واکنش‌ها به ادعای وجود جاسوس در تیم هسته‌ای

گروه خبر: کمتر از ۱۰ روز از انتشار اولین خبر درباره عبدالرسول دری اصفهانی یکی از اعضای تیم مذاکره‌کننده هسته‌‌ای، مبنی بر «جاسوس» بودن او می‌گذرد و حالا همین یک خبر، با تبعات و توضیحات متعددی روبه‌رو شده است. در جدیدترین اظهار نظرها درباره این ماجرا، حمید بعیدی‌نژاد رئیس تیم کارشناسی مذاکره‌کننده هسته‌ای گفت که دری اصفهانی، سابقه بیش از دو دهه حضور در دعاوی بین‌المللی را دارد و اصرار بر جاسوس خواندن او توهینی آشکار به نهادهای اطلاعاتی و امنیتی ایران است.

ماجرا چیست؟

خبری با عنوان «بازداشت عبدالرسول دری اصفهانی، جاسوس نفوذی آمریکا در تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران» را اولین بار هفته‌نامه رمز عبور سوم شهریورماه به نقل از جواد کریمی‌قدوسی، نماینده نزدیک به جبهه پایداری در مجلس منتشر کرد. خبری که کریمی‌قدوسی در آن با اعلام دستگیری این عضو تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای، تاکید کرده بود که «اخیرا یکی از نفوذی‌ها در تیم مذاکرات توانسته بود با نفوذ و دور زدن تیم مذاکره، اطلاعات ذی قیمتی به آمریکا بدهد.»ساعاتی پس از انتشار این خبر اما، عبدالرسول دری‌اصفهانی، عضو تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران در گفت‌وگو با سایت خبری «بانک مردم» ضمن تکذیب اتهامات وارده به او در آن خبر، بازداشت خود به دلیل جاسوسی را نیز تکذیب کرد.این خبر اما از زاویه‌ای دیگر هم در همان روز سوم شهریور ماه ازسوی یک مقام رسمی تکذیب شد. بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت امور خارجه تاکید کرد: «سخنان منتشر شده در یکی از رسانه‌های کشور به نقل از کریمی‌قدوسی، مبنی بر حضور فرد دستگیر شده در هیات همراه وزیر محترم امور خارجه در سفر اخیر به کشور ترکیه ادعایی بی‌پایه و اساس، بی‌ربط، کذب محض و قولی غلط است.» جواد کریمی‌قدوسی در گفت‌وگوی خود با مجله رمز عبور گفته بود: «این جاسوس ۱۰ روز پیش در سفر محمدجواد ظریف به ترکیه جزو تیم سفر بوده اما از همان داخل هواپیما دستور بازداشت او صادر می‌شود و او از داخل هواپیما در ترکیه پیاده نمی‌شود و به ایران بازگردانده می‌شود.»یک روز بعد هم عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه و رئیس ستاد اجرایی برجام نیز در حاشیه دیدار با فرهنگیان استان خراسان رضوی در جمع خبرنگاران تاکید کرد: اینکه به شایعات اکتفا شده و پخش شود شکل مناسبی ندارد. من نیز در مقامی نیستم که تایید کنم کسی دستگیر شده یا دستگیر نشده است. در این مورد قوه قضائیه و نهادهای امنیتی باید اظهارنظر کنند. عراقچی همچنین گفت که وظیفه نهادهای امنیتی است که مراقبت کنند دشمن از منافذ نفوذ استفاده نکند.سرانجام، چهار روز پس از این تایید و تکذیب‌های خبری، غلامحسین محسنی‌اژه‌ای، سخنگوی قوه‌قضائیه در نشست خبری هفتگی خود اعلام کرد که «اصل خبر دستگیری عامل نفوذی در تیم هسته‌ای صحت دارد». اژه‌ای اما با اعلام اینکه «این فرد چند روز پیش با سپردن وثیقه آزاد شد»، تاکید کرد که «اتهام جاسوسی برای این فرد هنوز ثابت نشده است.»

واکنش بعیدی‌نژاد

با این همه اما مدیرکل سیاسی و امنیت بین‌الملل وزارت امور خارجه که خود ریاست تیم کارشناسی مذاکره‌کننده هسته‌ای را برعهده داشت، در واکنش به ماجرای پیش آمده درباره عبدالرسول دری اصفهانی، به انتشار یادداشتی در صفحه اینستاگرام خود مبادرت کرد؛ یادداشتی که در آن تاکید شده برجام حاصل مذاکرات پیچیده و چند جانبه بود و ضمن آنکه تمامی اصول مربوط به حفظ محرمانه بودن اطلاعات رعایت شد، هر یک از اعضای شرکت‌کننده در مذاکرات فقط در محدوده کار خود به اطلاعات دسترسی داشتند.حمید بعیدی‌نژاد همچنین در این یادداشت تاکید کرد که بنابر اطلاع موثق، آقای درّی اصلا تبعه کشور انگلیس نیست.او در این یادداشت، به ادعای برخی افراد و سایت‌ها مبنی بر دوتابعیتی بودن عبدالرسول د ری و تاکید آنان بر اینکه این فرد در زمان مسوولیتش در پرونده دعاوی علیه آمریکا در وزارت دفاع نیز علیه منافع کشور جاسوسی می‌کرد، اشاره کرد و نوشت: درباره موضوع اتهام آقای دری، ما نیز مانند دیگر هموطنان منتظر روشنگری بیشتر و دقیق‌تر موضوع اتهام آقای درّی هستیم تا طرح آنها کمک کند افراد از گمانه‌زنی و اتکا به حدسیات شخصی خود در این موضوع حساس خودداری کنند. به گفته بعیدی‌نژاد آنچه در نهایت تا به‌حال از برخی موارد محدود اعلام شده ازسوی نهادهای رسمی کشور بر می‌آید آن است که آقای درّی ازسوی برخی مراجع امنیتی کشور برای پاره‌ای توضیحات فراخوانده شده و بدون اینکه اتهام خاصی برای ایشان به اثبات برسد آزاد هستند. بررسی و تحقیقات نیز ادامه دارند.بعیدی‌نژاد در ادامه این یادداشت، با تاکید بر این نکته که وزارت امور خارجه و مسوولان تیم مذاکرات هسته‌ای مسوولیتی در قبال گزینش یا اصولا رد یا قبول نمایندگان نهادهای ذی‌ربط رسمی کشور ندارند، توضیح داد: «مجموعا ده‌ها نفر به‌عنوان نمایندگان نهادهای ذی‌ربط، تیم مذاکرات هسته‌ای ایران را در مذاکرات همراهی می‌کردند که ورود به بحث صلاحیت این افراد نمی‌تواند از مسوولیت‌های وزارت امور خارجه و اعضای تیم مذاکرات باشد.» رئیس تیم کارشناسی مذاکره‌کننده هسته‌ای همچنین تاکید کرد که تعیین اشخاص و تایید صلاحیت افراد به‌عنوان نمایندگان آن نهاد و همچنین اِعمال نظارت بر این افراد بر عهده همان نهادها و در مواقع حساس به عهده نهادهای اطلاعاتی و امنیتی رسمی کشور هستند.او در توضیحات خود به سوابق عبدالرسول دری اشاره کرد و نوشت: «آقای درّی به‌عنوان نماینده یکی از نهادهای مسوول بانکی و مالی و به اتکای چند دهه حضور در مناصب مختلف حقوقی و اجرایی در حوزه‌های مختلف در این مرحله آخر مذاکرات مشورت‌های فنی و تخصصی بانکی و مالی لازم را به تیم مذاکرات هسته‌ای کشورمان ارائه می‌کرد. دری حتی همان زمان که با نظر مستقیم نهاد ذی‌ربط بانکی و مالی کشورمان برای ارائه این‌گونه مشورت‌ها در مذاکرات تخصصی شرکت داشتند، عضو هیات‌مدیره بانک سامان هم بود.» به گفته بعیدی‌نژاد عبدالرسول دری به علت شرکت در بیش از دو دهه مذاکره در دعاوی مهم بین‌المللی در میان متخصصان فن فردی شناخته شده محسوب می‌شود. همچنین بنابر اطلاع موثق آقای درّی اصلا تبعه کشور انگلیس نیست.حمید بعیدی‌نژاد در ادامه این یادداشت، تاکید کرد که پافشاری برخی افراد و سایت‌ها برای اثبات جاسوسی عبدالرسول درّی بیش از همه سوالاتی جدی متوجه نهادهای امنیتی و اطلاعاتی کشور می‌نماید؛ ازجمله آنکه چطور فردی در چنین مسوولیت‌های مهم و حساسی آن هم نه برای چند سال بلکه برای بیش از حداقل دو دهه به جاسوسی مشغول بوده است و این موضوع از چشم نهادهای امنیتی و اطلاعاتی کشورمان پنهان و مغفول مانده است.بعیدی‌نژاد این نوع اظهارات را توهینی آشکار به نهادهای اطلاعاتی و امنیتی ایران خواند و با اشاره به شرایط ناامن منطقه گفت: «همگان مشاهده می‌کنیم که چگونه نیروهای به غایت سازمان‌یافته اطلاعاتی و امنیتی کشور اعم از وزارت اطلاعات و سپاه و نیروهای انتظامی بسان سربازان گمنام امام عصر (عج) توطئه‌ها را کشف و خنثی کرده و امنیت این کشور پهناور را تامین کرده‌اند.»او تاکید کرد که نهادهای اطلاعاتی و امنیتی کشور احاطه بسیار خوبی به تحرکات جاسوسی و اطلاعاتی دشمن دارند و افراد نباید در نوع اظهارات خود، خواسته یا نا خواسته و برای اثبات یک موضوع خاص، امر مهم‌تر و بزرگ‌تری را نادیده گیرند و به‌طور غیر‌مستقیم اتهاماتی را متوجه نهادهای اطلاعاتی و امنیتی کشور کنند.بعیدی‌نژاد شتابزدگی برخی افراد و سایت‌ها که تمایل دارند با آب و تاب دادن برخی اطلاعات ناقص و ناصحیح، حکم قطعی جاسوسی برای عبدالرسول درّی را هر چه سریع‌تر ثابت کنند تا این نظریه خود را اثبات کنند که دشمن در مذاکرات هسته‌ای و تیم مذاکرات هسته‌ای ایران نفوذ کرده را، رهیافتی ساده‌انگارانه خواند و تاکید کرد: «موضوع فرآیند مذاکرات هسته‌ای بسیار پیچیده‌تر از این است که وجود یک فرد جاسوس، حتی اگر چنین مطلبی به اثبات برسد، بتواند به عاملی برای شکل دادن به محتوا و ساختار اساسی برجام مبدل شود.»به گفته رئیس تیم کارشناسی مذاکره‌کننده هسته‌ای، از یکسو برجام و تمامی محتوای آن از ابعاد مختلف سیاسی و امنیتی و فنی با دقت تمام و با اشراف تمامی نهادهای ذی‌ربط مذاکره و جمع‌بندی شده و ازسوی دیگر، کشورهایی که خود در این مذاکرات شرکت داشتند دارای قوی‌ترین سرویس‌های جاسوسی در جهان هستند و با توجه به حضور مستقیم خود، چنانچه برخی ادعا می‌کنند، نیاز مبرم به اخذ گزارش ازسوی واسطه نداشته‌اند.

افراد دو تابعیتی در پروژه نفوذ

با این همه، با وجود آنکه هنوز دو تابعیتی بودن عبدالرسول دری اصفهانی ثابت نشده و بنابر آنچه بعیدی‌نژاد در یادداشت خود آورد، این فرد بر اساس اطلاع موثق تبعه کشور انگلیس نیست، اما اعضای کمیسیون امنیت ملی مجلس، دیروز دومین جلسه خود را با فرماندهان اطلاعات سپاه درباره افراد دو تابعیتی تشکیل دادند.جلسه‌ای که به گفته سیدحسین نقوی حسینی در آن تاکید شد فردی که در جریان مذاکرات هسته‌ای به اتهام جاسوسی بازداشت شده دارای تابعیت مضاعف است. نقوی‌حسینی، سخنگوی کمیسیون امنیت ملی در تشریح این جلسه گفت: در این جلسه مطرح شد که افراد دو تابعیتی، مورد توجه سرویس‌های اطلاعاتی دشمن در پروژه نفوذ هستند.در همین حال به گزارش رجا نیوز، جواد کریمی قدوسی، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در گفت‌وگو با خبرگزاری بسیج گفت: تعجب این است که چگونه این فرد وارد تیم هسته‎ای شده است و این تعجب زمانی بیشتر می‎شود که براساس گزارش‌هایی که اکنون در سایت‎ها موجود است، این فرد بیان می‎کند که به درخواست نهاوندیان مسوول نهاد ریاست‌جمهوری وارد تیم مذاکره‌ شده است.