آوار زلزله ترامپ بر اقتصاد دنیا؛ وقتی همه خواب بودند
به گزارش تابناک، ورای افت و خیز اولیه توام با واکنش منفی اکثر بازارهای سهام، نفت به آوار زلزله ترامپ بر اقتصاد دنیا، موضوع اصلی حالا این است که چه سرانجامی در انتظار رشد اقتصادی جهان است، آیا شوک پیروزی نامزد جمهوری خواهان که البته هیچ سابقه ای در سیاست نداشته، به معنای بازگشت به دوران رکود اقتصادی خواهد بود، تغییر و جابجایی در بین قدرت های برتر اقتصاد دنیا رخ خواهد داد؟
حالا همه باید با پیروزی تاجر وملاک نیویورکی و راهیابی او به کاخ سفید کنار بیایند، و البته باید منتظر ماند و دید آیا وعده ها و شعارهای اقتصادی دونالد ترامپ پس از در اختیار گرفتن ریاست جمهوری بزرگترین اقتصاد دنیا، تغییر خواهد کرد یا نه؟ تحلیل گران و کارشناسان بازارهای جهانی در روزهای آینده باید در تحلیل های خود با واقعیتی به نام اقتصاد ترامپی کنار بیایند.
فرد پیروز انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در نخستین نطق خود قول داده که رشد اقتصادی این کشور را دوبرابر کند و کشورش را دوباره بسازد. سوالی که ذهن بسیاری از تحلیلگران را درگیر خود ساخته این است که آیا تحقق این وعده ترامپ به معنای تقویت رشد اقتصادی کل دنیا هم خواهد بود؟ فراموش نباید کرد که هرچند دونالد ترامپ یک خطر بالقوه اقتصادی هم برای دنیا میتواند باشد، اما او یک تاجر به تمام معناست و حالا همه به این میاندیشیند که چهره ترامپ در دوران تبلیغات ریاست جمهوری با تصویری که او در دوران ریاست جمهوریاش ارائه خواهد کرد، تغییری میکند یا نه؟
بازارهای جهانی و اقتصادهای بزرگ پس از خروج از دوران شوک انتخاب ترامپ، تلاش خواهند کرد تا خود را با واقعیت دوران اقتصادی با بازیگری به نام ترامپ کنار بیایند، نه اینکه تابع سیاستها و برنامهها و وعدههای او باشند، بلکه با فعالیت رسمی او در کاخ سفید، فصل تازهای از مذاکرات سنگین اقتصادی و تجاری بین قدرتهای بزرگ، قدرتهای منطقهای به صورت دو و چندجانبه آغار خواهد شد و دستکم هر کشوری تلاش خواهد کرد بسته به حجم مبادلات تجاری و اقتصادیاش با بزرگترین اقتصاد دنیا، راهی برای خود جستجو کند. چه اینکه رونمایی از چهره واقعی ترامپ در اقتصاد دنیا، بستگی زیادی به آینده دارد و نباید اسیر هیجانها و فراز و فرودهای روزهای نخستین انتخاب رئیس جمهور جدید آمریکا شد.
اقتصاد ایران و واقعیتی به نام ترامپ
تردیدی وجود ندارد به دلیل حجم بسیار اندکی تجارت بخشهای خصوصی ایران و آمریکا و محدود به چندکالای خاص، تاثیر زیادی نمیتوان از بابت انتخاب ترامپ به صورت مستقیم بر اقتصاد ایران متصور بود، اما چند چالش و شاید فرصت در انتظار اقتصاد ایران خواهد بود:
۱. قیمت جهانی نفت: نخستین تاثیری که میتواند انتخاب ترامپ و برنامههای او بر اقتصاد کشورهای وابسته به درآمدهای نفتی داشته باشد، نظیر ایران، به چشمانداز آینده بازار جهانی نفت مربوط میشود. رقابت کشورهای صادرکننده نفت به ویژه در اوپک بین ایران و عربستان این روزهای در هالهای از بیم و امید بر سر اجرای طرح فریز نفتی قرار دارد. سیاستها و برنامههای اقتصادی رئیس جمهور جدید آمریکا هم به صورت مستقیم و هر غیرمستقیم بر نوسانات قیمت جهانی نفت اثرگذار خواهد بود و یکی از سناریوهایی که در برنامههای اقتصادی دولت ایران باید دیده شود، رصد و دیدهبانی تحولات بازار جهانی نفت و البته جهتگیریها و رویکردهای اقتصادی بزرگترین اقتصاد جهان بر بازار طلای سیاه خواهد بود تا تکانههای احتمالی مدیریت شود.
۲. برجام، ترامپ و اقتصاد ایران: اینکه دونالد ترامپ در قامت رئیس جمهوری آمریکا چه تصمیمی در خصوص تعهدات غرب و به ویژه ایالات متحده آمریکا در خصوص توافق هستهای ایران با کشورهای ۱+۵ میگیرد، البته هنوز یکی از جدیترین سوالها و دغدغههاست. آنچه مهم است، اینکه دولت و نخبگان ایران و صاحبنظران اقتصادی و فعالان عرصه اقتصاد و تصمیمسازان و تصمیمگیرندگان، حتما حساسیت ویژه و فعالانه و نه منفعلانه نسبت به جهت حرکت دولت آینده آمریکا در خصوص نحوه اجرای برجام داشته باشند و نسبت به مطالبه ایفای تعهدات غرب به ویژه آمریکا در برداشتن تحریمها و هموارسازی دستاندازهای ایجاد شده بر سر روابط بانکی، سرمایهگذاری خارجی و ... سختگیرانه و جدیتر تلاش کنند و نگذارند انتخاب ترامپ بهانهای برای نقض عهدهای جدید آمریکا شود.
۳. صیانت از بازارهای هدف و شرکای اقتصادی: خطر دیگری که انتخاب ترامپ بر اقتصاد ایران میتواند داشته باشد، مخدوش کردن جایگاه ایران در بازارهای هدف و تلاش برای ابتر کردن تلاشها برای بهبود روابط اقتصادی و تجاری بین ایران و دیگر کشورهاست. این خطر وقتی جدیتر میشود که ممکن است واشنگتن بخواهد به بهانه تغییر در دولت آمریکا، سیاست سنگاندازی بر سر بازگشت ایران به جایگاهی بالاتر در اقتصاد و تجارت جهان پسابرجام را در پیش بگیرد. حالا ضرورت دارد تا سناریوهای جدیدی در چارچوب اقتصاد ایران در دوران پسابرجام و پس از اوباما با محوریت اقتصاد ترامپی طراحی شود و مانع سیاهنماییها و ایرانهراسیهای جمهوریخواهان در دوران ریاست جمهوری ترامپ شد؛ اینجاست که افزون بر دیپلماسی خارجی، نیازمند به یک دیپلماسی اقتصادی قوی نیاز داریم.
البته چالشها و فرصتهای ناشی از انتخاب شوکآور دونالد ترامپ برای اقتصاد دنیا، منطقه و البته ایران محدود به موارد یادشده نمیشود، مهم این است که دنیا خواب بود و پس از برگزیت (خروج انگلیس از اتحادیه اروپا) حالا با کابوسی به نام ترامپزیت مواجه است؛ حالا که دنیا وحشتزده از خواب برخاسته و نگران دوران ترامپ است، ما باید بیدار باشیم و به منافع و مصالح ملی داخلی، منطقهای و فرامنطقهای خود بیاندیشیم. انتخاب ترامپ به معنای آخرالزمان اقتصاد و سیاست نیست، دنیا در حال طراحی راهها و سناریوهاست، پس ما هم فعالانه و هوشیارانه عمل کنیم و به خواب نرویم.
بخش سایتخوان، صرفا بازتابدهنده اخبار رسانههای رسمی کشور است.
ارسال نظر