صد سالگی ساعت مچی
نگار حسینی یک سری از اشیاء آن قدر نزدیک و همیشگی هستند که به‌طور معمول کسی نمی‌پرسد از کجا آمده‌اند و چطور پیدایشان شده. یکی از این اشیاء ساعت مچی است. حضور ساعت مچی روی دست‌ها آن‌قدر بی‌سر و صداست که گویی همیشه بوده است. عکس‌هایی که از مردان پیش از قرن بیستم موجود است، آنها را با ساعت‌هایی زنجیردار نشان می‌دهد. احتمالا در آن دوران تنها زنان ساعت را روی مچ می‌بستند که آن هم بیش از آنکه کاربرد نشان دادن زمان داشته باشد، چیزی لوکس و فانتزی مانند دستبند بوده است. از جایی اما ساعت مچی روی دست مردها هم قرار گرفت. مشابه دیگر اشیای مردانه که بیش از همه بابت ضرورت استفاده می‌شوند ساعت هم به‌دلیل نیاز، از قرار گرفتن در انتهای زنجیرهای بلند تغییر مکان داد و روی مچ مردان جا گرفت. این تغییر مکانی درست در زمان جنگ جهانی اول اتفاق افتاد. بر این اساس، حالا پس از گذشت صدسال از آغاز این جنگ، ساعت مچی هم صدساله شده است. آنها که دستی در کار تجارت ساعت مچی دارند، معتقدند سال‌جاری میلادی سال مهمی برای سرمایه‌گذاران حوزه این ساعت‌ها است. چرایش برمی‌گردد به اینکه امسال صدمین سالی است که ساعت مچی به شیوه امروزی متداول شده است. پیشینه استفاده از ساعت‌های مچی به یک پایگاه عملیات زنجیره‌ای می‌رسد. به‌عبارت دیگر در جنگ جهانی اول این شیء به‌عنوان یکی از اشیای ضروری توسط سربازان مبارز در سنگرها استفاده شد و از شیئی فانتزی به کالایی ضروری تغییر موضع داد.

جنگ جهانی اول
جنگ جهانی دوم و تاثیرات آن بر جامعه جهانی آن قدر گسترده بوده که گویا جنگ جهانی اول در سایه آن قرار گرفته است. احتمالا جدا از تاریخ‌دانان، کمتر کسی در مورد جنگ جهانی اول دست‌کم به‌اندازه جنگ جهانی دوم اطلاع دارد. امسال صدمین سالگرد جنگ جهانی اول است. جنگ جهانی اول به نام‌های جنگ بزرگ و جنگ برای پایان همه جنگ‌ها نیز شناخته می‌شود. این جنگ یک نبرد جهانی بود که از ماه آگوست سال ۱۹۱۴ تا نوامبر ۱۹۱۸ رخ داد. گفته می‌شود بدون هیچ زمینه کشمکشی، سربازان بسیاری برای جنگ تجهیز و مناطق بسیاری هم درگیر این جنگ شدند. پیش از این هیچ جنگی به این اندازه تلفات نداشت. از سلاح‌های شیمیایی برای نخستین بار در این جنگ بهره گرفته شد و به‌گونه انبوه مناطق غیرنظامی بمباران هوایی شدند و نیز برای نخستین بار در این سده کشتار غیرنظامیان در ابعادی گسترده در طول جنگ رخ داد. این جنگ به‌خاطر شیوه جنگی خاکریزی به‌ویژه در جبهه غرب نیز معروف است.
می‌گویند جنگ جهانی نخست از برجسته‌ترین رخدادهای تاریخ بشر است و مستقیم و غیرمستقیم نقش بزرگی در تعیین تاریخ سده بیستم داشته‌ است. این جنگ پایان تعدادی از نظام‌های پادشاهی اروپا را رقم زد و مایه نابودی چهار دودمان پادشاهی هوهنزولرن، هابسبورگ، عثمانی و رمانوف به‌ترتیب در اتریش-مجارستان، آلمان، عثمانی و روسیه تزاری شده است. همه این فرمانروایی‌ها از زمان جنگ‌های صلیبی بر سر کار بودند.


صدسالگی جنگ و ساعت مچی
فعالان حوزه ساعت مچی می‌گویند حالا همزمان با سالگرد جنگ جهانی اول و صدمین سالگرد استفاده از ساعت‌های مچی، زمان مناسبی است تا ساعت‌های مچی قدیمی نمایش داده شوند و از قبل این نمایش آنها که در این کار چیره دست هستند، بتوانند سرمایه‌گذاری خوبی کنند و سود مطلوبی ببرند. تا پیش از جنگ جهانی اول ساعت مچی به‌عنوان چیزی زنانه در نظر گرفته می‌شد، چیزی در حد دستبند. با این حال سربازان حاضر در جنگ جهانی اول دریافتند که این ساعت‌ها چیزی بیشتر از یک دستبند زنانه است. درست از همین زمان بود که ساعت مچی به‌عنوان پدیده‌ای تازه مورد توجه قرار گرفت.


ساعت‌هایی بسیار گران‌قیمت
ساعت‌های عتیقه‌ای که متعلق به یک قرن پیش هستند حالا قیمت‌هایی نجومی دارند، هرچند سیستمی ساده دارند و در آنها از جواهرات و فلزات گران‌قیمت هم استفاده نشده است. تعدادی از ساعت‌های مچی که از زمان جنگ جهانی اول باقی مانده است در حدود 2 هزار یورو قیمت‌گذاری شده است. برخی از این ساعت‌ها با فلزات مقاوم پوشانده شده بود و بابت این توانسته‌اند از بمباران‌های این جنگ جان سالم به در ببرند و حالا در میان ساعت‌های مجموعه‌داران بنشینند. تا پیش از 1950 کسی به فکر گردآوری ساعت‌های ارزنده باقی‌مانده از جنگ جهانی اول نبود. از این سال تعدادی از افراد جمع‌آوری ساعت‌های دوره جنگ جهانی اول را آغاز کردند. برخی از این ساعت‌ها بسیار بسیار ارزنده هستند. برای مثال یکی از این موارد بسیار نایاب و ارزشمند دارای تقویم و شکل ماه است. این ساعت توسط کمپانی واشرون کنستانتین تولید شده است. قیمت این ساعت در حدود 10 هزار دلار برآورد شده است. این البته رقم بالایی به نظر می‌رسد، با این حال نمونه‌های دیگری نیز وجود دارند که از این هم گران‌قیمت‌تر هستند. یک مورد ساعتی است که کمپانی پاتک فیلیپ تولید کرده است. این ساعت در حدود 15 هزار یورو قیمت‌گذاری شده است، البته که این قیمت‌ها می‌توانند بالاتر هم بروند. به هر حال باید پذیرفت که این نمونه‌ها نمونه‌های بی‌نظیری هستند و طبیعی است که هر قیمتی برای آنها در نظر گرفته شود، به‌دلیل نبود مبنایی برای مقایسه پذیرفتنی است.


برندهایی نه‌چندان معروف
ساعت‌های مچی مکانیکی، آنها که روی مچ دست همه ما کمابیش دیده می‌شود، به‌طور معمول از کریستال، چرم و جواهرات تشکیل می‌شود، ساعت‌های قدیمی اما بسیار ساده بوده‌اند. «یان اندرسون»، مردی 66 ساله است که گردآوری ساعت‌های عتیقه را از سال 1970 آغاز کرده است. او در سال 1975 ساعت رولکسی را برای مجموعه‌اش خریداری کرد که حالا در حدود 20 هزار یورو قیمت دارد. او از جمله افرادی است که معتقدند سال 2014 می‌تواند آغاز زمانی برای سرمایه‌گذاری در صنعت ساعت‌های عتیقه باشد. او در توصیف ساعت‌های عتیقه مجموعه‌اش آنها را ساعت‌هایی ساده معرفی می‌کند، ساعت‌هایی که در آنها امکانات اضافی به‌کار نرفته است و به‌سادگی تنها زمان را نشان می‌دهند. اما این‌طور نیست که این ساعت‌ها در عرض صد سال بدون مشکل کار بکنند. گویا همان اندازه که این ساعت‌ها قیمت‌های بالایی دارند، هزینه سرویس آنها هم به نسبت بالا است. یان می‌گوید که برای نگهداری ساعت‌ها لازم است هر پنج سال یکبار آنها را سرویس کنند و این سرویس اندکی پرهزینه به‌ازای هر ساعت 300 یورو است. درست است که برندهای معروف قدیمی امروز هم از بهترین و معروف‌ترین برندهای تولید ساعت در جهان هستند و با وجود اینکه تصور می‌شود ساعت‌های قدیمی و گران‌قیمت مجموعه‌های قدیمی را برند معروفی مانند رولکس تولید کرده باشد، یان می‌گوید که بیشتر ساعت‌های مجموعه‌اش توسط شرکت جی اس تولید شده است، شرکتی که هرگز به اندازه رولکس معروف نبوده است. او به‌تازگی ساعتی سوئیسی را به‌عنوان هدیه دریافت کرده است که در حدود 2 هزار یورو می‌ارزد. او معتقد است که سازنده این ساعت یک هنرمند به تمام معنا است، کسی که توانسته خلاقیت و مهندسی را یک جا جمع کند. اینجا است که یان می‌گوید با وجود اینکه قیمت این ساعت چندان بالا نیست، ساعتی بسیار ارزنده است. درست است که رولکس یکی از بنام‌ترین ساعت‌ها در میان مجموعه‌داران است، اما ساعت‌های برندهایی مانند جگر لکولتر و ریوورس هم در میان مجموعه‌ها فراوان به چشم می‌خورند. دیگر مارک‌هایی که در مجموعه‌ها به کرات دیده می‌شوند عبارت است از: کارتیه، تیسوت، امگا، لونژین و تعدادی برند کمتر شناخته‌شده دیگر. یان به‌عنوان کسی که تجربه زیادی در این زمینه دارد هشدار می‌دهد که افراد این ساعت‌های قدیمی را هرگز به شکل آنلاین خریداری نکنند.
جیمز باند در دهه ۱۹۷۰ یک ساعت سیکو دور مچ داشت، امروز اما یک امگا به دست می‌کند که بالای ۳ هزار و ۵۰۰ یورو قیمت دارد. او به‌تازگی ساعتی از مجموعه ساعت‌های قدیمی به ارزش بیش از ۴۵ هزار یورو خریداری کرده است. این ساعت یک رولکس اویستر است که در سال ۱۹۷۲ تولید شده است. در سال ۱۹۷۲ رولکس اویستر را راجر مور (یکی از بازیگران نقش جیمز باند) به مچ می‌بست.
منبع: دیلی میل