عقب‌نشینی آمریکا از تحریم سپاه پاسداران
در ادامه این گزارش می خوانیم: در یک ماه گذشته، راهبرد سیاست خارجی دونالد ترامپ نسبت به ایران، با حساسیتی فوق‌العاده ازسوی رسانه‌ها و تحلیلگران سیاسی داخلی و خارجی مورد توجه قرار گرفته است. سخنان شدید‌اللحن ترامپ و مقامات سیاسی آمریکایی علیه ایران، بیش از هر موضوع دیگری به حوزه نفوذ تهران در منطقه خاورمیانه معطوف شده که می‌توان آن را در قالب طرح‌های برنامه‌ریزی‌شده برای ضدیت با کشورمان مورد ارزیابی قرار داد. در این میان، موضوع تحریم سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران ازسوی آمریکا و قراردادن نام این نهاد در لیست گروه‌های تروریستی کاخ سفید، با تبلیغات رسانه‌ای زیادی مطرح شد.
قراردادن سپاه پاسداران در لیست سیاه آمریکا در صورت عملی‌شدن، اقدامی انتحاری و افراط‌گرایانه محسوب می‌شود که می‌تواند موجبات تشدید تنش‌ها میان تهران و واشنگتن را در پی داشته و حتی تهدیدی برای امنیت منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای باشد. با نگاه به شواهد عینی و روند تحولات میدانی به‌وضوح می‌توان بر این مسئله تأکید کرد که در سال‌های بعد از ظهور داعش در منطقه خاورمیانه یعنی از اواخر سال ۲۰۱۳ تاکنون، هیچ نیرویی به اندازه ایران در مبارزه با این گروه تروریستی نقش نداشته است. نیروهای سپاه پاسداران با دعوت حکومت‌های مرکزی کشورهای منطقه به‌ویژه عراق و سوریه در قالب مستشار نظامی یا نیروهای محور مقاومت، نقشی مهم و غیرقابل انکار را در مقابله با پیشروی‌ها و شکست بزرگ‌ترین گروه تروریستی تاریخ یعنی داعش داشته‌اند. باوجوداین، در مقابل حیرت افکار عمومی جهانی، مطرح‌شدن موضوع تلاش برای قرارگرفتن نام سپاه پاسداران در لیست گروه‌های تروریستی کاخ سفید، نشان می‌دهد که دولت ترامپ اهداف پشت‌پرده‌ای را پیگیری می‌کند.
**تحریم سپاه پاسداران نتیجه‌ای نخواهد داشت و تغییری ایجاد نمی‌کند
در چند وقت اخیر، موضوع تحریم سپاه پاسداران ازسوی آمریکا، واکنش مقامات سیاسی کشور را در پی داشته است. بخش عمده واکنش‌ها بر واهی‌بودن و به‌نتیجه‌نرسیدن طرح واشنگتن تأکید داشته‌اند. در آخرین اظهارنظر محمدجواد ظریف، رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان در مراسم گرامیداشت یاد شهدای وزارت امور خارجه، در واکنش به تلاش آمریکا برای تحریم سپاه پاسداران ابراز کرد: «این تحرکات آمریکا هیچگاه منافعی برای آنها نداشته است. همه دنیا اذعان دارند که سپاه پاسداران بیشترین حمایت را از کشورهای همسایه در مقابله با تروریسم داشته است. هرگونه حرکتی علیه این نیرو صرفا باعث روشن‌ترشدن ماهیت کسانی می‌شود که این کار را می‌کنند. این‌گونه حرکت‌ها به نفع آنها نیست و تأثیری نخواهد داشت.»
اظهارات ظریف نشانگر آن است که تهران در سال‌های گذشته موضعی مشخص نسبت به پدیده تروریسم داشته و در شرایط کنونی، به هیچ عنوان تحت‌تأثیر تبلیغات رسانه‌ای و سیاسی آمریکایی واکنشی تقابلی و هجومی نسبت به آنها نشان نمی‌دهند. در‌این‌زمینه رفتار دیپلماتیک ظریف در تقابل با طرح‌های ضدایرانی ترامپ بسیار قابل تأمل و توجه است.
**طرح افراط‌گرایان آمریکایی برای قراردادن نام سپاه پاسداران در لیست سیاه
عملی شدن طرح قراردادن سپاه پاسداران در لیست سیاه کاخ سفید در نوع خود پدیده‌ای غیرمتداول است. در صورت اجرایی‌شدن این طرح برای اولین‌بار در تاریخ آمریکا، یک سازمان دولتی وابسته به کشور دیگری در لیست سازمان‌های تروریستی اعلامی موردنظر این کشور قرار خواهد گرفت. همچنین، در صورتی که این فرمان اجرایی شود، وزارت امور‌خارجه آمریکا وظیفه در پیش گرفتن تصمیمات لازم را عهده‌دار خواهد شد. این طرح می‌تواند پیچیدگی‌ها و محدودیت‌های خاصی را پیش‌روی مقامات آمریکایی قرار دهد و موجب تهدید منافع ملی آمریکا بر‌اساس خواسته‌های افراط‌گرایان در این کشور شود.
در اوایل ماه فوریه، طیف محافظه‌کاران افراط‌گرای آمریکایی، طرح تحریم سپاه پاسداران را به‌عنوان یک گروه تروریستی در مجلس سنا مطرح کردند. در واقع، تد کروز، سناتور رادیکال و ضدایرانی، این طرح را از ابتدای ماه ژانویه به کنگره آمریکا ارائه داده بود. در همین زمینه، این موضوع بسیار برجسته شد که بر‌اساس گزارشی، مقامات سیاسی آمریکا در پی آن هستند که نام سپاه پاسداران ایران و اخوان‌المسلمین مصر را در لیست سازمان‌های تروریستی قرار دهند اما با گذشت زمانی کوتاه، شاهد عقب‌نشینی مواضع افراط‌گرایان و مشاوران ترامپ از پیگیری طرح تحریم این نهاد نظامی ایرانی بوده‌ایم.
**عقب‌نشینی ترامپ از تحریم سپاه پاسداران
باوجود تبلیغات رسانه‌ای گسترده چند وقت اخیر، گزارش‌ها حاکی از آن هستند که دولت ترامپ روند عقب‌نشینی از پیگیری تحریم سپاه را در پیش‌گرفته است. در این ارتباط، بر‌اساس گزارش رویترز به نقل از مقامات آمریکایی، در پی هشدار نهادهای امنیتی و اطلاعاتی آمریکا، پیشنهاد دولت ترامپ برای تروریستی خواندن سپاه پاسداران متوقف شده است زیرا چنین کاری باعث وخامت اوضاع خواهد شد. بر‌اساس گزارش رویترز، منابع مطلع آمریکایی که خواستند نامشان فاش نشود، اعلام کرده‌اند: «پیشنهادهایی که دولت دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا در حال بررسی کردن آن بود تا سپاه پاسداران ایران به‌عنوان یک سازمان تروریستی خوانده شود، به حال توقف درآمده است زیرا مقامات ارشد دفاعی و اطلاعاتی آمریکا هشدار داده‌اند که این اقدام می‌تواند پیامدهایی را در پی داشته باشد.» دیگر مقامات مطلع آمریکایی و اروپایی نیز اعلام کردند: «تلاش‌هایی که برای پیشبرد این پیشنهاد انجام می‌گرفت، متوقف شده و علت آن نیز بحث و اختلافات داخلی، ازجمله درباره این مسئله است که چنین اقدامی می‌تواند جنگ علیه داعش را تضعیف کند، مخالفت برخی متحدان کلیدی را در پی داشته باشد و هرگونه دورنمای
دیپلماتیک میان آمریکا و ایران را از بین ببرد که سرانجام موجب پیچیده شدن اجرای توافق هسته‌ای ایران و گروه 1+5 می‌شود.»
بنا بر اعلام این منابع آگاه، این پیشنهاد از چند هفته پیش در حال بررسی بوده است و پیش‌بینی می‌شد برای نخستین‌بار در ماه کنونی ارائه شود اما این ایده درحال حاضر متوقف شده است و هنوز مشخص نیست که آیا در آینده نیز مطرح خواهد شد یا نه، یا اینکه در صورت مطرح‌شدن، زمان آن کی خواهد بود. به گزارش رویترز، کاخ سفید به درخواست‌های مطرح‌شده برای اظهارنظر درباره این موضوع تاکنون پاسخ نداده است. تعداد دیگری از مقامات دفاعی و همچنین سایر مقامات آمریکایی که خواستند نامشان فاش نشود، دراین‌باره اعلام کردند که چنین اقدامی احتمالا باعث پیچیده‌شدن جنگ آمریکا علیه داعش در عراق و سوریه خواهد شد و به‌علاوه، وضعیت جنگ یمن را دچار پیچیدگی‌های بیشتر خواهد کرد.
انتشار این گزارش نشان می‌دهد که مشاوران نزدیک به ترامپ به‌خوبی از واقعیت‌های سیاسی منطقه خاورمیانه آگاه هستند و بر این نکته واقف بوده که هر نوع قراردادن نام سپاه پاسداران در لیست سیاه می‌تواند زمینه‌ساز بی‌ثباتی در منطقه شود؛ بنابراین، به‌نظر می‌رسد که آنها اندکی با دقت و صبر بیشتر به موضوع نگاه می‌کنند و در آینده نیز رویه معتدل‌تری را نسبت به تقابل با تهران در تمامی حوزه‌ها در پیش خواهند گرفت.
**ایران‌هراسی ادامه می‌یابد
در بررسی مواضع و سخنرانی‌های دونالد ترامپ به‌وضوح می‌توان بر این نکته تأکید کرد که او رویکردی اقتصادی یا به‌عبارتی کاسبکارانه به سیاست دارد. در همین راستا، ترامپ و مشاوران سیاسی او، از قراردادن سپاه پاسداران در لیست سازمان‌های تروریستی، اهداف اقتصادی بزرگی را نیز پیگیری می‌کنند. توسعه و گسترش ایران‌هراسی در سطح منطقه‌ای از یک‌سو، منجر به مشروعیت‌بخشیدن به سیاست‌های آمریکا در خارومیانه است و ازسوی دیگر، زمینه را برای فروش تسلیحات آمریکایی به کشورهای عرب منطقه فراهم می‌کند. بر‌اساس گزارش‌های منتشرشده از دوران روی‌کارآمدن ترامپ، تقاضا برای خرید تسلیحات ازسوی کشورهای عربی با رشدی بی‌سابقه همراه بوده است.
در واقع، ترامپ با بازنمایی چهره ایران و اسلام به‌عنوان تهدیدی برای کل جهان، قصد دارد نوعی مشروعیت را برای پذیرش رویکردهای نژادپرستانه خود در سطح افکار عمومی جهانی پیدا کند. همچنین، در سوی دیگر، ترامپ قصد دارد با مطرح‌کردن ایران به‌عنوان تهدید برای کشورهای عرب حوزه خلیج‌فارس، بخشی از درآمدها و بودجه کشورهای عرب را از آنان اخذ کند. بر‌اساس وعده‌های ترامپ در دوران تبلیغات انتخاباتی این موضوع مطرح شد کشورهایی که حمایت نظامی و امنیتی واشنگتن را می‌خواهند باید هزینه آن را بپردازند و آمریکا دیگر مجانی به هیچ کشوری خدمات ارائه نمی‌دهد.
در این شرایط با قراردادن سپاه پاسداران در لیست سیاه، مقامات آمریکایی این هدف را پیگیری می‌کنند که محور مقاومت و ایران که کشورهای عربی به‌شدت از آن واهمه دارند، در مقام تهدیدی بزرگ جلوه داده شوند تا از قبال آن بتوان تسلیحات نظامی را در سطحی گسترده به آنها فروخت. علاوه بر این، کشورهای حاشیه خلیج‌فارس به رهبری عربستان، بدون تردید برای مقابله با ایران و محور مقاومت حاضر هستند تمامی هزینه‌های ارتش آمریکا را متقبل شوند.
بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.
ارسال نظر