شهرداری بدون مجوز بزرگراه می‌سازد
مدیرکل دفتر ارزیابى‌هاى محیط زیستی می‌گوید: ٣ کیلومتر از پروژه شهید شوشتری قبل از ارزیابی‌های زیست‌محیطی اجرا شده است. همچنین رئیس کمیته محیط‌زیست شورای شهر گفتشهرداری باید به رأی سازمان محیط‌زیست تمکین کند.
شهرداری این‌بار روی آخرین باقیمانده‌های حیات‌وحش و گونه‌های گیاهی طبیعی شهر تهران، دست گذاشته است؛ پارک ملی سرخه‌حصار با بیش از دوقرن قدمت در شرقی‌ترین نقطه تهران قرار دارد و حالا بقایای ساخت یک اتوبان درحدود ٣کیلومتر از آن دیده می‌شود.
آبان سال گذشته توافقی میان شهرداری تهران، سازمان‌های حفاظت محیط‌زیست و منابع طبیعی و نیز ستاد کل نیروهای مسلح شکل گرفت تا ارزیابی‌های زیست‌محیطی آن انجام شود.
اما حالا مدیرکل دفتر ارزیابى‌هاى زیست‌محیطى سازمان حفاظت محیط‌زیست به «شهروند» می‌گوید: «حدود ٢ تا ٣کیلومتر از طرح ساخت اتوبان شهید شوشتری در پارک سرخه‌حصار قبل از ارزیابی‌های زیست‌محیطی انجام شده است، درحالی که اگر پیش از این ارزیابی‌ها بخشی از آن انجام شود، عملا ارزیابی‌های آن را از موضوعیت خارج می‌کند.» شهرداری تهران مدت‌هاست درساخت پروژه‌های شهری، از بزرگراه گرفته تا ساخت پیاده‌راه و دریاچه ملاحظات زیست‌محیطی، فرهنگی یا اجتماعی را فراموش کرده و همواره مهم‌ترین انتقادی که به پروژه‌های شهری داده می‌شود، درباره توجیه‌نبودن طرح است. سال گذشته هم همین اتفاق برای پارک سرخه‌حصار و بزرگراه شهید شوشتری به وقوع پیوست؛ محدوده‌ای که از سه‌دهه قبل با حاشیه‌ها و مشکلات زیادی همراه بوده است.
اگر ٣٠سال قبل براساس تخلف تعاونی مسکن وزارت جهاد کشاورزی موجبات تخریب منابع طبیعی در این منطقه و در قالب ساخت شهرک زیتون فراهم شد، سال گذشته هم شهرداری در ادامه ساخت بزرگراه شهید شوشتری به پارک سرخه‌حصار رسید و وقتی سعی داشت مقدمات قطع درختان و ساخت بزرگراه در این پارک را آماده کند، با هشدارهای سازمان محیط‌زیست روبه‌رو شد. بنابراین طرح متوقف شد.
حالا به اعتقاد «حمید جلالوندى» اقداماتی که شهرداری در آنجا انجام داده، کمی کار ارزیابی‌های زیست‌محیطی را سخت کرده است: «از مقطعی که به شهرداری اعلام کردیم، کار ساخت اتوبان در سرخه‌حصار متوقف شود اما گزارش کارشناسان ما نشان می‌دهد بخشی از پروژه اجرا شده است؛ درحالی که اگر طرحی قبل از ارزیابی‌های زیست‌محیطی اجرا شود، مسیر بررسی و ارزیابی آن متفاوت خواهد بود. طبق قانون باید امکان‌سنجی، مکان‌سنجی و ارزیابی‌های زیست‌محیطی هر طرحی تا پیش از اجرای آن انجام شود و اگر بخشی ازآن اجرا شود، دیگر
نمی شود کاری کرد، اما در کل چون این پروژه یک طرح ملی است، باید بررسی شود تا اگر لازم شد، مسیر آن را تغییر بدهیم.» او به «ایلنا» هم در این‌باره گفته بود: «ارزیابى این پروژه در کارگروه استان بررسى شده و استان تقریبا با این پروژه موافقت کرده و آن را به مرکز فرستاده‌اند. درمرکز نیز ٢ جلسه درمورد آن برگزار شده اما تصمیمى در مورد آن گرفته نشده است، زیرا این پروژه پیشرفت فیزیکى داشته، به همین دلیل نیز باید در کمیته سه‌نفره دولت متشکل از سازمان حفاظت محیط‌زیست، معاونت اجرایى ریاست‌جمهورى و سازمان مدیریت و برنامه‌ریزى درمورد آن تصمیم‌گیرى شود.»
البته آنچه به‌عنوان الزامات در دنیا برای ساخت بزرگراه درمیان پارک‌های ملی و جنگل‌ها درنظر گرفته می‌شود، همواره براین تأکید دارد که کمترین آسیبی به گونه‌های بومی گیاهی و جانوری وارد نشود. دراین صورت مسیر یا باید به صورت زیر گذر یا روگذر ساخته شود. «محمد حقانی»، رئیس کمیته محیط‌زیست شورای شهر تهران هم در این‌باره توضیحاتی دارد: «در اطراف تهران حدود ٤ تا ٥ زیستگاه طبیعی وجود دارد که نباید هیچگونه اقدامات عمرانی در آن انجام شود، چون ایجاد دسترسی و ساخت بزرگراه و جاده دراین زیستگاه‌ها باعث می‌شود گونه‌های مختلف گیاهی، حیوانی و بومی این مناطق از بین برود. وقتی به این مناطق دسترسی ایجاد می‌شود، ممکن است این زیستگاه‌ها مورد دستبرد قرار بگیرند.»
او درباره الزامات زیست‌محیطی که در اینگونه موارد باید رعایت شود، می‌گوید: «در دنیا هرگز اینگونه اقدامات انجام نمی‌شود اما اگر بنا به شرایطی خاص بخواهند درپارک‌های ملی و زیستگاه‌ها اتوبان بسازند، دو راه را پیش‌بینی می‌کنند. اول اینکه با احداث تونل از زیرزمین هم ساخت اتوبان را ادامه می‌دهند و هم دسترسی انسان‌ها به این زیستگاه قطع شود. دومین راه هم احداث پل هوایی درطول مسیر تقاطع است که باز هم دسترسی از بین می‌رود.»
به گفته این عضو شورای شهر تهران وضعیت درباره این بزرگراه هم باید به همین صورت باشد: «سال گذشته در بازدیدی که از این منطقه انجام شد، متوجه شدیم که حتی چند اصله درخت جابه‌جا شده است که البته مشکل خاصی وجود نداشت. در آن زمان هم مسئولان شهرداری به ما اعلام کردند که منتظر پاسخ محیط‌زیست هستند تا همکاری‌های لازم با این سازمان آغاز شود، چون سازمان محیط‌زیست با ساخت اتوبان از پارک ملی سرخه‌حصار به شدت مخالفت کرده بود. بنابراین مدیریت شهری هم می‌بایست یکی از این دو راه را انتخاب کنند و به هیچ‌وجه نباید در آنجا اتوبان ساخته شود. ساخت اتوبان یا بزرگراه در این منطقه ملی برخلاف تمامی شاخص‌ها و ضابطه‌های زیست‌محیطی است و اگر این کار انجام شود، یعنی محیط‌زیست در اطراف شهر تهران تحت دستبرد قرار می‌گیرد، چون این زیستگاه‌ها اگر آسیب ببیند، منطقه به هیچ قابل احیا نیست. بنابراین نقطه نظرات و ملاحظات مسئولان و کارشناسان سازمان حفاظت محیط‌زیست هرچه که باشد، شهرداری تهران باید به آن تمکین کند.» البته ساخت تونل یا زیرگذر هم ظاهرا مشکلاتی برای این منطقه ایجاد می‌کند و گفته می‌شود؛ ساخت تونل نیازمند عملیات انفجار و سنگ‌برداری است که دراین صورت هم بیم آن می‌رود که به حیات پارک ملی آسیب برسد.
طرح ساخت بزرگراه شهید شوشتری از سال ٩٢ در مرز شرقی حریم تهران و به موازات بزرگراه بسیج و بزرگراهی شمالی- جنوبی است که از تقاطع بزرگراه رسالت با بزرگراه شهید یاسینی آغاز شده و قرار است پس از عبور از یک مسیر ١٣کیلومتری، به تقاطع بزرگراه دولت‌آباد با بزرگراه امام رضا(ع) برسد. سال ٩٣ محمدباقر قالیباف، شهردار تهران از این طرح با عنوان بزرگترین طرح عمرانی کشور نام برد و گفت که تا پایان سال ٩٥ به بهره‌برداری می‌رسد، اما از آن زمان به بعد، بسیاری از کارشناسان محیط‌زیست انتقادات خود را در این‌باره مطرح کردند؛ چراکه طبق تخمین‌های اولیه به نظر می‌رسید که عبور این بزرگراه از پارک سرخه‌حصار منجر به قطع دست‌کم ٥هزار اصله درخت ٤٠ساله کاج و تعداد زیادی درختان جوان‌تر و درختچه و نابودی بخش انبوهی از این جنگل شود. طبق قوانین هرگونه دخل و تصرف ازجمله احداث جاده و اتوبان در پارک ملی ممنوع است. این پارک ده‌ها گونه جانوری نظیر قوچ و میش، کل و بز و آهو و همچنین صدها گونه گیاهی به‌ویژه درختان و درختچه‌های بومی نظیر بادام وحشی دارد و به‌عنوان ریه تنفسی محسوب می‌شود. آن هم درشرایطی که هنوز نتایج ساخت اتوبان‌های عریض و طویلی دیگری در تهران چون صدر یا امام علی در کاهش ترافیک تهران در ابهام قرار دارد.
اوایل مهر امسال هم «محمدهادی حیدرزاده»، مدیرکل حفاظت محیط‌زیست سابق استان تهران در تشریح آخرین وضع بزرگراه شهید شوشتری در این‌باره گفت: «احداث این پروژه هنوز در مرحله کارشناسی است و چون از داخل پارک ملی خجیر و سرخه‌حصار و منطقه حفاظت شده می‌گذرد، سازمان محیط‌زیست با این پروژه مخالفت کرده است. برای احداث این اتوبان، یک گزینه را برای شهرداری درنظر گرفته‌ایم و آن این است که اگر کل اتوبان از زیرزمین عبور کند، قابلیت طرح مجدد درکمیته ارزیابی محیط‌زیست را پیدا می‌کند.» البته آنطور که مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان تهران گفته، احداث این اتوبان در زیرزمین هزارمیلیارد تومان به هزینه این پروژه اضافه می‌کند و شهرداری به منظور رعایت مسائل محیط‌زیستی قبول کرده است که این هزارمیلیارد تومان را پرداخت کند. حالا طرح احداث اتوبان شهید شوشتری مجددا در کمیته محیط‌زیست ارزیابی می‌شود و اگر کمیته محیط‌زیست موافقت کند که این اتوبان از زیرزمین عبور کند، این طرح باید درشورایعالی حفاظت محیط‌زیست مجددا بررسی شود.
بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.
ارسال نظر