۸۰، ۱۲۰ و ۱۶۰ اینها ارقامی آشنا برای زوج‌های جوان هستند. ارقامی که قرار است این زوج‌ها را صاحب خانه کند. اینها وام‌های سه سقفی هستند که از سال گذشته از سوی دولت به‌عنوان بسته تحریک تقاضا و خروج رکود از بازار مسکن برای زوج‌هایی که از اول ازدواج موفق به خرید خانه نشده‌اند، ارائه شد.
تجربه نشان داده که پاشنه آشیل بسته‌های تسهیلاتی به‌خصوص برای مسکن، سود بالای این تسهیلات است. این موضوع از آنجا اهمیت بیشتری پیدا می‌کند که وام سه سطحی 80، 120 و 160 میلیون تومانی مسکن برای کسانی است که تازه زندگی خود را آغاز کرده و به دنبال خرید خانه هستند. سود بالای بازپرداخت این تسهیلات سبب بالا گرفتن انتقادها به وزارت راه و شهرسازی و بانک مرکزی شد. شاید به همین دلیل بود که هر چند وقت یکبار خبر از کاهش نرخ سود تسهیلات مسکن باری خانه‌اولی‌ها از سوی مسئولان منتشر می‌شد.
همزمان با کاهش نرخ سود تسهیلات بانکی به ۱۸ درصد، مسئولان بانک مسکن که متولی پرداخت وام مسکن است، نرخ سود تسهیلات مسکن خانه اولی‌ها را به ۱۳ درصد و پس از آن دوباره به ۱۱ درصد کاهش داد. حدود یک‌ماه پیش بود که حسن روحانی، رئیس‌جمهوری خبری خوش برای خانه‌ اولی‌ها داد. نرخ سود تسهیلات در صندوق پس‌انداز، تک رقمی شد و به ۵/۹ درصد رسید. اما آیا با تک رقمی شدن نرخ سود تسهیلات مسکن، زوج‌ها و خانه اولی‌ها از پس بازپرداخت وام‌ها برمی‌آیند؟

زمزمه‌های مردم
«اگر فردی ماهانه این‌همه درآمد داشته باشد که بتواند ماهی یک میلیون و 860 هزار تومان سود پرداخت کند، قطعا صاحب‌خانه است و نیازی به این وام‌ها ندارد.» این جمله‌ها، شاید هزاران بار از زبان مردم شنیده شده است. کارشناسان بازار مسکن هم این گفته‌ها را تایید می‌کنند. اگر شما زوجی هستید که تا به حال صاحب خانه نشده‌اید و برای اینکار منتظر تصمیم‌های دولت برای کمک به خانه‌دارشدنتان هستید، در صورتی که خواستار وام 160 میلیون تومانی باشید، باید ماهانه چیزی حدود یک میلیون و 860 هزار تومان به بانک بابت وامی که دریافت کرده‌اید، پرداخت کنید. یعنی علاوه‌بر آنکه در پایان اقساط که گفته می‌شود 12 ساله است، 160 میلیون تومان را به بانک برمی‌گردانید، 100 میلیون دیگر بابت سود این تسهیلات را به جیب شبکه بانکی واریز می‌کنید.
اما شما باید چه شغلی و با چه میزان درآمدی داشته باشید تا بتوانید از پس پرداخت این وام بر بیایید؟ آن‌طور که در قوانین آمده است؛ حداقل حقوق شاغلان موضوع ماده(۷۶) قانون مدیریت خدمات کشوری برای کارمندان دستگاه‌های اجرایی مشمول این قانون و سایر مشمولان این ماده به استثنای برخی موارد به میزان ۹ میلیون ریال و حداکثر ۷ برابر این رقم تعیین شد.
یعنی اگر کارمند هستید باید درآمدی بین 900 هزار تا 6 میلیون تومان داشته باشید. بنابراین، این کار برای کسانی که شغل آزاد و درآمد بالایی دارند به مراتب راحت‌تر است.
در مورد دو سطح دیگر وام برای زوج‌ها هم شرایط تفاوت زیادی ندارد. شما باید برای دریافت وام ۱۲۰ میلیون تومانی با نرخ سود ۵/۹ درصد، ماهانه حدود یک میلیون و ۴۰۰ هزار تومان پرداخت کنید. وام ۸۰ میلیون تومانی هم که بازپرداختش چیزی در حدود ۹۱۰ هزار تومان است. حالا اگر از میزان بازپرداخت این وام‌ها بگذریم، زوج‌های خانه اولی باید در بانک مسکن بنا به نوع وامی که می‌خواهند، سپرده‌گذاری کنند.
اگر زوج جوانی را در نظر بگیریم که یکی از آنان کارمند است و حقوق ماهانه‌اش هم چیزی در حدود یک میلیون و 500 هزار تومان باشد، چگونه قرار است هم از عهده مخارج زندگی و هم از بازپرداخت اقساط وام‌های مسکن برآید. صرف نظر از اقساط سنگین وام 160 میلیون تومانی و با در نظر گرفتن اینکه هم زن و هم مرد هر دو کارمند باشند و از پس پرداخت اقساط وام برآیند، برای خرید یک آپارتمان 60 متری در محدوده مرکزی شهر تهران دست‌کم به 250 تا 300 میلیون نقدینگی نیاز است که وام 160 میلیون تومانی فقط نیمی از قیمت خانه را پوشش می‌دهد.

کجاها خانه بخریم؟
با توجه به کاهش قدرت خرید مردم در دهک‌های مختلف، خیلی‌ها نسبت به استقبال زوج‌ها از وام‌های ۸۰، ۱۲۰ و ۱۶۰ میلیون تومانی کمی تردید دارند. آنچنان که براساس آمارهای رسمی سود بالای بازپرداخت وام‌‌ها سبب شده تا خانه اولی‌های کمی به سراغ این تسهیلات بروند. صرف‌نظر از اقساط سنگین وام ۱۶۰ میلیون تومانی و با در نظر گرفتن اینکه هم زن و هم مرد هر دو کارمند باشند و از پس پرداخت اقساط وام برآیند، برای خرید یک آپارتمان ۶۰ متری در محدوده مرکزی شهر تهران دست‌کم به ۲۵۰ تا ۳۰۰ میلیون نقدینگی نیاز است که وام ۱۶۰ میلیون تومانی فقط نیمی از قیمت خانه را پوشش می‌دهد. البته محمدهاشم بت‌شکن، مدیرعامل بانک مسکن همزمان با افزایش انتقادها، اظهار کرد که «در حال حاضر در تهران هزینه اجاره یک خانه صد متری، دو میلیون و ۲۰۰ هزار تومان است؛ بنابراین یک زوج می‌توانند به جای هزینه این رقم، آن را صرف پرداخت اقساط وام کرده و صاحب‌خانه شوند.»

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.