به گزارش ایسنا، بدون تردید، اعتیاد در طول سالیان اخیر به جدی‌ترین آسیب و معضل اجتماعی در جامعه تبدیل شده است، پدیده‌ای شوم که به اعتقاد کارشناسان حوزه اجتماعی، به‌صورت بالقوه عامل و معلول آسیب‌ها و نارسایی‌های بسیاری است و متأسفانه عمدتاً جامعه جوان به‌عنوان اصلی‌ترین ثروت و سرمایه کشور را هدف قرار داده است.

این درد و ناهنجاری تأسف‌آور، مسبب ظهور و بروز آسیب‌ها و پیامدهای تلخ بسیاری است، سرقت، طلاق، کودک‌آزاری، درگیری و خشونت تنها بخش‌هایی از این چالش بغرنج و حزن‌انگیز است که دامن‌گیر برخی افراد و خانوارها در جامعه شده است.

علیرغم حجم انبوه انجام برنامه‌های مختلف در راستای پیشگیری از بروز اعتیاد، باز هم شاهد وجود معتادان بسیاری به‌صورت پنهان، زیرپوستی، علنی و عریان(متجاهر)در جامعه هستیم.

هدف ازاین گزارش، واکاوی عوارض و تبعات اعتیاد نیست که چه بسیار گزارش‌ها، مقالات، مصاحبه‌ها و تولیدات خبری که در این‌باره تنظیم و مرقوم شده، بلکه منظور نظر از تهیه این گزارش، بررسی و ارزیابی علل بازگشت دوباره افراد ترک یافته از مواد مخدر به سوی اعتیاد است.

فرد معتاد توان مالی برای گذراندن دوره‌های مشاوره و پرداخت ویزیت روانپزشک را ندارد

«احمد ریواده» رئیس شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر خراسان‌شمالی در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: میزان ماندگاری افراد ترک یافته از اعتیاد در این استان حدود ۱۵ درصد بوده که این رقم بسیار اندک است و مطلوب نیست.

وی با اشاره به این‌که عوامل مختلفی در بازگشت دوباره افراد ترک کرده از مواد مخدر به سوی اعتیاد وجود دارد، افزود: پذیرش افراد معتاد پس از ترک اعتیاد از سوی خانواده‌ها نقش بسیار مهمی در دورماندن این افراد و عدم استعمال مجدد مواد مخدر دارد.

وی با بیان این‌که برخی افراد معتاد که به مواد مخدر صنعتی اعتیاد داشته اند متأسفانه رفتارهایی از خود نشان داده‌اند که موجب شده تا از سوی خانواده طرد شوند، افزود: این امر سبب می‌شود تا شماری از این خانواده‌ها افراد معتادی که ترک کرده و در مسیر درمان قرار دارند را قبول نکنند و این امر یکی از علل مهمی است که سبب می‌شود تا این افراد دوباره تمایل به استفاده از مواد مخدر پیدا کنند.

وی ادامه داد: در حقیقت پذیرش خانواده‌ها سبب می‌شود تا در این افراد معتاد روحیه خودباوری ایجاد شود و این افراد با اعتماد به نفس بیشتری دوره‌های درمان ترک از اعتیاد را طی کنند.

ریواده پذیرش اجتماع را نیز از دیگر علل دور ماندن افراد ترک داده شده از مواد مخدر دانست و گفت: اما متأسفانه رفتار ادارات، همسایه‌ها، بانک‌ها و ... با این افراد به گونه‌ای است که انگار آن‌ها را طرد کرده‌اند و هیچ تمایلی برای پذیرش آن‌ها را نیز ندارند.

وی مسأله دوم تأثیرگذار بر ماندگاری درمان اعتیاد در افراد معتاد را موضوع اقتصاد برشمرد و افزود: یک شخص وقتی دچار اعتیاد می‌شود جایگاه اجتماعی خود را نیز از دست می‌دهد و همین امر سبب می‌شود تا از کاری که داشته اخراج شود در نتیجه معیشت وی نیز دچار مشکل خواهد شد.

وی خاطرنشان کرد: یک فرد معتاد برای دوره‌های ترک اعتیاد و زمان پس از آن نیاز به حمایت‌های اقتصادی چون کمک برای پیدا کردن یک شغل دارد در غیر این صورت ممکن است تا پس از دوره کوتاهی از ترک اعتیاد کلافه شود و دوباره مواد مخدر را استفاده کند.

وی در ادامه به موضوع درمان اشاره کرد و گفت: اعتیاد به‌عنوان یک بیماری محسوب می‌شود و اگر مسیر درمان به خوبی طی نشود دوباره عود خواهد کرد.

این مقام مسئول با تأکید بر این‌که دوره سم‌زادیی بیشتر از سه هفته طول نخواهد کشید و مشکل چندانی را نیز ایجاد نخواهد کرد، افزود: مهم‌ترین موضوع در بحث گذراندن دوره‌های درمانی بحث مشاوره‌ها و درمان روانپزشکی است که از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.

وی با تصریح بر این‌که حقیقتاً یک فرد معتاد توان مالی کافی برای گذراندن دوره‌های مشاوره و پرداخت ویزیت روانپزشک را ندارد، ادامه داد: از نیمه دوم امسال قرار بر این شده است تا افراد معتادی که قصد ترک اعتیاد را دارند تحت پوشش بیمه قرار گیرند.

وی در پاسخ به این پرسش که یک معتاد از نظر مالی آنقدر تأمین نیست که بخواهد تحت پوشش بیمه قرار گیرد تا بتواند از خدمات بیمه استفاده کند؟ اظهار کرد: در حقیقت معتادان به چهار بخش تقسیم می‌شوند که یک دسته از آن‌ها افراد بدون خانواده و لامکان هستند و آن‌ها جمع‌آوری شده و در مراکز ماده ۱۶ اسکان داده می‌شوند.

وی توضیح داد: افراد معتادی نیز وجود دارند که خانواده دارند اما از نظر مالی برای انجام درمان ترک از اعتیاد مشکل دارند در نتیجه بهزیستی این افراد را شناسایی و در مراکز ماده ۱۵ به صورت سرپایی درمان می‌کنند.

رئیس شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر خراسان‌شمالی با بیان این‌که یک سری از افراد معتاد نیز در مراکز ترک اعتیاد تحت نظر دانشگاه علوم پزشکی درمان می‌شوند، تصریح کرد: نکته مورد توجه برای این‌که افراد از دوره‌های مشاوره و روانپزشکی استفاده کنند این است که سازمان‌های دولتی دخیل در بحث پیشگیری و ترک اعتیاد نیازمند کمک خیران نیز هستند.

وی خاطرنشان کرد: افرادی که اعتیاد را ترک کرده و در حال درمان هستند نیازمند مشارکت خیران هستند و سازمان‌های دولتی تنها ظرفیت پاسخگویی به نیاز آن ها را ندارند، از همین‌رو امر ماندگاری افراد ترک یافته از اعتیاد خیلی به طول نمی‌انجامد.

سازمان‌های بیمه‌گر هیچ حمایتی در درمان اعتیاد ندارند

دکتر «کاوه حجت» رئیس مرکز تحقیقات اعتیاد و علوم رفتاری خراسان‌شمالی نیز در ادامه در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به این‌که افسردگی، مشکلات شخصیتی، عدم سازگاری با جامعه و ... سبب می‌شود تا برخی از افراد به سوی استعمال مواد مخدر روی بیاورند، گفت: متأسفانه این مشکلات با استفاده از این مواد دو چندان می‌شود.

وی افزود: زمانی‌که فرد استفاده مواد مخدر را ترک می‌کند اما برای پس از آن هیچ برنامه مشخصی چون گذراندن دوره‌های مشاوره و روان پزشکی وجود نداشته باشد به طور حتم دوباره بازگشت به اعتیاد خواهد داشت.

وی خاطرنشان کرد: گذراندن دوره‌های روانپزشکی و مشاوره یکی از مهم‌ترین عللی است که در عدم بازگشت معتادان به مواد مخدر بسیار نقش دارد، چون این دوره‌ها موجب می‌شود تا بسیاری از مشکلات روحی، روانی، شخصیتی و افسردگی برطرف شود.

حجت تصریح کرد: اما گذراندن دوره کامل درمان نیاز به هزینه کرد حدود پنج میلیون تومان است که معتادان و یا خانواده‌های آن‌ها از پرداخت چنین وجهی عاجز هستند.

وی با انتقاد بر این‌که سازمان‌های بیمه‌گر هیچ حمایتی در درمان اعتیاد ندارند، توضیح داد: در سایر کشورها حتی بیمه‌های خصوصی درمان اعتیاد را تحت پوشش خود قرار داده‌اند اما در کشور ایران این امر تحت پوشش بیمه‌های دولتی نیز قرار نگرفته است.

وی افزود: از سوی دیگر به‌عنوان مثال عوض کردن زانو تحت پوشش بیمه گرفته و بیمه مبلغ حدود ۱۲ میلیون تومان را برای آن پرداخت می‌کند اما در اعتیاد که منشاء بسیاری از مشکلات اجتماعی دیگر بوده مورد غفلت واقع شده است.

این روانپزشک خاطرنشان کرد: عدم پذیرش خانواده و جامعه، احساس غمگینی، افسردگی، بیکاری و مشکلات مالی سبب می‌شود تا فرد معتاد بازگشت به استعمال مواد مخدر را داشته باشد.

خانواده‌ها تمام بار افراد معتاد را بر گردن مرکز مداخله در بحران بهزیستی می‌اندازند

«هاجر پاکدین» معاون توسعه پیشگیری اداره‌کل بهزیستی خراسان‌شمالی هم‌چنین در گفت‌وگو با ایسنا ادامه داد: خانواده‌ها آنقدر از افراد معتادی که در حال گذراندن دوره‌های ترک از اعتیاد هستند حمایت نمی‌کنند و این امر سبب سرخوردگی آن‌ها شده در نتیجه بازگشت به اعتیاد پس از چند ماه به وجود می‌آید.

وی خاطرنشان کرد: خانواده‌ها می‌خواهند فقط همه بار افراد معتاد را بر گردن مرکز مداخله در بحران بهزیستی بیندازند اما این مرکز نیز یک توان مشخص دارد و نمی‌تواند پاسخگوی همه افراد باشد.

وی گفت: خانواده می‌تواند هم منشاء آسیب و هم منشاء درمان باشد که اگر حمایت‌های کافی از سوی خانواده از یک فرد بیمار معتاد وجود داشته باشد احتمال بازگشت وی به مصرف مواد مخدر بسیار ناچیز است.

وی با اشاره به این‌که بیکاری از دیگر علل بازگشت معتادان به سوی مواد مخدر است، افزود: این اداره‌کل برای توانمندسازی معتادان در حال درمان، آن‌ها را به اداره‌کل فنی و حرفه‌ای معرفی کرده تا آموزش‌های مختلف را به آن‌ها ارائه دهد.

به گفته پاکدین، برگزاری کلاس‌های دوره‌های آموزشی مهارت زندگی و فرزندپروری از دیگر اقداماتی است که به‌منظور پیشگیری از بروز اعتیاد و بازگشت معتادان به سوی مواد مخدر انجام می‌شود.

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.