مانیفست40ماده‏ای برای انقلاب هتل‌سازی

گروه گردشگری: همایش «سرمایه‌گذاری در صنعت گردشگری ایران؛ با رویکرد اقتصاد مقاومتی» از امروز در تهران آغاز به‌کار می‌کند. این گردهمایی دو روزه که با هدف برقراری ارتباط هرچه بیشتر میان سرمایه‌گذاران خارجی و مقامات دولتی ایران و همچنین فعالان این صنعت در کشور برگزار می‌شود، فرصت‌های گفت‌وگوی مستقیم و رو در رو میان طرف‌های مورد اشاره را فراهم و بر آمادگی ایران برای پذیرش سرمایه‌های خارجی به‌عنوان محلی امن و قابل اطمینان تاکید می‌کند. طرح «صد هتل، ‌ صد کسب‌وکار» نیز با محوریت معرفی صد طرح قابل سرمایه‌گذاری به سرمایه‌گذاران، توسط هلدینگ گردشگری تامین اجتماعی(هگتا) به‌عنوان مجموعه‌ای که در برگزاری این همایش با سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری همکاری می‌کند، در این همایش مطرح خواهد شد. بر همین اساس، مانیفست طرح «صد هتل، ‌ صد کسب‌وکار» در ۴۰ بند تهیه شده و در اختیار «دنیای اقتصاد» قرار گرفته است.

هتل‌سازی؛ سکوی پرتاب گردشگری ایران

براساس بند نخست این مانیفست، در دنیای امروز گردشگری شاخص توسعه است و در رویکرد اقتصادی و اجتماعی نوین، هر کشوری که گردشگر ندارد عقب مانده، توسعه‌نیافته و نا‌امن تلقی می‌شود. صنعت گردشگری به‌عنوان بستر و بخشی از پدیده اجتماعی گردشگری، متشکل از ۶ مولفه اصلی است که بخش نخست آن شامل جاذبه‌های طبیعی، فرهنگی، صنعتی و خدماتی می‌شود که اساس انگیزه و کشش گردشگران برای انتخاب مقصد و انجام سفر را تشکیل می‌دهد. حمل و نقل و خدمات مسافری در ابعاد هوایی، زمینی، ریلی و دریایی؛ اقامت و هتل؛ پذیرایی و رستوران، تامین مایحتاج خوراکی و نوشیدنی وابسته به سلیقه گردشگران و کیفیت ارائه آن توسط میزبان در مقصد، چه در اقامتگاه و چه در بیرون از آن؛ بازار، خرید، سوغات و صنایع‌دستی و خدمات اختصاصی گردشگری مثل مدیریت خاص گردشگری، تورگردانی، استفاده از راهنمایان تور حرفه‌ای و آشنا به زبان میهمان، آموزش و استفاده از کارکنان حرفه‌ای نیز ۵ مولفه دیگر صنعت گردشگری به شمار می‌روند. این بیانیه باتوجه به موضوع اصلی همایش سرمایه‌گذاری، به اهمیت و ساخت اقامتگاه و هتل‌ها و ضرورت ایجاد و آغاز نهضت هتل‌سازی نوین در ایران کنونی پرداخته است.

در بند دوم این بیانیه، به قدمت ساخت و ساز و ارائه تمهیدات اقامتی و میهمان‌پذیری در ایران اشاره و ذیل بند سوم نیز، ساخت و ساز هتل اساس عرضه محصولات صنعت گردشگری عنوان شده است. همچنین در ادامه این بیانیه تصریح شده است: «دیدار از ایران، همیشه به دلیل جاذبه‌های فرهنگی، زیارتی، تاریخی و خدماتی قابل ملاحظه، مورد تقاضای جهانیان بوده‌ و پس از برجام، این تقاضا افزایش یافته است. اما اکنون امکانات اقامتی کشور از نظر کمی و کیفی محدود و نابسامان است؛ به گونه‌ای که ۷۰ درصد تورهای متقاضی سفر به اصفهان و دیگر مناطق فاخر توریستی ایران به دلیل نبود هتل مناسب با جواب رد مواجه ‌می‌‌شوند. این در حالی است که اغلب متقاضیان این جاذبه‌ها، اروپایی و از کشورهای غربی و عمدتا ارزآور هستند.» بنا بر این بیانیه، به‌دلیل این کمبود امکانات، ‌ شرایط سازماندهی و ایجاد بسته‌های سفر بر حسب ضوابط معمول حرفه تورگردانی و تامین خدمات رفاهی استاندارد گردشگران در ایران، به‌رغم آنچه در کشورهای دیگر وجود دارد بسیار محدود است و زیرساخت ضعیف گردشگری ایران به‌ویژه در بخش هتل‌ها باعث شده تا دولت در اسناد پیوست لایحه برنامه ششم توجهی ویژه به ساخت هتل داشته باشد.

اقبال خارجی‌ها به «صد هتل- صد کسب‌وکار»

براساس این مانیفست، در نگارش طرح «صد هتل- صد کسب‌وکار»، علاوه‌بر مطالعات مربوط به برنامه ملی توسعه ایران، مطالعات و اسناد شرکت‌ها و سازمان‌های داخلی و خارجی معتبر دیگر نیز جمع‌بندی شده‌اند. در این طرح، افزون بر مطالعات اسنادی و نتیجه‌گیری از گزارش‌های موجود، رویکردهای نوین در توسعه گردشگری به ویژه در صنعت هتل به‌عنوان یک پدیده اقتصادی با کارکردهای متنوع و چندگانه مدنظر قرار گرفته است. علاوه‌بر این برای استفاده از آخرین دیدگاه‌ها و دستاوردهای کارشناسی کشور و تطبیق مطالعات با نظر مسوولان و دست‌اندرکاران ملی و محلی، ۱۷۴ زمین برای پروژه‌ها و با نقشه‌های DWG و دیگر انواع نقشه‌ها و نمادها و مطالعات محیطی و محلی در قالب یک کتاب طرح منتشر شده‌است. طبق بیانیه این طرح، بعد از مطرح شدن طرح مذکور، مدیران مجموعه هتل‌های زنجیره‌ای استاروود به‌منظور حفظ رهبری خود در صنعت هتلداری غرب آسیا، طرح صد هتل در خاورمیانه (امارات متحده، عربستان و قطر) را برای سال ۲۰۲۰ در کنفرانس AHIC شهر دبی مطرح کردند. علاوه‌بر این، وال‌استریت ژورنال نیز راجع به ضرورت انبوه‌سازی هتل‌ها در ایران، گزارشی منتشر کرد. همچنین شرکت‌های بین‌المللی چون گروه هتل‌های بین‌المللی آکور فرانسه و رودا، طرح صد‌هتل- صد‌کسب‌وکار را نظریه‌ای مناسب، متحول‌کننده و انقلابی برای توسعه صنعت گردشگری و هتل در ایران دانستند.

طبق بند سیزدهم این بیانیه «ساخت هتل‌ها به صورت زنجیره‌ای در ایران حدود چهل سال است که متوقف شده و هتل‌های جدید به صورت انفرادی و پراکنده و عمدتا با زحمات بخش خصوصی ساخته شده‌اند. از این‌رو طرح «صد هتل- صد‌کسب‌وکار» امکان ایجاد زنجیره‌ای معتبر از هتل‌ها را در سطح سه تا پنج ستاره در سراسر کشور فراهم می‌کند تا عرضه تورهای متنوع برای ایرانگردان داخلی و خارجی با ساماندهی و تورگردانی منظم میسر باشد و گردش به‌عنوان یک کالا به‌صورت رقابتی، با کیفیت بهتر و قیمت مناسب‌تر در سراسر کشور ارائه شود. این طرح با پایبندی به اصول گردشگری پایدار بر مشارکت جوامع محلی نیز تاکید کرده و با برنامه‌ریزی‌های انجام شده، فرصت و امکان مشارکت تمامی اقشار جامعه اعم از ثروتمند و فقیر را برای فعالیت در صنعت گردشگری و کمک به توسعه اقتصادی کشور فراهم می‌کند.»

آمایش سرزمین، توسعه عدالت اجتماعی و به ویژه رویکرد عدالت محور در صنعت گردشگری، گسترش این صنعت در ۳۱ استان کشور و تعریف مقاصد جدید و متنوع در سراسر ایران با ایجاد اقامتگاه‌ها و هتل‌های مناسب، از دیگر اهداف اصلی این طرح هستند و گستره زمین‌ها و پروژه‌‌هایی که معرفی شده‌اند، همین موضوع را نشان می‌دهد. علاوه‌بر این و همان‌طور که در این بیانیه عنوان شده، با اجرای این طرح بهبود فضای کسب‌وکار به ویژه در کل صنعت گردشگری ایران و کارکردهای متنوع در فرآیند طراحی، ساخت و بهره‌برداری برای هر یک از مشاغل و کسب‌وکارها به وجود خواهد آمد و هر یک از پروژه‌ها با رویکرد تخصصی به نحو مطلوب پرورش و هدایت خواهند شد. نویسندگان این طرح فراهم آمدن زمینه جذب سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی از طریق طرح «صد هتل- صد کسب‌وکار» و به پشتوانه اعتمادی که از سوی دولت و سازمان تامین اجتماعی برانگیخته شده را از دیگر مزایای این طرح عنوان کرده‌اند و در بند ۲۹ این بیانیه بر نیاز به همکاری با شبکه‌های بین‌المللی در برنامه‌ریزی بسته‌های تور تعاملی، چند جانبه و فراملیتی تاکید کرده‌اند.

اصل اساسی برد-برد

همچنین بنا بر این نگارش، اتکا به منابع داخلی و تعامل اقتصادی برد- برد با خارج، از مهم‌ترین اصول طرح «صد هتل - صد کسب‌وکار» است که بر اساس آخرین رویکردهای تخصصی صنعت گردشگری، هتل‌سازی و هتلداری با کارکردهای متنوع و اقتصادی برای همه پروژه‌های صدگانه در سراسر کشور طراحی شده و از سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی و پروژه‌های مشترک استقبال می‌کند، اما جذب سرمایه‌گذاری داخلی و عدم انتظار و اتکا به خارج را نیز بیشتر مورد ملاحظه قرار داده و به همین دلیل، با رویکرد اقتصاد مقاومتی نیز تعریف و تطبیق داده شده است.

در بند بیست و سوم این بیانیه آورده شده است: «کارکردهای چندگانه در طراحی هتل‌ها موجب شده مجتمع‌های اقامتی گردشگری فقط محل خواب و استراحت نباشند. در رویکرد جدید، هتل یک پدیده اقتصادی است که مجموعه‌ای از خدمات را برای میهمانان و حتی مردم شهر میزبان فراهم می‌کند.» علاوه‌بر اینها در این بیانیه تاکید شده که طرح «صد‌هتل- صد‌کسب‌وکار»، امکان ایجاد شبکه تهیه و توزیع خدمات و کالاها به صورت یکنواخت در سطوح ملی و بین‌المللی را برای گردشگران و جوامع محلی میزبان فراهم و بستر مناسبی برای طراحی و بنیان‌گذاری یک شبکه از خدمات و ارائه کالا و محصولات دارای کیفیت و با قیمت مناسب‌تر از بازار معمول را به صورت زنجیره‌ای برای مردم مهیا می‌کند.»

هتل‌سازی؛ راهکار خروج از رکود

به گفته مدیر این پروژه که نظرش در این بیانیه منعکس شده است، با توجه به اصل چهارم راهبرد هلدینگ هگتا مبنی بر رویکرد اقتصادی به تعالی فرهنگ، در طراحی «صد هتل - صد کسب‌وکار»، توجه به معماری ایرانی- اسلامی به‌عنوان یک امر مسلم لحاظ شده و هر گردشگر با حضور در این هتل‌ها تفاوت فضا و امتیاز حضور در ایران را با مشاهده هنر فاخر ملی این سرزمین احساس خواهد کرد. در ادامه این بیانیه تصریح شده است: «با توجه به آینده پرسود گردشگری ایران، هیات‌های تجاری بسیاری از داخل و خارج برای سرمایه‌گذاری در پروژه‌های مرحله نخست طرح «صد هتل- صد کسب‌وکار» مراجعه کرده و با عنایت به کمبود هتل در شهرهای بزرگ توریستی ایران، برای مشارکت در ساخت آنها داوطلب شده‌اند که از آن میان می‌توان به شرکت‌های بزرگ بین‌المللی چون وینسی، آکور، بوئیک، اسکوت و دایلم اشاره کرد؛ شرکت‌هایی که با ارائه طرح‌های معماری برای ساخت هتل با برند هگتا و هما در شهرهایی مانند تهران، اصفهان، مشهد، قم، همدان، شیراز، بندرعباس و دیگر مقاصد نسبت به حضور خود در ایران ابراز تمایل کرده‌اند.

همچنین در بند بیست و هفتم بیانیه تاکید شده است: «در طرح «صد هتل- صد کسب‌وکار» پیش‌بینی‌های لازم برای مشارکت و ارتقای شرکت‌های بزرگ ساختمانی و شرکت‌های وابسته به آنها مثل شیشه، کاشی، گچ، سیمان، چوب، سرامیک، آسانسور و تولیدکنندگان تجهیزات هتلی همچون صنایع مبلمان و دکوراسیون، ظروف و تزئینات پرده، لباس، فرش، تجهیزات و تاسیسات بهداشتی، شوینده و آشپزخانه و دیگر صنایع ضروری انجام شده و با تسهیل و سازماندهی و ایجاد پروژه‌های مشترک میان این صنایع با شرکت‌هایی که در سطح بین‌المللی فعالیت می‌کنند، زمینه مساعدی برای انتقال تکنولوژی و دانش فنی و افزایش کمیت و کیفیت آنها فراهم خواهد شد.» با استناد به این بیانیه همچنین می‌توان گفت که این طرح می‌تواند با فعال کردن شرکت‌های طراحی و معماری و مشارکت شرکت‌های ساختمانی، یکی از محورهای رهایی از دوران رکود و ایجاد دوره رونق و جذب سرمایه‌های سرگردان داخلی باشد.

در بند دیگری از این بیانیه می‌خوانیم: «کتاب صد هتل- صد کسب‌وکار، طرح موضوع و ارائه ۱۷۴ پروژه‌ مشخص است که ۴۰ پروژه آن متعلق به سازمان تامین اجتماعی و هگتا است و دیگر پروژه‌ها از سوی استانداران، شهرداران و مسوولان مناطق و دیگر سازمان‌ها و اشخاص حقیقی و حقوقی ارائه شده است. بدیهی است که با انتشار مانیفست و کتاب «صد هتل - صدکسب وکار» فصل نخست این پرونده گشوده شده است.» در این بیانیه تصریح شده است: «علاوه‌بر پروژه‌هایی که مشخصات آنها در نسخه اول طرح آمده، هم‌‌اکنون بسیاری از پروژه‌های دیگر متقاضی پیوستن به این طرح عظیم شده‌اند که تاکنون امکان طرح آنها فراهم نشده و بی‌تردید امکان‌سنجی آنها مورد بررسی دفتر فنی هلدینگ قرار خواهد گرفت و در سایت هگتا و چاپ‌های طرح کتاب انتشار خواهد یافت. بنابراین، این پرونده همچنان باز است و امکان بازنگری در آن تا ساخت صد هتل در مرحله اول وجود دارد.»

بازیگر اصلی هتل‌سازی

در بند سی‌ام بیانیه نیز بانک مجموعه هگتا عاملی برای هم‌افزایی، تامین مواد و تولید تجهیزات لازم برای ساخت و بهره‌برداری از این طرح معرفی و از بخش خصوصی نیز به‌عنوان بازیگر اصلی اجرای طرح «صد هتل - صد کسب وکار» نام برده شده است. به باور نویسندگان این بیانیه، بزرگ کردن بازار گردشگری ایران در سطح ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی و ایجاد گفتمان توسعه و پیشرفت با رویکرد نو با برانگیختن عزم ملی، انگیزه پیشرفت و مشارکت جوامع محلی در گستره سرزمین و ایجاد صدها کسب وکار مفید و پایدار، هدف اصلی تدوین طرح «صدهتل- صد کسب وکار» هگتا بوده است و بازار کنونی گردشگری در ایران به‌دلیل سنتی و کم وسعت بودنش امکان مانور اقتصادی موثر در سطوح کلان را ندارد. بر این اساس، طرح مذکور عمدتا بر محور ساخت هتل‌های چهار و پنج ستاره در شهرهای بزرگ و توریستی ارائه شده است؛ اما در شهرهای کوچک و مناطق کم‌برخوردار نیز به تناسب موقعیت، هتل‌هایی درحد سه ستاره و با رعایت استانداردهای بین‌المللی احداث خواهند شد و برای هریک از پروژه‌ها طرح توجیه فنی و اقتصادی (FS) با رویکرد کارکرد متنوع، ایجاد مجتمع‌های گردشگری و بهبود دائم فضای کسب وکار تدوین می‌شود.

در ادامه و در بند ۳۹، صنعت هتل همانند صنعت خودرو و حتی بیشتر از آن، پیچیده و تخصصی توصیف شده و در نهایت ذیل بند پایانی یعنی بند چهلم این بیانیه آمده است: «در ویرایش اول کتاب «صد‌هتل- صد‌کسب‌وکار»، ۱۷۴ نقشه از زمین‌های مناسب و تعیین شده به همراه توضیحات آن در ۳۱ استان کشور به‌منظور انتخاب و مشارکت سرمایه‌گذاران از سوی سازمان‌ها، نهادها و مقامات استانی و شهری ارائه شده است؛ تعداد زیادی نقشه و اطلاعات به همین صورت ارسال شده اما برای برخی از پروژه‌ها نقشه‌های ساده‌تری وجود دارد که ممکن است کیفیت بالایی نداشته نباشند. اما از آنجا که هدف اصلی معرفی و نامزد کردن پروژه‌ها است، پس از انتخاب اولیه هر یک از آنها، اطلاعات بیشتری برای تهیه طرح‌های توجیه اقتصادی و ارائه بسته‌های کامل‌تر براساس رویکردهای تخصصی فراهم خواهد شد.»