«ما می‌خواهیم کارگرانی که بیکار شده‌اند، شب عید را با خیال راحت پشت سر بگذارند.» این جمله دلیل برخی تولیدی‌های کوچک و مزون‌های شناخته‌شده‌ای است که آگهی کرده‌اند: «از خیاطان و کارگرانی که در تولیدی‌های ساختمان پلاسکو مشغول به کار بودند، دعوت می‌شود برای همکاری با ما تماس بگیرند.» آگهی‌ای که در دو روز اخیر در صفحه‌های اینستاگرام مزون‌ها و برخی چهره‌های شناخته‌شده، منتشر می‌شود و موجی از تلاش عمومی برای حل بخشی از مشکلات قربانیان حادثه آتش‌سوزی را نشان می‌دهد؛ گرچه پاسخگوی انتظار و نیاز سیل بیکاران پلاسکو پس از تخریب نیست.

ساختمانی آتش می‌گیرد و فرومی‌ریزد؛ آمارهای ضد و نقیضی از ۶ تا ۱۵ هزار کارگر تمام و نیمه‌وقتی گزارش می‌شود که مشغول به کار در واحد‌های تولیدی پلاسکو بوده‌اند، بیکار می‌شوند و همچنان مشخص نیست که وضعیت استخدام، بیمه و امنیت شغلی آنان چگونه از سوی وزارتخانه‌ها و سازمان‌های مرتبط که وزارت رفاه، کار و تعاون اجتماعی در رأس آنهاست، پیگیری خواهد شد؟ به نظر می‌رسد آنچه فروریخته فقط ساختمانی در قلب تجاری پایتخت نیست؛ این‌بار وضعیت متزلزل اقتصادی کارگران و خیاطان، به‌واسطه انتشار آگهی مزون‌ها و تولیدی‌ها، از سوی بخش خصوصی مورد توجه قرار گرفته است؛ توجهی که لزوما به بهبود شرایط آنان ختم نخواهد شد و اما و اگرهایی به همراه خواهد داشت.

2 نفر را استخدام می‌کنیم!


کارمند مزونی که در محدوده خیابان فرشته فعالیت می‌کند و به‌عنوان نخستین مزون منتشرکننده آگهی همکاری با خیاطان ساختمان پلاسکو معرفی شده، در توضیح انگیزه این فعالیت اجتماعی خودجوش می‌گوید: خیاطان تا پایان اسفند با این مزون همکاری خواهند داشت؛ البته ممکن است بعد از تعطیلات سال نو هم با ما همکاری داشته باشند اما هدف ما بیشتر این است که شب عید را پشت سر بگذارند. او با تأکید بر اینکه ما به دیگر مزون‌ها و تولیدی‌ها توصیه کردیم که از این حرکت جمعی حمایت کنند، افزود: دولت بناست برای کارگران، خیاطان و مجموع واحدهای تولیدی جایی را تدارک ببیند. تا زمانی که جایی برای این واحدهای تولیدی در نظر گرفته شود، خیاطان منتخب که اعلام آمادگی کنند و انتخاب شوند می‌توانند با ما همکاری داشته باشند.

کارمند این مزون لوکس در پاسخ به این سؤال که شرایط استخدام چیست، گفت: دوستانی که می‌خواهند همکاری کنند باید تخصص داشته باشند. آنها باید خودشان تماس بگیرند و ما مطمئن شویم که اینها بچه‌های پلاسکو هستند، بعد درباره استخدامشان تصمیم گرفته می‌شود. بر اساس اعلام این مزون فقط دو نفر از خیاطانی که با این مزون تماس گرفته‌، موفق به همکاری، آن هم به مدت محدود خواهند شد. گرچه تلاش برای کمک به خیاطان باقی‌مانده، از سوی بخش خصوصی که تولید ایرانی در اولویت قرار گرفته، شایسته تقدیر است اما همزمان این سؤال ایجاد خواهد شد که وضعیت فعالیت و معیشت اقتصادی کارگران و خیاطان پس از سال نو چگونه خواهد بود؟ آیا ایجاد زمینه‌ای برای اشتغال قربانیان حادثه آتش‌سوزی فقط با تلاش و اقدام بخش خصوصی قابل جبران است؟

نمی‌دانیم وضعیت بازار چه می‌شود؟


شرایط استخدام در تولیدی دیگری که فعال در محدوده بهارستان است، کمتر سختگیرانه عنوان می‌شود؛ کارمندی که پاسخگوی تماس تلفنی است، می‌گوید: این آگهی دعوت هم برای زنان و هم برای مردان است، گرچه تعداد دوستانی که می‌توانند با ما همکاری داشته باشند، سه یا چهار نفر بیشتر نیست اما بااین‌حال، شرایطی به‌‌وجود آمده که ما از دیگر تولیدی‌ها و مزون‌ها در‌این‌زمینه می‌توانیم کمک بگیریم.
او به بیمه بیکاری خارج از نوبت به‌عنوان اصلی‌ترین وعده وزیر کار، رفاه و تعاون اجتماعی اشاره و تأکید می‌کند: بهتر است آنهایی که با ما همکاری می‌کنند، همان بیمه بیکاری‌شان را دریافت کنند و همزمان به فعالیت خود با تولیدی ادامه دهند. این پیشنهاد در شرایطی که قانون کار مقرر کرده، هر کارگر در دوران خدمتش فقط یک‌بار امکان استفاده از بیمه بیکاری را دارد، به طرح این سؤال کمک می‌کند: اگر حقوق خیاطان و کارگران در واحدهای تولیدی در دو ماه آینده کافی است چرا باید از بیمه بیکاری استفاده شود؟ پاسخ به این سؤال در شرایطی که کارمند این تولیدی از شرایط بی‌ثبات بازار برای ادامه همکاری می‌گوید، با چالش مواجه می‌شود؛ به‌ویژه آنجا که تأکید می‌کند: ما نمی‌دانیم اوضاع بازار چه می‌شود که درباره ادامه همکاری در سال جدید اظهارنظر کنیم.

کارمند مزون دیگری در محدوده پاسداران هم با اشاره به امکانی که مدیریت آن برای استخدام خیاطان پلاسکو فراهم کرده، اضافه می‌کند: تماس‌های بسیار زیادی گرفته شده است. ما پیام‌ها را بررسی می‌کنیم و اطلاع می‌دهیم. ظرفیت مزون مشکات تکمیل بود اما مدیریت تصمیم گرفت به‌خاطر حادثه ناخوشایندی که پیش‌آمده به سهم خودش کاری کرده باشد. کارمند مزون دیگری با ناامیدی از وعده‌های دولت می‌گوید: مشخص نیست وعده آنها عملی شود. ما اگر خودمان کاری کردیم که می‌توان به آینده قربانیان امیدوار بود، در غیر‌ این صورت، همه وعده‌هایی که داده‌اند معلق در هواست.

او در ادامه توضیحاتش تأکید می‌کند: ما حتی اگر خودمان به خیاط نیاز نداشتیم به همکاران و دیگر تولیدی‌ها معرفی‌شان خواهیم کرد. او در توضیح شرایط استخدام خیاط‌های ساختمان پلاسکو با امید از اتفاقی خبر می‌دهد که نشان از خواست اجتماعی دارد: ما خودمان هنوز بیمه نشده‌ایم اما پیش‌بینی می‌کنم با توجه به اتفاقاتی که افتاده شرایطی به وجود بیاید که همه تولیدی‌ها و واحدهای تولیدکننده لباس مجبور به بیمه کارگران و خیاطان خود شوند.
واحدهای تولیدی و اقتصادی دو ماه پایانی سال ۹۵ را در شرایطی پشت سر خواهند گذاشت که ساختمان پلاسکو به‌عنوان یکی از قطب‌های تولید لباس در کشور اکنون تخریب شده و از دست رفته است؛ کارگران آن بیکار شده‌اند و انتظار عمومی از دولت و سازمان‌های رسمی برای پیگیری وضعیت اقتصادی این گروه اجتماعی که در ادبیات اقتصادی وضعیتی زیر خطر فقر دارند، افزایش یافته است.

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.