اتحاد اقلیت و اکثریت در ترکیه

گروه جهان: حامیان دو حزب «جمهوری‌خواه خلق» و حزب حاکم «عدالت و توسعه» ترکیه روز یکشنبه برای نخستین بار در کنار هم در تجمعی بزرگ در مخالفت با کودتای شکست خورده ۱۵ ژوئیه که دست‌کم ۲۴۶ کشته و بیش از ۲ هزار مجروح بر جا گذاشت، شرکت کردند.

حاضران در این گردهمایی شعارهایی را با مضامین دموکراسی و جمهوری در میدان تقسیم استانبول سر دادند. «انگین آلتی» معاون حزب جمهوریخواه خلق قبل از این تجمع گفت: «تلاش در اجرای کودتا مجددا نشان داد که چگونه دموکراسی و آزادی برای همه ما با ارزش است.»

وی به خبرنگاران گفت: «همه ۱۳۳ عضو مجلس ترکیه وابسته به حزب جمهوری‌خواه خلق در میدان تقسیم حاضر بودند. اما ما تنها صاحبان دموکراسی نیستیم. همه باید در این تجمع حاضر شده و به دنیا نشان دهند که چقدر دموکراسی در ترکیه نهادینه شده است.» این در شرایطی است که این نگرانی وجود دارد پس از کودتا، اردوغان بتواند اهداف خود را در راستای تغییر نظام ترکیه به سمت ریاستی به پیش ببرد. با این وجود روز گذشته هواداران حزب جمهوری‌خواه خلق ترکیه بارها در شعارهایشان از سیستم پارلمانی حمایت کردند. اردوغان به‌‌رغم اینکه گردهمایی‌های اعتراضی را نسبت به دولت و ریاست‌جمهوری نمی‌پسندد بارها پس از کودتا از مردم خواسته است به خیابان‌ها بیایند و از دموکراسی حمایت کنند. بینالی ییلدریم، نخست‌وزیر ترکیه نیز پس از کودتا اصطلاحی را در میان مردم این کشور جا انداخته که سهم بسزایی در این گردهمایی‌های شبانه دارد: «روزها کار، شب‌ها در میادین.» این گردهمایی‌های شبانه روز یکشنبه از این جهت متفاوت بود که برای نخستین‌بار دو حزب رقیب و اصلی این کشور برگزار‌کننده آن بودند.

تاکنون از این گردهمایی‌ها در ترکیه با عنوان «Demokrasi Nobeti» یا «نوبت دموکراسی»، یاد می‌شده اما گردهمایی یکشنبه شب نشان داد، به‌رغم اینکه دو حزب هر دو مخالف کودتاچیان هستند هنوز بین آنها بر سر آینده ترکیه تفاوت‌های اساسی وجود دارد. مهم‌ترین اختلاف این دو حزب به جاه‌طلبی‌های اردوغان باز می‌گردد که قصد دارد سیستم پارلمانی این کشور را به ریاست‌جمهوری تغییر دهد. در حال حاضر اردوغان و حزب عدالت و توسعه با برپایی این تجمعات شبانه سعی می‌کنند این مسیر را هر چه زودتر تسهیل کنند. حزب عدالت و توسعه برای اینکه جذابیت‌های این گردهمایی‌ها کاسته نشود، از هنرمندان و سلیبریتی‌های ترکیه دعوت می‌کند در بین مردم حضور داشته باشند تا به جذابیت حضور مردم در خیابان‌ها افزوده شود. در میان میادین معروف در ترکیه، میدان تقسیم (Taksim meydani) در استانبول و در آنکارا هم میدان هلال احمر (Kızılay Meydanı) از مهمترین میادین برای تجمع طرفداران دموکراسی بوده است.

ارکان دموکراسی در زندان‌ها

در حالی که مردم ترکیه هر شب در خیابان‌ها حضور دارند و به دفاع از دولت و دموکراسی می‌پردازند، از این کشور خبر می‌رسد روند دستگیری‌ها در این کشور همچنان ادامه دارد. در میان دستگیرشدگان یکشنبه شب می‌توان به ۴۲ روزنامه‌نگار هم اشاره کرد. در میان دستگیرشدگان یکی از خبرنگاران برجسته ترکیه به نام «نازلی ایلچیک» هم دیده می‌شود. او پیش‌تر جزو هواداران دولت بوده اما در چند وقت اخیر جزو منتقدان اردوغان و حزب عدالت و توسعه شده است. همزمان با این دستگیری‌ها ۶۰ نوجوان محصل هم در ترکیه به اتهام خیانت به دولت بازداشت شده‌اند. سن بیشتر دستگیرشدگان ۱۴تا۱۷ سال بوده است.

پایگاه خبری میرر گزارش داد که پسر ۱۵ ساله‌ای که در قدیمی‌ترین دبیرستان نظامی استانبول تحصیل می‌کرد مدت کوتاهی پس از کودتای اخیر ترکیه همراه ۶۲ تن از همکلاسی‌هایش در مدرسه نظامی کوللی بازداشت شده است. گفته می‌شود پیش از کودتا به تن دانش آموزان ۱۴ تا ۱۷ ساله این مدرسه لباس ارتش پوشانده‌اند و سلاح‌های خالی و بدون فشنگ در اختیارشان قرار داده‌اند. این نوجوانان اکنون در زندان به سر می‌برند و اجازه ندارند با والدینشان صحبت کنند به خیانت علیه دولت متهم هستند.