودسازی فعالیت‌های هسته‌ای ایران در مقابل لغو تحریم‌ها به توافق رسیدند.

۲۰ژوئیه ۲۰۱۵ - سازمان ملل متحد توافق هسته‌ای را تصویب کرد.